6 thiết bị trong nhà dễ bị tin tặc tấn công nhất

Ngôi nhà của bạn được trang bị nhiều thiết bị thông minh giúp cuộc sống trở nên thuận tiện hơn và giữ bạn kết nối với thế giới. Tuy nhiên, chính những thiết bị này lại có thể trở thành mục tiêu dễ dàng của tội phạm mạng.

Nếu không được bảo vệ đúng cách, chúng có thể vô tình làm lộ thông tin cá nhân và gây rủi ro nghiêm trọng đến quyền riêng tư cũng như an ninh của bạn. Sau đây là một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ không gian sống của mình khỏi các mối đe dọa trực tuyến.

1. Bộ định tuyến Wi-Fi

Nếu có một thiết bị trong nhà mà tin tặc đặc biệt muốn chiếm đoạt, thì đó chính là bộ định tuyến Wi-Fi (router). Lý do rất đơn giản đó là bộ định tuyến đóng vai trò là cổng kết nối toàn bộ thiết bị trong nhà bạn với mạng Internet.

Một khi bị tấn công, nó có thể trở thành "cửa ngõ" để tin tặc xâm nhập vào mọi thiết bị trong mạng của bạn, từ máy tính xách tay, điện thoại thông minh cho đến cả TV thông minh.

Hai lỗ hổng bảo mật phổ biến nhất của bộ định tuyến Wi-Fi là phần mềm lỗi thời và sử dụng thông tin đăng nhập mặc định. Theo một nghiên cứu của Hiệp hội Kế toán công chứng Ohio (Mỹ), có đến 89% số người được hỏi chưa từng cập nhật phần mềm bộ định tuyến và 72% vẫn sử dụng mật khẩu Wi-Fi mặc định.

Điều này khiến mạng gia đình của họ trở thành mục tiêu dễ dàng cho các cuộc tấn công mạng. Để bảo vệ bộ định tuyến của bạn, hãy thực hiện các biện pháp sau:

- Cập nhật chương trình cơ sở (firmware) thường xuyên: Điều này giúp vá các lỗ hổng bảo mật và nâng cao hiệu suất của bộ định tuyến. Nếu chưa biết cách thực hiện, bạn có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết về cách cập nhật firmware của bộ định tuyến.

- Thay đổi thông tin đăng nhập mặc định: Sử dụng mật khẩu mạnh, kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt để tăng cường bảo mật.

- Bật chế độ mã hóa mạnh nhất: Nếu bộ định tuyến hỗ trợ phương thức bảo mật WPA3, hãy kích hoạt ngay để bảo vệ dữ liệu của bạn tốt nhất. Nếu không, WPA2 vẫn là lựa chọn tối thiểu cần có để ngăn chặn truy cập trái phép.

Việc bảo vệ bộ định tuyến không chỉ giúp bảo mật Wi-Fi mà còn bảo vệ toàn bộ hệ thống thiết bị thông minh trong nhà bạn khỏi các mối đe dọa từ tin tặc.

2. Camera an ninh và chuông cửa thông minh

Camera an ninh và chuông cửa thông minh được thiết kế để bảo vệ ngôi nhà của bạn, nhưng nếu không được bảo mật đúng cách, chúng có thể trở thành điểm yếu khiến bạn gặp rủi ro.

Giống như bộ định tuyến Wi-Fi, các thiết bị này thường bị tấn công do phần mềm lỗi thời và mật khẩu mặc định. Tin tặc có thể khai thác những lỗ hổng này để xem lén nguồn cấp dữ liệu trực tiếp, vô hiệu hóa thiết bị hoặc thậm chí mở đường xâm nhập vào toàn bộ mạng gia đình của bạn. Để tăng cường bảo vệ, hãy thực hiện các bước sau:

- Thay đổi mật khẩu mặc định ngay sau khi thiết lập thiết bị và sử dụng mật khẩu mạnh với ký tự đặc biệt, chữ hoa, chữ thường và số.

- Bật xác thực hai yếu tố (2FA) nếu thiết bị hỗ trợ để tăng cường bảo mật.

- Cập nhật phần mềm thường xuyên, vì nhà sản xuất liên tục phát hành các bản vá để khắc phục lỗ hổng bảo mật.

- Chọn thiết bị có mã hóa đầu cuối để bảo vệ luồng video khỏi truy cập trái phép, ngay cả khi dữ liệu bị chặn.

- Tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để truy cập camera của bạn, vì các mạng này thường không an toàn và dễ bị tấn công.

Với những biện pháp này, bạn có thể đảm bảo rằng hệ thống an ninh thông minh của mình thực sự bảo vệ gia đình bạn, thay vì trở thành công cụ trong tay kẻ xấu.

3. Loa thông minh và trợ lý giọng nói

Loa thông minh và trợ lý giọng nói như Alexa, Google Assistant và Siri mang lại sự tiện lợi đáng kinh ngạc, giúp bạn điều khiển thiết bị trong nhà, đặt lịch nhắc nhở và tìm kiếm thông tin chỉ bằng giọng nói.

Tuy nhiên, vì luôn lắng nghe môi trường xung quanh, chúng cũng có thể trở thành cánh cửa để kẻ xấu xâm nhập vào quyền riêng tư của bạn.

Vào tháng 8 năm 2024, công ty công nghệ NCC Group (Vương quốc Anh) đã phát hiện một lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng trong loa thông minh Sonos, cho phép tin tặc nghe lén người dùng. Đây chỉ là một trong số nhiều vụ việc cho thấy loa thông minh có thể là mục tiêu dễ bị tấn công.

Dù không thể kiểm soát hoàn toàn những lỗ hổng từ phía nhà sản xuất, bạn vẫn có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách thực hiện các biện pháp sau:

- Xem xét và điều chỉnh quyền của thiết bị, vô hiệu hóa các tính năng không cần thiết như mua hàng bằng giọng nói hoặc truy cập từ xa.

- Cập nhật phần mềm thường xuyên để đảm bảo thiết bị được vá lỗi bảo mật kịp thời.

- Thận trọng khi kết nối ứng dụng hoặc dịch vụ bên thứ ba, vì chúng có thể mở ra những điểm yếu mới trong hệ thống bảo mật.

- Sử dụng mạng Wi-Fi an toàn và hạn chế truy cập loa thông minh từ những thiết bị không đáng tin cậy.

Bằng cách chủ động kiểm soát cài đặt và sử dụng loa thông minh một cách thông minh, bạn có thể tận hưởng tiện ích mà không phải đánh đổi sự riêng tư và an toàn của mình.

4. TV thông minh

TV thông minh không chỉ phục vụ nhu cầu giải trí mà còn có thể trở thành công cụ thu thập dữ liệu hoặc thậm chí là điểm yếu trong hệ thống an ninh mạng gia đình của bạn.

Nhiều thiết bị theo dõi thói quen xem của người dùng, và nếu bị tin tặc xâm nhập, chúng có thể trở thành cửa hậu để tấn công vào toàn bộ mạng của bạn. Đáng lo ngại hơn, một số TV còn tích hợp camera và micrô, tạo ra nguy cơ bị kẻ xấu lợi dụng để theo dõi mà bạn không hề hay biết. Sau đây là cách bảo vệ TV thông minh của bạn:

- Vô hiệu hóa tính năng Tự động nhận diện nội dung (ACR) và các tùy chọn theo dõi khác trong cài đặt. Mỗi hãng có cách bố trí khác nhau, nhưng tìm kiếm model TV của bạn sẽ giúp bạn nhanh chóng xác định vị trí tắt tính năng này.

- Hạn chế cài đặt ứng dụng không cần thiết, vì mỗi ứng dụng có thể tiềm ẩn rủi ro bảo mật, đặc biệt nếu không đến từ các nhà phát triển uy tín.

- Cập nhật phần mềm thường xuyên để đảm bảo các lỗ hổng bảo mật được vá kịp thời.

- Kiểm tra quyền truy cập của ứng dụng, đặc biệt là những ứng dụng yêu cầu quyền sử dụng micrô và camera.

Bằng cách thực hiện các biện pháp trên, bạn có thể tận hưởng sự tiện lợi của TV thông minh mà vẫn giữ an toàn cho dữ liệu cá nhân và không gian riêng tư của mình.

5. Trung tâm điều khiển nhà thông minh

Các trung tâm điều khiển nhà thông minh giúp bạn điều khiển mọi thứ trong nhà, từ đèn chiếu sáng đến máy điều hòa, chỉ bằng một lệnh. Tuy nhiên, sự tiện lợi này cũng khiến chúng trở thành mục tiêu hấp dẫn của tin tặc.

Nếu trung tâm điều khiển nhà thông minh của bạn bị tấn công, kẻ xấu có thể chiếm quyền điều khiển toàn bộ hệ thống nhà thông minh, gây ra nhiều rủi ro nghiêm trọng. Theo đó, những mối đe dọa phổ biến bao gồm:

- Mật khẩu yếu và phần mềm lỗi thời: Nhiều người dùng thiết lập xong và quên mất, bỏ lỡ các bản cập nhật quan trọng giúp vá các lỗ hổng bảo mật.

- Xác thực kém bảo mật: Tin tặc có thể khai thác thông tin đăng nhập mặc định hoặc thực hiện tấn công brute-force để chiếm quyền kiểm soát thiết bị.

- Tích hợp ứng dụng bên thứ ba không an toàn: Mỗi thiết bị hoặc ứng dụng kết nối với trung tâm là một điểm yếu tiềm tàng nếu không được quản lý chặt chẽ.

Để bảo vệ trung tâm điều khiển nhà thông minh, bạn cần thực hiện một số giải pháp sau:

- Sử dụng mật khẩu mạnh và duy nhất, đặc biệt nếu trung tâm điều khiển yêu cầu tài khoản trực tuyến.

- Kích hoạt xác thực hai yếu tố (2FA) để ngăn chặn truy cập trái phép.

- Cập nhật phần mềm thường xuyên để đảm bảo thiết bị luôn được vá lỗi bảo mật mới nhất.

- Kiểm soát chặt chẽ các ứng dụng bên thứ ba: Chỉ kết nối với các thiết bị và ứng dụng đáng tin cậy. Tránh cấp quyền không cần thiết cho các ứng dụng không liên quan.

- Tạo một mạng Wi-Fi riêng biệt cho thiết bị nhà thông minh: Điều này giúp cách ly chúng khỏi các thiết bị quan trọng khác như máy tính và điện thoại, giảm thiểu rủi ro khi bị xâm nhập.

Chủ động bảo vệ trung tâm điều khiển nhà thông minh không chỉ giúp tăng cường an toàn mà còn đảm bảo trải nghiệm sống thông minh của bạn luôn ổn định và bảo mật.

6. Máy chơi game

Nếu bạn nghĩ máy chơi game chỉ đơn giản là để chơi game thì bạn phải suy nghĩ lại. Với thông tin thanh toán được lưu trữ, tính năng giọng nói và camera tích hợp, máy chơi game chứa nhiều dữ liệu cá nhân hơn bạn tưởng, biến chúng thành mục tiêu hấp dẫn cho kẻ xấu.

Theo công ty bảo mật Kaspersky, các cuộc tấn công phần mềm độc hại vào máy chơi game đã tăng 13% trong nửa đầu năm 2022 so với năm trước. Tin tặc thường sử dụng dữ liệu đăng nhập bị đánh cắp để xâm nhập vào tài khoản game, đặc biệt là nếu bạn dùng lại mật khẩu trên nhiều nền tảng.

Khi đã xâm nhập, tin tặc có thể thực hiện giao dịch mua bất hợp pháp, bán tài khoản của bạn trên chợ đen hoặc thậm chí khóa bạn hoàn toàn. Bên cạnh đó, máy chơi game còn thu thập dữ liệu về thói quen chơi, trò chuyện bằng giọng nói, và có thể lưu giữ các đoạn hội thoại của bạn. Nếu xảy ra vi phạm, nhiều thông tin riêng tư của bạn có thể bị lộ.

Để đảm bảo an toàn cho máy chơi game, bạn cần thực hiện các cách sau:

- Sử dụng mật khẩu mạnh và duy nhất.

- Bật xác thực hai yếu tố (2FA) để ngay cả khi ai đó có được mật khẩu, họ cũng không thể đăng nhập mà không có mã xác thực của bạn.

- Kiểm tra và xóa phương thức thanh toán đã lưu giúp giảm rủi ro bị lạm dụng nếu tài khoản của bạn bị tấn công.

- Điều chỉnh cài đặt quyền riêng tư. Hãy xem lại những gì máy chơi game của bạn đang thu thập và hạn chế chia sẻ dữ liệu nếu không cần thiết.

- Tắt trợ lý giọng nói và che camera khi không sử dụng.

Tóm lại, ngôi nhà của bạn không chỉ là nơi sinh sống mà còn là một hệ sinh thái công nghệ với vô số thiết bị được kết nối, từ bộ định tuyến Wi-Fi, camera an ninh, TV thông minh cho đến máy chơi game. Những thiết bị này mang lại sự tiện lợi chưa từng có, giúp bạn kiểm soát ngôi nhà chỉ bằng một cú chạm hoặc lệnh thoại.

Tuy nhiên, sự kết nối này cũng mở ra cánh cửa cho tội phạm mạng. Tin tặc luôn tìm kiếm điểm yếu trong hệ thống, khai thác những lỗ hổng bảo mật từ phần mềm lỗi thời, mật khẩu yếu, thông tin đăng nhập mặc định, hoặc các thiết bị không được mã hóa đúng cách.

Khi một thiết bị bị xâm nhập, nó có thể trở thành "cửa hậu" để kẻ tấn công tiếp cận toàn bộ mạng gia đình, đe dọa đến quyền riêng tư, dữ liệu cá nhân và thậm chí là tài chính của bạn.

Việc nhận thức được những rủi ro này là bước đầu tiên để bảo vệ ngôi nhà của bạn khỏi các cuộc tấn công mạng. Hãy chủ động nâng cao an ninh cho các thiết bị thông minh trước khi trở thành mục tiêu của kẻ xấu.