48 tiếng ồn ào trên facebook

Tôi đang đọc cuốn sách Lược sử loài người, một nghiên cứu sâu rộng về quá trình hình thành nhận thức và các hình thái xã hội của con người. Trong chuỗi kiến thức đồ sộ trải dài trong sách, nhân loại thỉnh thoảng hiện lên với bộ óc vĩ đại đến sững sờ, đôi lúc khác lại u mê tầm thường không kể xiết. Ai còn nghi ngờ về điều này, cứ nhìn vào facebook 2 ngày nay thì biết.

20h ngày 10/4 giờ Việt Nam, Nasa chính thức công bố bức ảnh đầu tiên của hố đen vũ trụ, được chụp bởi hệ thống 8 kính thiên văn tối tân nhất thế giới. Lần đầu tiên trong lịch sử khoa học vũ trụ, hố đen đã được chứng minh bằng một cơ sở không thể thuyết phục hơn, khẳng định lại mọi mối hoài nghi về sự tồn tại của nó từ thuở khai sơ của ngành vật lý thiên văn. Việc chụp được hình ảnh của một hố đen với quầng sáng bị hút vào ở vị trí cách xa Trái đất 55 triệu năm ánh sáng có lẽ phần nào nói lên được khát vọng chinh phục cái vô hạn cũng như khả năng hiện thực hóa điều ấy của con người. Từ đây, nhiều nghiên cứu vũ trụ mới sẽ được mở ra và có nền tảng vững chắc hơn. Sinh vật nhỏ bé ở Địa Cầu bước thêm một bước nữa trong lược sử phát triển kỳ vĩ của mình. Ngày 10/4, truy cập vào mạng xã hội, nhiều người đã lâng lâng trong một niềm vui chung của sự tự hào, của tri thức, của cái đẹp và của tương lai rực rỡ.

Chưa đầy 48 tiếng sau, khi mà bạn bè quốc tế vẫn đang rôm rả bàn tán, chia sẻ về hố đen, từ khóa “black hole” vẫn đang đứng top trào lưu ở nhiều quốc gia trên khắp thế giới, ánh sáng của văn minh tri thức vẫn đang chói lọi khắp ngõ ngách mạng xã hội, thì cộng đồng mạng Việt Nam đã nhảy đổng lên vì một “hố đen” khác: clip sex của một cô hot girl trời ơi đất hỡi từ trên trời rớt xuống. Người ta xôn xao, điên đảo, dồn dập bình luận thả like và chia sẻ trong mọi bài đăng có từ khóa clip. Có nhiều người chưa từng nghe đến hố đen cách đây 2 ngày nhưng nhất định không thể không biết đến clip nóng mới được phát tán khoảng 2 tiếng. Ôi thôi là một đám nhốn nháo ồn ào, mỉa mai có, cười hềnh hệch có, phân tích nghiêm túc có, tự liên hệ bản thân có. Ánh sáng văn minh có đang sáng bừng chắc cũng phải “tắt điện” trước đám đông chầu chực xâu xé cái clip ghi lại chuyện riêng tư của một cặp đôi nào đó như thể một bầy kền kền lao vào con mồi. Ngày 12/4, truy cập vào mạng xã hội, không ít người trẻ Việt đã thấy như mình bị xuyên không ngược về thời tối cổ, khi con người chưa có cách mạng nhận thức.

Tôi hay suy nghĩ về đám đông - một thực thể quá đỗi phức tạp và mâu thuẫn, nhất là khi được thể hiện mình trên mạng xã hội. Hôm trước đám đông khinh bỉ một anh ca sĩ Hàn Quốc vì chia sẻ clip sex trong nhóm chat bạn bè, hôm sau đám đông lại đăng tải công khai một thứ tương tự, hôm trước đám đông còn bàn về văn minh, hôm sau đã lại bổ vào mặt văn minh. Tôi chẳng biết sự mâu thuẫn này sẽ được các nhà nghiên cứu ở tương lai kết luận như thế nào trong những cuốn lược sử về con người thời đại hoàng kim của mạng xã hội. Nhưng tôi chắc rằng, chúng ta sẽ bị phán xét chẳng khác gì người tối cổ u mê nếu cứ hành xử không xứng đáng với những tinh hoa tiến hóa mà chúng ta có thể vươn đến, trong đó, hành xử văn minh là nền tảng cơ bản nhất.