Ấn Độ và Mỹ đồng ý giải quyết tranh chấp thương mại và thuế quan

Loạt thỏa thuận này được đưa ra sau các cuộc đàm phán giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại Nhà Trắng, chỉ vài giờ sau khi ông Trump chỉ trích môi trường kinh doanh của Mỹ ở Ấn Độ và công bố một kế hoạch áp dụng thuế quan đáp trả đối với các quốc gia áp đặt thuế lên hàng hóa nhập khẩu của Mỹ.

“Thủ tướng Modi gần đây đã công bố các khoản cắt giảm đối với các thuế quan cao, thiếu công bằng của Ấn Độ, điều hạn chế chúng tôi tiếp cận thị trường Ấn Độ rất nhiều”, ông Trump nói. “Và thực sự, đó là một vấn đề lớn, tôi phải nói như vậy”.
Thỏa thuận nhằm giải quyết các vấn đề thương mại có thể được hoàn thành trong vòng 7 tháng tới, theo lời Ngoại trưởng Ấn Độ Vikram Misri.
Một tuyên bố chung sau cuộc gặp cho biết Washington hoan nghênh các bước đi gần đây của New Delhi nhằm giảm thuế quan đối với một số sản phẩm của Mỹ và tăng cường khả năng tiếp cận thị trường đối với các sản phẩm nông sản của Mỹ, trong khi tìm cách đàm phán các phân đoạn ban đầu của một thỏa thuận thương mại vào mùa thu năm 2025.
Mặc dù cả hai nhà lãnh đạo “đều có quan điểm riêng về thuế quan”, “điều đáng chú ý hơn là... chúng tôi có một cách tiến tới giải quyết vấn đề này”, Misri nói.
Một số thỏa thuận của các nhà lãnh đạo có tính tham vọng: Ấn Độ muốn tăng mua “hàng tỷ đô la” thiết bị quốc phòng của Mỹ và có thể biến Mỹ trở thành “nhà cung cấp số một” dầu mỏ và khí đốt, ông Trump cho biết tại cuộc họp báo chung với ông Modi.
Còn ông Modi nói rằng, New Delhi muốn tăng gấp đôi thương mại với Washington vào năm 2030. Sự hợp tác đã được lên kế hoạch từ lâu về năng lượng hạt nhân, cũng đã được các lãnh đạo thảo luận, nhưng hiện đang đối mặt với những thách thức pháp lý đang diễn ra.
“Chúng tôi cũng đang mở đường để cuối cùng cung cấp cho Ấn Độ các máy bay chiến đấu F-35”, Tổng thống Trump phát biểu.
Misri, quan chức Ấn Độ, sau đó cho biết thỏa thuận F-35 hiện chỉ là một đề xuất, chưa có quá trình chính thức nào được tiến hành. Nhà Trắng đã không phản hồi yêu cầu bình luận về bất kỳ thỏa thuận nào.

Điều ông Trump muốn

Mặc dù ông Trump đã có mối quan hệ nồng ấm với ông Modi trong nhiệm kỳ đầu tiên, nhưng ông lại tiếp tục nói vào ngày 13/2 rằng thuế quan của Ấn Độ là “rất cao” và cam kết sẽ đáp trả, ngay cả sau khi các mức thuế trước đó của ông đối với thép và nhôm đã ảnh hưởng đặc biệt nặng nề đến Ấn Độ, quốc gia công nghiệp nặng.
“Chúng tôi đang đáp trả với Ấn Độ”, ông Trump nói trong cuộc họp báo. “Bất cứ thứ gì Ấn Độ áp, chúng tôi cũng áp như vậy”.
Thủ tướng Modi đã cam kết bảo vệ lợi ích của Ấn Độ. “Một điều mà tôi rất trân trọng và học hỏi từ Tổng thống Trump, đó là ông ấy luôn đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu”, ông Modi nói. “Giống như ông ấy, tôi cũng luôn đặt lợi ích quốc gia của Ấn Độ lên hàng đầu so với mọi thứ khác”.
Hai nhà lãnh đạo khen ngợi nhau và đồng ý tăng cường hợp tác an ninh tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, một sự đề cập ngầm đến cạnh tranh với Trung Quốc, cũng như bắt đầu sản xuất chung các công nghệ như trí tuệ nhân tạo.

Khi được hỏi trước cuộc gặp về các bước đi mà Ấn Độ đang thực hiện, một nguồn tin mô tả đó là một “món quà” dành cho ông Trump nhằm làm giảm căng thẳng thương mại. Một trợ lý của ông Trump cho biết tổng thống Mỹ cho rằng việc bán thiết bị quốc phòng và năng lượng cho Ấn Độ sẽ giúp giảm thâm hụt thương mại của Mỹ.
Việc Ấn Độ mua năng lượng từ Mỹ có thể tăng lên 25 tỷ USD trong tương lai gần từ mức 15 tỷ USD năm ngoái, Misri cho biết, nói thêm rằng điều này có thể góp phần giảm thâm hụt thương mại.
Thuế quan sẽ tiếp tục chi phối mối quan hệ giữa hai nước, theo Richard Rossow, người đứng đầu chương trình Ấn Độ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế.
“Đó sẽ là một trận đấu quyền Anh”, ông nói. “Ấn Độ sẵn sàng chịu vài đòn, nhưng có một giới hạn”.
Mỹ hiện đang đối mặt với thâm hụt thương mại 45,6 tỷ USD với Ấn Độ. Tổng thể, tỷ lệ thuế trung bình theo trọng số của Mỹ là khoảng 2,2%, theo dữ liệu của Tổ chức Thương mại Thế giới, so với 12% của Ấn Độ.

Chống nhập cư bất hợp pháp

Ông Trump muốn Ấn Độ hỗ trợ nhiều hơn trong việc giải quyết vấn đề nhập cư bất hợp pháp. Ấn Độ là một nguồn lớn người nhập cư vào Mỹ, bao gồm một số lượng lớn trong ngành công nghệ với visa lao động và những người khác đang sinh sống bất hợp pháp ở Mỹ.
Tuyên bố chung cho biết hai quốc gia đã đồng ý sẽ hành động mạnh mẽ để giải quyết vấn đề nhập cư bất hợp pháp và buôn bán người bằng cách tăng cường hợp tác thực thi pháp luật.
Ấn Độ có thể là yếu tố quan trọng trong chiến lược của ông Trump để ngăn chặn Trung Quốc, quốc gia mà nhiều người trong chính quyền của ông coi là đối thủ hàng đầu của Mỹ. Ấn Độ cảnh giác trước việc Trung Quốc tăng cường quân sự ở các quốc gia láng giềng và cạnh tranh nhiều mặt hàng ở nhiều thị trường.

Ông Modi cũng lo ngại rằng ông Trump có thể đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc mà không có sự tham gia của Ấn Độ, theo Mukesh Aghi, Chủ tịch Diễn đàn Đối tác Chiến lược Mỹ - Ấn Độ.
Ấn Độ vẫn duy trì quan hệ với Nga trong bối cảnh cuộc xung đột Ukraine. Ấn Độ vẫn là nước tiêu thụ năng lượng lớn của Nga, trong khi phương Tây đã cố gắng cắt giảm tiêu thụ kể từ khi cuộc chiến bắt đầu.
“Thế giới đã nghĩ rằng Ấn Độ là một quốc gia trung lập trong toàn bộ quá trình này”, ông Modi nói. “Nhưng điều này không đúng. Ấn Độ có lập trường, và lập trường đó là hòa bình”.