Nhọc nhằn nghề câu cá bống trên sông Lam

(Baonghean.vn) - Khi nắng hè bắt đầu gay gắt cũng là lúc người dân vạn chài trên sông Lam dong thuyền đi câu cá bống. 

Thuyền câu bống trên sông Lam. Ảnh: Huy Thư
Thuyền câu bống trên sông Lam. Ảnh: Huy Thư

Những ngày này, đi trên Quốc lộ 46, nhìn xuống vực núi Nguộc, thấy nhiều chiếc thuyền con đang chòng chành trên sông Lam, thì đó là những chiếc thuyền câu bống. 

Cá bống có nhiều loại, sống ở cả nước mặn, nước lợ và nước ngọt. Người dân vạn chài trên sông Lam phân biệt và gọi tên các loại cá bống dựa theo màu sắc, hình thù trên da cá: bống đen, bống nâu, bống trắng, bống hoa, bống sọc dưa…

Cá bống thường sống ở những hang đá ngầm, vỉa đá, những nơi có nguồn nước sạch. Trên sông Lam, bống sinh sống từ thượng nguồn cho tới cửa sông, nhưng tập trung nhất vẫn là ở các khúc sông chảy quanh núi - nơi có các vực sâu, lặng nước như núi Già (Đô Lương), núi Nguộc, núi Rồng (Thanh Chương), nún Đụn (Nam Đàn)…

Vực núi Nguộc có vị trí hiểm yếu, nước sâu với nhiều vách chạy dài từ bờ xuống lòng sông là môi trường sinh sống thuận lợi của các loại bống và từ lâu cũng là địa bàn câu bống tập trung của người dân vạn chài các xã ven sông như: Đồng Văn, Ngọc Sơn, Võ Liệt, Thanh Hà (Thanh Chương)…

Mồi câu bống là những con tôm sông đang nhảy tanh tách. Ảnh: Huy Thư
Mồi câu bống là những con tôm sông đang nhảy tanh tách. Ảnh: Huy Thư

Mùa câu bống trên sông Lam bắt đầu từ cuối Xuân kéo dài suốt mùa Hè và kết thúc khi những trận lũ lớn tràn về. Theo người dân làng chài, phương tiện của nghề câu bống có lẽ là đơn giản nhất trong các nghề đánh bắt trên sông, ngoài thuyền câu, chỉ cần một chiếc cần câu nhỏ là có thể hành nghề.

Cần câu là một nhành tre lớn bằng ngón tay cái, dài khoảng 1 m, đầu cần cột một cái móc thép bẻ cong. Dây câu là sợi cước dài  khoảng 5 - 7 có gắn lưỡi câu và trì, được luồn vào móc thép đầu cần câu và được quấn bằng một cái ống nhựa.

Bống là một loài cá dữ, thường tấn công các loài tôm, cá nhỏ hơn ở dưới sông làm thức ăn. Do đó mồi câu bống chuẩn nhất chính là những con tôm sông nhỏ bé. Đêm trước khi đi câu, người dân chài thường đặt “đó” để bắt những con tôm này.

Khi câu, tôm được móc ngược vào lưỡi câu từ đuôi đến đầu, theo những “tay câu” làm như vậy lúc rê câu sẽ thấy con tôm đang chạy giật lùi, khéo nhử bống ra đớp và ít mắc vào các vật cản hơn.

Đội nắng câu bống ngày hè. Ảnh: Huy Thư
Đội nắng câu bống ngày hè. Ảnh: Huy Thư

Thường thì mỗi người đi câu sẽ ngồi trên 1 chiếc thuyền con, ít khi có 2 người ngồi chung thuyền vì khó điều khiển. Thuyền đơn, chân đạp mái chèo, tay rải câu, qua lại, lui tới dễ dàng. Sau khi buông câu, người câu sẽ rê, kéo, lướt, giật con mồi lên cạn, xuống sâu, nhanh, chậm tùy thích. Khi thấy cần câu rung, lắc, nghi là cá đã mớm mồi, “tay câu” sẽ giật mạnh để cá mắc câu, sau đó quấn dây kéo cá lên thuyền.

Anh Ngũ Văn Tuấn (24 tuổi) ở xóm Luân Phượng xã Đồng Văn, một người câu bống thường xuyên ở vực núi Nguộc, cho biết: “Tùy vào thời tiết, vào hên xui của từng người mà được cá nhiều hay ít. Kinh nghiệm cho thấy trời nắng càng to, người câu bống càng trúng vì bống hay ăn mồi”. 

Câu bống là phải biết kiên trì chờ đợi. Ảnh: Huy Thư
Câu bống là phải biết kiên trì chờ đợi. Ảnh: Huy Thư

Nghề câu bống đòi hỏi tính kiên trì, chịu khó. Ai nóng vội thì không thể đi câu bống được. Cả ngày phơi nắng, “số hên” thì được một vài cân bống, “số xui” thì không được con nào. Số cá này sau khi câu về, được “truống” sống để đưa đi các chợ quê hoặc lái buôn sẽ đến lấy sỉ tận nhà với giá 100 nghìn đồng/kg.

Cá bống có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng như bống kho tiêu, bống nấu canh lá lốt… được nhiều người ưa thích, là thực phẩm ngon, sạch đang được săn lùng trên thị trường.

Do việc sinh sản của cá bống không như các loài cá khác, cùng với việc đánh bắt tận diệt của các loại phương tiện hiện đại như lưới bát quái, kích điện…nên cá bống trên sông Lam đang ngày càng cạn kiệt, người sống bằng nghề câu bống cũng trở nên khó khăn hơn.

Kết quả sau nửa ngày câu bống của một dân chài . Ảnh: Huy Thư
Kết quả sau nửa ngày câu bống của một dân chài. Ảnh: Huy Thư

Anh Tuấn tâm sự: “Dân chài, nhà nào có thuyền lớn, thì họ đi làm cát, còn nhà em thuyền nhỏ nên phải đi bắt cá, ngày đi câu, đêm về thả lưới. Thu nhập từ nghề câu bống khá thất thường nhưng không có nghề chi hơn nên phải làm thôi”.

                                                               Huy Thư

tin mới

Lao động may Nghệ An

Đẩy mạnh các giải pháp nâng cao tay nghề cho người lao động, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp

(Baonghean.vn) - Năm 2023, công tác giải quyết việc làm của Nghệ An tiếp tục vượt chỉ tiêu kế hoạch khá cao. Tuy nhiên, việc kết nối cung - cầu về lao động - việc làm giữa doanh nghiệp và người lao động chưa chặt chẽ; mặt bằng trình độ tay nghề người lao động còn thấp...

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

(Baonghean.vn) - Mua hải sản tươi sống ngay khi thuyền vừa cập bến, ghé tay đẩy thuyền cùng ngư dân, dõi mắt nhìn ngư dân nhanh tay gỡ những con cá, con ghẹ trên mắt lưới; thưởng thức món cá nướng thơm lừng ngay bên bếp than nơi bến cá… là những trải nghiệm thú vị của du khách khi đến với Cửa Lò.

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ngày 24/3, tại xã Châu Kim (Quế Phong) đã diễn ra Hội thi quăng chài lần thứ nhất năm 2024. Đây là hoạt động nhằm duy trì và phát triển nghề chài của địa phương cũng như góp phần làm phong phú thêm các hoạt động trong Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024.

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

(Baonghean.vn) -  Xây dựng đường giao thông, tổ chức bữa cơm yêu thương, tặng quà cho học sinh khó khăn… là những hoạt động của đoàn viên thanh niên xã Na Ngoi và các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về màu áo xanh tình nguyện nơi biên cương Tổ quốc.

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.

Vui hội đền Chín Gian

Vui hội đền Chín Gian

(Baonghean.vn) - Đền Chín Gian tọa lạc trên đỉnh Pú Chò Nhàng thuộc bản Khoẳng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích cấp Quốc gia.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

(Baonghean.vn) - Sáng 21/3, đồng chí Lê Hồng Vinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh và lãnh đạo một số sở, ngành đã đến thăm, động viên cán bộ, nhân viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tại tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào.