40 năm Chiến tranh biên giới phía Bắc: Kỳ I - Cuộc chiến không cân sức
(Baonghean.vn) - Thời điểm Trung Quốc tấn công, tổng lực lượng phòng thủ của Việt Nam tại các tỉnh biên giới phía Bắc chỉ có khoảng 50.000 quân. Trong khi đó, quân Trung Quốc ước lượng có 600.000 người, gấp hơn 10 lần lực lượng tham chiến thực tế của Việt Nam.
“4 giờ 17 phút ngày 17/2/1979, giữa lúc nhân dân Hoàng Liên Sơn đang ngủ ngon thì bất thình lình hàng loạt đạn đại bác từ phía Bắc dội tới làm khắp biên giới bốc lửa ngùn ngụt…", đó là một phần trong bản tin được báo Quân đội nhân dân phát đi tròn 40 năm trước. Bản tin tường thuật lại thời điểm Trung Quốc bất ngờ xua quân xâm lược biên giới nước ta - mở màn cho cuộc chiến khốc liệt kéo dài 30 ngày.
Theo các tài liệu lịch sử, quan hệ Việt - Trung bắt đầu rạn nứt năm 1968. Đặc biệt là sau năm 1972, khi tổng thống Mỹ Nixon tới thăm Bắc Kinh và đạt được thỏa thuận với Trung Quốc. Tháng 5/1975, Khmer Đỏ cho quân đánh chiếm các đảo Phú Quốc và Thổ Chu rồi tiến sâu vào lãnh thổ Việt Nam, tàn sát hàng nghìn dân thường. Khi Việt Nam vừa thống nhất đất nước, những người lính còn chưa kịp hưởng một ngày yên vui đã phải khoác lên vai cây súng để bảo vệ Tổ quốc. Đứng sau viện trợ cho Khmer Đỏ về vũ khí cũng như cố vấn quân sự chính là Trung Quốc.