25 năm sau quyết định giao đất: Giấc mơ sổ đỏ vẫn còn dang dở

Có "bìa xanh" vẫn không được công nhận

Hơn 25 năm trước (năm 1998), gia đình bà Phạm Thị Từ, trú tại khối Tân Thành, phường Thái Hòa (trước đây là phường Hòa Hiếu, TX. Thái Hòa), đã tham gia đấu giá đất, nộp tiền đầy đủ và được UBND huyện Nghĩa Đàn khi đó ban hành quyết định giao đất. Thế nhưng, đến nay, khi tuổi đã xế chiều, bà vẫn chưa có trong tay tấm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ), hay còn gọi là “sổ đỏ”.

Theo hồ sơ, vào năm 1998, bà Phạm Thị Từ và bà Trần Thị Xuân cùng tham gia đấu giá quyền sử dụng lô đất số 05, có diện tích 78,4m², tại khu vực bến xe thị trấn Thái Hòa, huyện Nghĩa Đàn, với giá 600.000 đồng/m². Đến ngày 8/1/1999, UBND huyện Nghĩa Đàn đã ban hành Quyết định giao đất để xây dựng nhà ở số 01/QĐ-UBND với diện tích 39,2m² mang tên bà Phạm Thị Từ (quyết định được in trên tờ giấy bìa cứng màu xanh nên người dân địa phương gọi là bìa xanh). Từ đó về sau, gia đình bà Từ đã tiến hành xây dựng nhà ở và sinh sống ở đó, không có phát sinh tranh chấp.

Tuy nhiên, từ năm 2020, khi gia đình bà Từ làm thủ tục để chuyển sang sổ đỏ thì bị từ chối vì cơ quan chức năng cho rằng không có biên lai nên không chứng minh được việc bà đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính.

Điều đáng nói, trong bộ hồ sơ làm thủ tục đăng ký đất đai của gia đình bà Từ, năm 2020 UBND phường Hòa Hiếu cũng đã xác nhận việc gia đình bà Từ đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính. Sau đó, Chi cục Thuế khu vực Phủ Quỳ II cũng đã xác nhận bà Phạm Thị Từ đã nộp tiền đất ở tại Bến xe Nghĩa Đàn với số tiền 23.520.000 đồng, với diện tích 39,2m². Sau đó, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thị xã Thái Hòa cũng đã tiến hành kiểm tra thực địa, đo vẽ thửa đất.

Đến tháng 11/2020, gia đình bà Từ cũng đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính (tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ nhà đất) nhưng sổ đỏ thì vẫn không thấy đâu.

Đặc biệt vào ngày 30/8/2022, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thị xã Thái Hòa đã có văn bản trả lời rằng: Trường hợp của gia đình bà hiện nay không có giấy tờ chứng minh việc nộp tiền để được sử dụng đất tại thời điểm giao đất và không xác định được mức thu theo quy định của pháp luật đất đai năm 1993 (đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính hay chưa), nên Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thị xã Thái Hòa không có căn cứ để chuyển thông tin xác định nghĩa vụ tài chính khi cấp giấy CNQSDĐ.

“Nếu chưa nộp tiền thì UBND huyện Nghĩa Đàn thời điểm đó không cấp quyết định giao đất cho mẹ tôi. Chưa kể nếu không đủ điều kiện thì ai có thể xây nhà, sinh sống ổn định suốt hơn 25 năm qua" - chị Nguyễn Thị Hường, con gái bà Từ cho biết.

Vòng vèo xử lý?

Theo tìm hiểu, "bìa xanh" - tức là quyết định giao đất làm nhà ở, đã được UBND huyện Nghĩa Đàn cấp cho rất nhiều hộ dân trước đây, chủ yếu nằm dọc tuyến Quốc lộ 48, gần các chợ, khu vực buôn bán sầm uất. Những trường hợp này đa phần đều được chính quyền địa phương thời điểm đó bán đấu giá, thực hiện theo quy định của nhà nước, số tiền thu được cũng nộp vào ngân sách.

Xác minh trên địa bàn cho thấy, một số trường hợp tương tự như gia đình bà Từ, được cấp "bìa xanh" và bị thất lạc biên lai nhưng cũng đã được cấp sổ đỏ. Ông N.C.T - một người dân cùng trú tại khối Tân Thành cho biết, gia đình ông đã được cấp sổ đỏ cách đây mấy năm.

Làm việc với Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thị xã Thái Hòa, chúng tôi được trả lời rằng, từ ngày 1/8/2024, những trường hợp như của gia đình bà Từ thì thuộc diện cấp giấy CNQSDĐ lần đầu và trách nhiệm thuộc về chính quyền phường, xã.

Ông Phạm Tiến Dũng - Trưởng phòng Kinh tế, hạ tầng và đô thị, UBND phường Thái Hòa cho biết, do chính quyền phường mới thành lập nên chưa thể nắm hết được những trường hợp còn vướng mắc, chưa được cấp, đổi Giấy CNQSDĐ. Đối với những trường hợp đã được giao đất trước đây thì đề nghị người dân hoàn thiện hồ sơ nộp lên UBND phường để được hướng dẫn xử lý.

Rõ ràng việc người dân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất và đã được chính quyền địa phương trước đây cấp quyết định giao đất là có cơ sở. Tuy nhiên, do thời gian khá dài, họ đã nhận quyết định nên việc lưu giữ các hóa đơn hoặc giấy tờ chứng minh việc nộp tiền có thể không còn đầy đủ.

Chưa kể về mặt lý thuyết rất khó có chuyện người dân chưa nộp tiền mà chính quyền đã cấp quyết định và để cho người dân làm nhà, sinh sống ổn định hàng chục năm như vậy. Ngoài ra, nếu người dân không lưu giữ biên lai nộp tiền thì trong bộ hồ sơ lưu của chính quyền địa phương phải có biên lai nộp tiền này hoặc chỉ cần tra cứu là ra.

Trong bối cảnh phường Thái Hòa vừa được thành lập, người dân càng mong mỏi chính quyền mới sớm rà soát, xử lý dứt điểm những tồn đọng do lịch sử để lại, trong đó có việc giải quyết quyền lợi cho các hộ đã được cấp “bìa xanh” như gia đình bà Phạm Thị Từ.