Tư tưởng của Bác Hồ với thanh niên xung phong

(Baonghean.vn) - Ngày 15/7/1950, thực hiện chỉ đạo của Bác Hồ, tại Núi Hồng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, Đội thanh niên xung phong (TNXP) công tác Trung ương (tiền thân của lực lượng TNXP) được thành lập. Quyết định này đã tạo ra một môi trường thuận lợi để lớp lớp thế hệ thanh niên thể hiện lòng yêu nước, rèn luyện tinh thần chịu đựng khó khăn, gian khổ, dũng cảm chiến đấu, hy sinh, cống hiến, sáng tạo, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.

Có thể nói, trải qua thời gian, vai trò lịch sử, vị thế chính trị của tổ chức Hội cựu TNXP Việt Nam được khẳng định và ngày càng được đề cao trong Đảng và ngoài xã hội. Điều đó bắt nguồn từ tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh với thế hệ trẻ Việt Nam nói chung và đối với tổ chức TNXP nói riêng.

Tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành từ việc tiếp thu tinh hoa của nhân loại, kết hợp với tinh hoa của dân tộc. Trước khi thành lập tổ chức TNXP Việt Nam, Bác cũng tham khảo rút kinh nghiệm từ các hoạt động xung kích của phong trào thanh niên cộng sản Liên Xô trong việc huy động lực lượng thanh niên vào ngày thứ Bảy cộng sản, để giải quyết những công việc khẩn trương cấp bách, làm xong việc thì giải tán. Kết quả những việc làm này rất thích hợp với thanh niên.

Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện thân mật với đại biểu Thanh niên xung phong dự Đại hội TNXP chống Mỹ cứu nước toàn miền Bắc tháng 1/1967. (Nguồn: TTXVN)

Từ kinh nghiệm đó, đầu năm 1950, trước yêu cầu phục vụ cách mạng, Bác chủ trương thành lập đội TNXP tập trung, giao cho Trung ương Đoàn thanh niên cứu quốc phụ trách. Bác nói: “Kháng chiến càng tiến tới, công việc ngày càng nhiều, chúng ta cần củng cố và phát triển đội TNXP để bảo đảm thêm công việc kháng chiến và đào tạo cán bộ sau này".

Ngày 20/3/1951, tại Nà Cù, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Cạn, sau 10 tháng lực lượng TNXP ra đời, Bác Hồ đã đến thăm đơn vị TNXP 312 đang làm nhiệm vụ tại cầu Nà Cù. Tại đây, Bác đã đọc bốn câu thơ nổi tiếng tặng lực lượng TNXP Việt Nam: “Không có việc gì khó/Chỉ sợ lòng không bền/Ðào núi và lấp biển/Quyết chí ắt làm nên”.

Bốn câu thơ đó của Bác đã trở thành định hướng chính trị và phương pháp giáo dục, rèn luyện nghị lực cho lực lượng thanh niên xung phong và cho cả thế hệ trẻ Việt Nam.

Về nhiệm vụ của tổ chức TNXP, Bác cũng chỉ rõ: "Nhiệm vụ của Đội TNXP là xung phong trong mọi việc, bất kỳ việc khó, việc dễ và phục vụ đến ngày kháng chiến thành công. Đó là nhiệm vụ vẻ vang của TNXP ta". Mặt khác, Bác còn chỉ rõ, Đội TNXP là "Trường học lớn và tốt".

Bác dạy: “Chiến sỹ và cán bộ được rèn luyện những tính tốt như: Quyết tâm, gan dạ, kiên quyết không sợ khó, không sợ khổ, được bồi dưỡng tính tổ chức, kỷ luật do quần chúng thẳng thắn phê bình mà cán bộ tẩy rửa được những tính xấu như: Quan liêu, mệnh lệnh, tham ô, lãng phí. Ở trường học ấy, miệng nói tay làm, lý luận gắn liền với thực hành. Nó làm cho cán bộ tư tưởng thêm thông, lập trường thêm vững, lề lối làm việc thêm dân chủ. Những trường học ấy vừa huấn luyện vừa thử thách cán bộ…".

Những lời dạy bảo của Bác thật sâu sắc, chân tình nhưng cũng thẳng thắn và cụ thể đã giúp cho hàng vạn cán bộ, đội viên các thế hệ TNXP trưởng thành và hiện nay có mặt trong mọi lĩnh vực công tác, mọi cấp mọi ngành của đất nước.

Thực hiện lời Bác dạy, từ trong kháng chiến chống thực dân Pháp, đỉnh cao là chiến dịch lịch sử Ðiện Biên Phủ, hàng chục vạn thanh niên từ Việt Bắc, Tây Bắc, Khu Ba, Khu Bốn và cả Liên khu Năm, Nam Bộ nô nức lên đường gia nhập bộ đội, gia nhập lực lượng TNXP và đã vượt qua muôn trùng khó khăn gian khổ, mọi ác liệt, hiểm nguy với quyết tâm: "Quyết chí ắt làm nên", góp phần cùng toàn quân, toàn dân lập nên chiến công "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" đánh bại hoàn toàn chủ nghĩa thực dân cũ của đế quốc Pháp.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ hậu phương lớn miền Bắc đến tiền tuyến lớn miền Nam, từ trong các vùng giải phóng, các căn cứ địa kháng chiến đến các đô thị, tận trong các sào huyệt của địch, đâu đâu cũng vang vọng bài ca làm theo lời Bác: "Không có việc gì khó/ Chỉ sợ lòng không bền/ Ðào núi và lấp biển/ Quyết chí ắt làm nên" để biến thành cao trào cách mạng "Ba sẵn sàng", "Năm xung phong". Sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì theo yêu cầu của cách mạng; đâu Ðảng cần thanh niên có mặt, đâu có giặc thanh niên xung phong, góp phần cùng toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân làm nên chiến công oanh liệt Mùa xuân năm 1975 lịch sử, đánh bại chủ nghĩa thực dân mới của đế quốc Mỹ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Ngày 27/1/1969, Bác Hồ đã gửi tặng lẵng hoa và thư khen đơn vị TNXP 333 có nhiều thành tích xuất sắc trên các tuyến đường Khu Bốn ác liệt: "Các cháu xứng đáng là những thanh niên ưu tú của nhân dân Việt Nam anh hùng. Và, giặc Mỹ đã thua to ở hai miền nước ta, chúng đang thất bại ngày càng nặng nề hơn ở miền Nam, nhưng chúng vẫn rất ngoan cố chưa chịu từ bỏ âm mưu xâm lược nước ta. Vì vậy, Bác nhắc nhở các cháu: Phải nêu cao ý chí chiến đấu, tinh thần cảnh giác cách mạng, cùng quân dân ta quyết tâm đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược; luôn luôn đoàn kết, ra sức học tập chính trị, kỹ thuật, văn hóa để ngày càng tiến bộ, đem hết nhiệt tình tài năng của tuổi trẻ cống hiến thật nhiều cho sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước".

Ðây là bức thư, lời căn dặn cuối cùng đối với TNXP của Bác trước lúc Người đi xa. Tình yêu thương của Bác mãi mãi khắc sâu trong lòng mọi người Việt Nam yêu nước, đã và mãi mãi là động lực to lớn của các thế hệ thanh niên nói chung, TNXP nói riêng.

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, giang sơn thu về một mối và sau 20 năm đổi mới đất nước dưới sự lãnh đạo của Ðảng, thực hiện lời dạy của Bác, 35 vạn cựu TNXP kháng chiến đã và đang tập hợp vào tổ chức Hội Cựu TNXP, mang tính chất chính trị - xã hội, thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đang dấy lên một sức mạnh tinh thần mới, nhằm phát huy truyền thống kiên cường, dũng cảm, thông minh, sáng tạo trong kháng chiến cứu nước thành hành động thi đua phục vụ công cuộc xây dựng đất nước. Hội Cựu TNXP Việt Nam ra đời, đang được phát triển ở nhiều tỉnh, thành phố, quận, huyện và xã, phường trong cả nước đang có nhiều hoạt động phong phú, thiết thực thấm đậm nghĩa tình đồng đội, giúp nhau chiến thắng đói nghèo, hỗ trợ nhau phấn đấu làm giàu chính đáng.

Thanh niên xung phong tải đạn trong kháng chiến chống Mỹ - Ảnh: Tư liệu

Một số cấp bộ Hội ở địa phương được thành lập phối hợp chặt chẽ với tổ chức Ðoàn và Hội Cựu chiến binh đã nhanh chóng trở thành tổ chức chính trị - quần chúng tin cậy của Ðảng, chính quyền, tuyên truyền giáo dục nhân dân tin tưởng và chấp hành đường lối, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tự giác tham gia đấu tranh bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở. Hàng chục vạn Cựu TNXP đã vượt khó, vươn lên, nêu gương sáng trong cuộc sống phục vụ sự nghiệp giáo dục truyền thống và lý tưởng cách mạng của Ðoàn, của Ðảng, của Bác Hồ cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.

Ghi nhận những thành tích, công lao to lớn đáng tự hào, lực lượng TNXP Việt Nam đã được Đảng, Nhà nước trao tặng các phần thưởng và danh hiệu cao quý: Huân chương Độc lập hạng nhất (năm 1978), Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1997), danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1997); 53 tập thể được phong tặng danh hiệu Anh hùng (36 tập thể Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, 17 tập thể Anh hùng lao động); trên 100 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và Anh hùng Lao động...

Thanh niên xung phong Truông Bồn san lấp hố bom - 1968.

Trải qua 66 năm xây dựng và trưởng thành, lực lượng TNXP đã không ngừng phát triển và đã phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng đóng góp công sức, trí tuệ, máu xương và cống hiến tuổi thanh xuân để góp phần cùng toàn quân, toàn dân lập nên những chiến công oanh liệt. Và những lời dạy năm xưa của Bác dành cho lực lượng TNXP đã vượt lên trên tất cả, biến thành chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến thành nguồn sức mạnh to lớn để thế hệ trẻ hôm nay và mai sau không ngừng phấn đấu vươn lên.

Hiện nay, lực lượng TNXP tiếp tục phát huy vai trò tích cực trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt, phát huy truyền thống anh hùng của các thế hệ thanh niên xung phong, sau ngày Tổ quốc thống nhất, các thế hệ thanh niên xung phong – Thanh niên tình nguyện lại hăng hái lên đường, có mặt trên những tuyến đầu gian khổ, hoang tàn, đổ nát do chiến tranh tàn phán, vùng đặc biệt khó khăn, thực hiện các chương trình kinh tế - xã hội để lập thân lập nghiệp gắn với đưa ánh sáng văn hóa đến vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời gắn với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, sẵn sàng hy sinh, cống hiến, góp phần bảo vệ vững chắc, toàn vẹn lãnh thổ, biên cương, biển đảo của Tổ quốc trong tình hình mới.

Thái Bình (Tổng hợp)