Mùa hoa ban nơi miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Không ít người nghĩ rằng hoa ban là đặc trưng của núi rừng vùng Tây Bắc, ít ai biết những cánh rừng miền Tây xứ Nghệ vẫn thấp thoáng những khóm ban đang mùa khoe sắc.

Khí Xuân tràn ngập trên những cánh rừng và bản làng miền Tây, chúng tôi ngược lên Kỳ Sơn để được thưởng lãm phong cảnh nơi vùng rẻo cao biên giới.

Từ những vườn mận, vườn đào nơi “cổng trời” Mường Lống, rẽ ra phía ngã ba Huồi Tụ, rồi theo tuyến đường về các xã Na Loi - Đoọc Mạy - Keng Đu bắt gặp những cành ban thấp thoáng trong màn sương mây mờ ảo.

So với vùng Tây Bắc, cây hoa ban ở Kỳ Sơn không mọc thành rừng mà đứng rải rác ven bờ suối, quanh rẫy và dọc các tuyến đường, thi thoảng mới có khoảng từ 3- 5 cây chụm lại gần nhau để cùng đua sắc nhưng cũng đủ gợi lên nỗi xao xuyến, bồi hồi cho những người khách đi đường. Và điểm tô hương sắc mùa Xuân cho những cung đường cheo leo, uốn lượn.

Hoa ban góp phần điểm tô cho vẻ đẹp đẹp mùa Xuân của núi rừng, làng bản. Ảnh: Công Khang
Hoa ban góp phần điểm tô cho vẻ đẹp đẹp mùa Xuân của núi rừng, làng bản. Ảnh: Công Khang

Cụ Vi Văn Bình ở bản Na Khướng (xã Na Loi) - người sống lâu năm ở vùng đất này cho biết: “Những cánh rừng ở vùng này trước đây rất nhiều cây hoa ban nhưng do bà con phát rẫy quá nhiều nên giờ chỉ còn  rải rác...”.

Dừng chân ngắm loài hoa nở trắng rừng mùa tháng Ba, chúng tôi thật sự ngỡ ngàng, đắm say và gần như bị “hút hồn” trước vẻ đẹp trắng trong, tinh khiết của những đóa hoa ban vừa bung cánh. Hoa ban khi vừa hé nụ pha sắc tím nhạt; lúc nở bung sắc tím dồn vào nhụy, còn cánh hoa toát lên một mầu trắng nuột nà.

Hoa ban
Hoa ban thường nở rộ vào khoảng tháng Ba, sang tháng Tư bắt đầu tàn. Ảnh: Công Khang

Người vùng cao thường ví hoa ban với vẻ đẹp của những một cô gái. Lúc hé nụ chính là vẻ e ấp, thẹn thùng trong buổi đầu gặp gỡ;  khi nở xòe là vẻ đẹp của những sơn nữ uống nhạt vò rượu cần ngày hội, vẻ mặt rạng rỡ, tâm tình cởi mở và  bước vào điệu lăm vông, điệu xòe trong dáng điệu nhịp nhàng, uyển chuyển. 

Người Mông ở xã Đoọc Mạy nói rằng địa danh này ít nhiều có nguồn gốc từ loài hoa ban. Bởi tiếng Thái, “đoọc mạy” nghĩa là “cây hoa”, vùng đất này xưa kia ngập tràn sắc hoa, hàng chục, hàng trăm loài hoa đua nở giữa mùa Xuân, nhiều nhất là loài hoa ban trắng. Hoa ban thường bắt đầu nở vào đầu tháng hai âm lịch, lúc hơi hơi ấm lan đến những cánh rừng vùng biên.

Hoa ban nở rộ vào tháng Ba, và bắt đầu tàn khi tháng Tư “gõ cửa”. Nó còn được bà con vùng cao chế biến thành những món ăn dân dã nhưng vô cùng hấp dẫn như canh, nộm hay hông với xôi. Hương vị của hoa ban làm cho những món ăn này thêm phần đậm đà, ăn một lần nhớ mãi. 

Hoa ban khi vừa hé nụ pha sắc tím nhạt; lúc nở bung sắc tím dồn vào nhụy, còn cánh hoa toát lên một mầu trắng nuột nà.
Khi vừa hé nụ, hoa ban pha sắc tím nhạt; lúc nở bung sắc tím dồn vào nhụy, còn cánh hoa toát lên một màu trắng nuột nà. Ảnh: Hồ Phương

Vào mùa hoa ban nở, người Thái ở Tây Bắc thường mở hội xên bản, xên mường, hay còn gọi là hội hoa ban. Trong ngày hội, trai gái có dịp gặp gỡ, hát giao duyên, chung vui bên vò rượu cần và nắm tay mở rộng vòng xòe...  Suốt hành trình, chúng tôi mơ về hội xên bản, xên mường nơi miền Tây xứ Nghệ - một cơ hội để bè bạn gần xa tìm về chiêm ngưỡng và khám phá vẻ đẹp của núi rừng biên cương.

Lên đến “cổng trời” Pà Tạc - điểm giáp ranh giữa hai xã Đoọc Mạy và Keng Đu, nghe vang vọng bài hát “Thư tình của núi” của nhạc sỹ An Thuyên. Ca từ bài hát vừa tha thiết, rộn ràng, vừa ngân vang, sâu lắng: “Một rừng ban nở trắng xinh/ Một tình yêu tôi có giữa núi rừng mờ xa...”.

Công Khang

tin mới

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Được ví như những người “truyền lửa” thắp sáng những giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc thiểu số, hiện những người cao tuổi ở miền Tây xứ Nghệ vẫn ngày đêm trao truyền những giá trị văn hoá của dân tộc mình với mong ước bảo tồn, gìn giữ cho muôn đời sau.

Ông Lang Vi Tịnh kể chuyện xưa của dòng họ cho cháu gái của mình. Ảnh Thành Chung

Chuyện về một dòng họ nổi tiếng ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ở  miền núi tỉnh Nghệ An, dòng họ Lang Vi được xem là "danh gia vọng tộc" với 3 đời liền có thành viên giữ chức Tri phủ phủ Tương Dương. Sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dòng họ Lang Vi cũng đã và đang có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

(Baonghean.vn) - Chiều 30/7, trong chương trình công tác tại Nghệ An, Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ, huyện Quế Phong và hộ nghèo tại xã Thông Thụ, huyện Quế Phong.

Điểm tái định cư

Người dân vùng lũ Kỳ Sơn thấp thỏm chờ tái định cư

(Baonghean.vn) - Cơn lũ quét lịch sử vào tháng 10/2022 đã khiến hàng trăm hộ dân Kỳ Sơn bị mất nhà cửa. Sau gần 1 năm chờ đợi, người dân vùng lũ vẫn chưa có nơi ở mới, nhiều hộ buộc phải dựng nhà tạm để sống trong khi mùa mưa lũ lại sắp cận kề.

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.