(Baonghean) - Hiện nay, người tiêu dùng đang phải đối mặt với những nguy cơ từ vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, đặc biệt là đối với các mặt hàng liên quan đến an toàn thực phẩm, sức khoẻ. Bất cứ mặt hàng nào cũng có thể bị làm giả, có mặt ở các phân khúc thị trường, từ cây kim, gói tăm cho đến những mặt hàng khó thẩm định như thuốc tân dược, phụ tùng xe máy, điện thoại...
Hàng giả trăm hoa đua nở
Về trung tâm thị tứ Đô Thành (Yên Thành) cách Quốc lộ 1A chỉ khoảng 1km, hàng quán mọc lên dày đặc, bánh kẹo phong phú chủng loại nhưng hầu hết là hàng nhái, tìm được gói bánh chính hãng thật không dễ.
Nhiều mặt hàng nhái tên các sản phẩm chính hãng để đánh lừa người dân như: Khăn giấy Tempo, bị nhái thành Ten, bánh Custard (nhái thương hiệu Custas), Chocopie của Orion được cơ sở sản xuất bánh kẹo Hải Việt sản xuất gắn nhãn ChocoPai...
Có những loại bánh mẫu mã rất đẹp, tên nước ngoài hẳn hoi nhưng bên trong chỉ là mấy cái bánh bích quy được làm từ bột sắn và hai tấm gỗ ép hoặc bìa các tông được ép hai bên làm cho hộp bánh trông có vẻ “xịn” và nặng hơn.
 |
| Lực lượng chức năng của tỉnh tiến hành tiêu hủy hàng tiêu dùng hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu. Ảnh: Việt Phương |
Tại thị trấn Diễn Châu, một số cửa hàng bày bán nhiều mặt hàng là đồ điện nhái nhãn mác như bếp gas RUINAI (nhái Rinnai), bếp gas Fujnai (nhái Rinnai) của Nhật Bản. Nồi cơm điện Sharp của Thái Lan, Kangaroo của Đài Loan, SUNHOUSE Hàn Quốc bị nhái và làm giả y như thật nhưng giá cả chênh nhau rất lớn. Ví dụ như nồi cơm điện Sunhouse MAMA loại tốt có giá 1.200.000 đồng, nhưng hàng giả chỉ có 800.000 đồng.
Ngược lên các huyện Đô Lương, Anh Sơn, Con Cuông, tại các chợ và cả thị trấn, các mặt hàng rau, củ, quả; các loại mì chính, nước uống tăng lực (bò húc) muối i-ốt, giấy vệ sinh, băng vệ sinh không rõ nguồn gốc vẫn được bày bán công khai. Nhiều cửa hàng kính mắt, đồng hồ, quần áo vải vóc,... đồ giả, đồ nhái cũng bày bán tràn lan.
Gặp anh Cương - một người bán đồng hồ đã giải nghệ, anh cho biết: Đồng hồ bán ở vùng nông thôn, chủ yếu là hàng giả, hàng nhái, 1 chiếc đồng hồ Rolex chính hãng có giá 1.600.000 đồng nhưng hàng giả, hàng nhái lấy chỉ 500.000 đồng mà các cửa hàng bán ra cũng xấp xỉ giá Rolex chính hãng.
 |
| Ke chống bão Định Nhàn - một trong những hàng hóa bị làm nhái trên thị trường. Ảnh: Việt Phương |
Hiện nay, không chỉ riêng 3 huyện kể trên, mà rất nhiều địa phương khác trên địa bàn Nghệ An, nhất là những vùng miền núi, vùng sâu vùng xa, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng cũng bày bán tràn lan.
Những ngày đầu xuân, tại các đền chùa: Đền Hoàng (Yên Thành), chùa Đại Tuệ (Nam Đàn)...bánh kẹo được người dân bày bán nhưng cũng tràn ngập bánh kẹo nhái! Đã có không ít những trường hợp người dân ăn phải những loại bánh kẹo, thực phẩm kém chất lượng và nỗi lo ngại tiềm ẩn là nó ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài.
Có thể nói, phần lớn hàng hóa đều có thể được làm nhái. Trong năm 2016, các lực lượng chức năng của Nghệ An đã triệt phá được một số đường dây, ổ nhóm lớn vi phạm về sản xuất, kinh doanh hàng giả. Lực lượng Công an tỉnh đã triệt phá được cơ sở sản xuất các loại mỹ phẩm, băng vệ sinh giả tại huyện Diễn Châu; lực lượng QLTT bắt giữ được nhiều loại hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng kém chất lượng, mỹ phẩm, nước giải khát, bột ngọt, bột giặt, hàng hóa vi phạm sở hữu công nghiệp.
Rất khó chỉ ra nhóm hàng nào không bị làm giả, từ mỹ phẩm, hàng tiêu dùng, điện tử, điện lạnh, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, thuốc nuôi trồng thủy sản, các loại hàng sắt, tôn lợp, vật liệu xây dựng các loại, rượu bia, nước giải khát, đồ chơi...
Buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả không những làm thất thu ngân sách, làm suy yếu nền kinh tế, nảy sinh tệ nạn tham nhũng mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Khó trong xử lý?
Như đã đề cập, hiện nay, hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng tràn ngập các chợ nông thôn, nhưng để xử lý vấn nạn này là điều không hề đơn giản. Ông Nguyễn Công Hải - Phó phòng Công Thương huyện Yên Thành cho biết: Qua kiểm tra chúng tôi cũng chỉ phát hiện bên ngoài như hàng không nhãn mác, không hóa đơn. Còn phát hiện và xử những mặt hàng giả, kém chất lượng và gian lận thương mại thì không thể làm được. Lý do là trang thiết bị, phương tiện chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, việc lấy mẫu đi kiểm định, thời gian khá lâu, điều này tạo điều kiện cho cơ sở vi phạm phi tang tang vật và có thủ đoạn đối phó.
 |
| Đội QLTT số 9 Chi cục QLTT kiểm tra cơ sở ở huyện Quỳ Hợp đóng gói mì chính có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, bao bì hàng hóa của Công ty TNHH MIWON Việt Nam sản xuất. Ảnh tư liệu |
2 tháng đầu năm 2017, các lực lượng chức năng đã tổ chức kiểm tra, phát hiện, xử lý kịp thời các đối tượng có hành vi vi phạm sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng chủ yếu: bánh kẹo, nước giải khát, mỹ phẩm, phụ tùng xe máy và một số loại hàng hóa khác... Đã bắt giữ tịch thu và tiêu hủy các mặt hàng gồm: thực phẩm chế biến 165 kg, bánh kẹo quá hạn sử dụng 6.170 hộp/gói, sơn các loại 169 thùng, nước mắm, nước chấm quá hạn sử dụng 30 chai, mỳ tôm 240 gói, bia nước ngọt, nước giải khát 374 chai/lon, sữa các loại 44 hộp/gói và một số loại hàng hóa khác. |
Chồng chéo trong quản lý, sự phối hợp còn thiếu chặt chẽ, thành thử công tác quản lý hàng giả, hàng nhái trên thị trường còn nhiều vướng mắc. Hầu hết những lần kiểm tra, phát hiện và xử lý hàng giả trên thị trường mới chỉ tập trung vào giải quyết phần ngọn, chứ chưa triệt được tận gốc vụ việc vi phạm. Mặc dù có 7 lực lượng, gồm hải quan, bộ đội biên phòng, quản lý thị trường, cảnh sát biển, công an, thuế và thanh tra liên ngành cùng tham gia quản lý thị trường song hàng giả vẫn hoành hành.
Mới đây, trong cuộc họp trực tuyến với các tỉnh, thành về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Chỉ đạo 389 Quốc gia Trương Hòa Bình đề nghị các lực lượng phải đặc biệt lưu ý quản lý, kiểm soát chặt chẽ đối với hàng cấm, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng hoá có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng.
Thiết nghĩ, để công tác chống hàng giả đạt hiệu quả cao, các cơ quan chức năng cần tăng chế tài xử lý đủ sức răn đe các đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái. Ngoài xử phạt hành chính, cần giám sát việc thu hồi, tiêu hủy sản phẩm vi phạm, xử lý tận gốc vấn đề.
Và đặc biệt, cần có giải pháp nâng cao nhận thức của người tiêu dùng tránh xa hàng nhái, hàng giả. Bởi nếu cơ quan chức năng quyết liệt xử lý, nhưng người tiêu dùng vẫn ham sản phẩm giá rẻ, bất chấp hàng giả, hàng nhái thì việc đấu tranh, ngăn chặn vấn nạn này chẳng khác gì “ném đá ao bèo”.
V.Phương - T.Dũng
