'Ẩn số' có tính quyết định trong bầu cử tổng thống Mỹ
"Chiến địa Florida", một "giải thưởng lớn" với 29 phiếu đại cử tri. Bang này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với ông Trump bởi chưa có ứng viên đảng Cộng hòa nào từng chiến thắng Tổng thống mà không có được Florida kể từ năm 1924.
Florida - 29 phiếu đại cử tri
Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy ông Trump và ông Biden cạnh tranh gay gắt tại chiến địa Florida, một "giải thưởng lớn" với 29 phiếu đại cử tri. Bang này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với ông Trump bởi chưa có ứng viên đảng Cộng hòa nào từng chiến thắng Tổng thống mà không có được Florida kể từ năm 1924.
Ông Trump đã giành chiến thắng ở Florida trước đối thủ Hillary Clinton năm 2016 với cách biệt chỉ 1,2 điểm. Năm 2020, ông đang làm tốt ở bộ phận cử tri gốc Tây Ban Nha trong khi ông Biden đang dẫn trước, thậm chí làm tốt hơn cả bà Hillary Clinton ở nhóm cử tri cao tuổi và nhóm cử tri da trắng.
Ngoài ra, khi nhắc đến những cuộc bầu cử tổng thống, Florida được coi là "bang đầu tàu" quan trọng với vai trò quyết định người chiến thắng từ năm 2000.
Pennsylvania - 20 phiếu đại cử tri
Pennsylvania từ một bang nghiêng về đảng Cộng hòa trong thế kỷ XX đã trở thành bang dao động trong những năm trở lại đây. Từ năm 1992-2012, bang này đã ủng hộ ứng viên đảng Dân chủ trong 6 cuộc bầu cử liên tiếp. Tuy nhiên, Donald Trump - ứng viên đảng Cộng hòa đã giành chiến thắng tại Pennsylvania năm 2016.
Ông Trump đã giành được bang Vành đai Công nghiệp này với cách biệt chỉ 45.000 phiếu năm 2016 với lời hứa rằng sẽ đem các công việc quay trở lại cho người lao động. Tổng thống vẫn thể hiện tốt về khả năng điều hành nền kinh tế nhưng nhìn chung, ông vẫn bị ông Biden dẫn trước trong các cuộc khảo sát ở Pennsylvania.
Ohio - 18 phiếu đại cử tri
Ohio là bang dao động giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa trong hàng thập kỷ qua. Ông Trump giành chiến thắng ở bang này năm 2016 với cách biệt 8 điểm so với bà Hillary Clinton trong khi năm 2008 và năm 2012, ứng viên đảng Dân chủ Barack Obama đã giành được bang quan chiến địa này.
Năm nay, ông Trump dẫn trước với cách biệt nhỏ ở Ohio trong hầu hết các cuộc khảo sát. Tuy nhiên, đảng Dân chủ hy vọng họ có thể giành được bang này khi các cử tri vùng ngoại ô, cử tri tốt nghiệp đại học và cử tri là nữ giới ngày càng bất mãn với khả năng đối phó với dịch Covid-19 của ông Trump.
Cùng với Michigan và Wisconsin, các cử tri gốc Phi đi bỏ phiếu với tỷ lệ cao ở những thành phố như Dayton, vốn chịu tác động mạnh mẽ bởi đại dịch Covid-19 có thể là chìa khóa để ông Biden giành chiến thắng ở Ohio.
Michigan - 18 phiếu đại cử tri
4 năm sau khi trở thành một trong những bang chiến địa vùng Trung Tây làm nên chiến thắng năm 2016 của ông Trump, bang Michigan với 16 phiếu đại cử tri năm nay nghiêng về ủng hộ ông Biden trong hầu hết các cuộc khảo sát.
Các nhà phân tích tin rằng nếu ông Biden có thể huy động sự ủng hộ từ nhóm cử tri gốc Phi ở thành phố lớn nhất bang là Detroit thì ứng viên này có thể vượt qua cách biệt 11.000 phiếu mà ông Trump từng giành được tại đây năm 2016. Hiện cả 2 ứng viên đều cố gắng thuyết phục các cử tri rằng họ là người phù hợp nhất để khôi phục nền kinh tế tại bang này, vốn từng là một nơi tự hào về các ngành sản xuất nhưng nay đang chịu tác động do xu hướng thuê làm bên ngoài (outsourcing).
Trong 5 cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất, bang Michigan bỏ phiếu cho ứng viên đảng Dân chủ cho tới khi ông Trump giành chiến thắng năm 2016.
Bắc Carolina - 15 phiếu đại cử tri
Ông Trump giành chiến thắng tại Bắc Carolina, bang tương ứng 15 phiếu đại cử tri với cách biệt 3,6 điểm trước bà Hillary Clinton cách đây 4 năm. Bang này liên tục ủng hộ đảng Cộng hòa kể từ năm 1980, ngoại trừ chiến thắng của ông Obama tại đây năm 2008.
Ông Biden dẫn trước với cách biệt nhỏ trong các cuộc khảo sát gần đây. Hiện cựu Phó Tổng thống được cho là đang nhận được sự ủng hộ từ khu vực trung tâm đô thị, vốn ngày càng nghiêng về đảng Dân chủ, đồng thời xóa nhòa sự ủng hộ dành cho ông Trump ở vùng ngoại ô do khả năng xử lý đại dịch Covid-19.
Arizona - 11 phiếu đại cử tri
Các cử tri gốc Latin giữ vai trò quan trọng ở Arizona, nơi ông Trump từng chiến thắng 11 phiếu đại cử tri với cách biệt gần 4 điểm năm 2016. Bang này được coi là một thành trì ủng hộ quan điểm bảo thủ và bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa trong 5 cuộc bầu cử gần đây nhất.
Các cử tri Latin đã gia tăng trong 2 thập kỷ qua, từ chiếm 1/4 dân số toàn bang tới 1/3 tổng số này. Tỷ lệ ủng hộ ông Biden ở nhóm cử tri này đang giảm do đảng Cộng hòa tập trung mạnh mẽ chiến dịch vận động tại bang này.
Wisconsin - 10 phiếu đại cử tri
Tổng thống Trump từng là ứng viên đảng Cộng hòa đầu tiên giành chiến thắng tại bang này kể từ năm 1984. Chiến dịch của ông Biden đang đặt cược vào nhóm cử tri gốc Phi nghiêng về đảng Dân chủ để vượt qua cách biệt chưa tới 1 điểm của ông Trump so với bà Hillary Clinton cách đây 4 năm. Theo hầu hết các cuộc khảo sát ở Wisconsin, ông Biden vẫn có lợi thế nhỉnh hơn ông Trump.
Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, một hạt ít được biết tới ở Đông Bắc Pennsylvania đã trở thành một biểu tượng quốc gia cho chiến thắng bất ngờ của Donald Trump.
"Tại sao Donald Trump chiến thắng? Hãy thăm hạt Luzerne, Pennsylvania" là dòng tiêu đề trên bài bình luận của Newsweek năm 2016. Trang Wall Street Journal cũng đưa tin rằng "sự sụt giảm về sản xuất, suy giảm về dân số, sự mai một của tính gắn kết xã hội cùng với sự gia tăng những người nhập cư" đã tạo ra một thực tế "phù hợp hoàn hảo" với thông điệp của ông Trump.
4 năm sau, năm 2020, Tổng thống Trump đang bị đối thủ dẫn trước trong chiến dịch tái tranh cử và khả năng của ông trong việc lặp lại hoặc tăng cường sự thể hiện tại hạt Luzerne có vai trò quan trọng trong nỗ lực giành được chiến thắng tại bang chiến địa then chốt Pennsylvania.
"Cử tri Hạt Luzerne là định nghĩa về những người "đã bị lãng quên". Không ai ở Washington đứng lên đấu tranh vì họ. Họ đã mất hy vọng. Tôi không cho rằng Tổng thống mất đi bất kỳ sự ủng hộ nào so với năm 2016 ở đây. Thậm chí, ông ấy còn nhận được nhiều sự ủng hộ hơn", cựu nghị sĩ đảng Cộng hòa Lou Berletta, một đồng minh của ông Trump tại Pennsylvania cho hay.
Ông Trump đã giành chiến thắng ở hạt Luzerne năm 2016 với cách biệt 26.000 phiếu. Là một phần trong chiến lược tiếp tục giành lấy Pennsylvania, chiến dịch tranh cử của ông Trump đang đặt cược vào những người đi bỏ phiếu ở các thành phố nhỏ và các vùng nông thôn phía Đông Bắc.
Hạt Luzerne từng là một thành trì trong thời gian dài của đảng Dân chủ. Những cư dân ở đây chủ yếu là người da trắng và đa số không có bằng đại học. Hạt này từng 2 lần ủng hộ Tổng thống Barack Obama nhưng những năm gần đây lại chuyển sang ủng hộ mạnh mẽ cho đảng Cộng hòa. Các lãnh đạo đảng Cộng hòa cho rằng đảng Dân chủ đang "nằm mơ" nếu họ nghĩ hạt Luzerne sẽ tạo nên thay đổi trong năm nay.
Ông Trump đang bị dẫn trước 7 điểm ở Pennsylvania trong kết quả trung bình các cuộc khảo sát của RealClearPolitics. Các đồng minh của ông ở bang này cho rằng Tổng thống cần ghi điểm ở khu vực Đông Bắc Pennsylvania để thu hẹp với cách biệt đáng kể mà ông Biden có thể dẫn trước ở khu vực ngoại ô quanh Philadelphia và Pittsburgh.
John Yudichak, Thượng nghị sĩ đại diện hạt Luzerne cho rằng: "Dường như sự ủng hộ của ông Trump đang tăng lên ở Đông Bắc Pennsylvania. Thậm chí ở hạt Lackawanna -Scranton, quê nhà của ông Joe Biden, những người ủng hộ ông Trump cũng đang tăng lên. Đảng Cộng hòa đã thu hẹp cách biệt cử tri đăng ký đi bỏ phiếu ở hạt Luzerne và trên toàn bang. Tôi cho rằng phần lớn cử tri ở đây cho rằng đảng Dân chủ không có cùng quan điểm với các cử tri lao động".
Joe Walsh, người từng ủng hộ Tổng thống Trump cho rằng ông Trump đã xây dựng được nhóm cử tri trung thành nòng cốt, vốn là những người ủng hộ chính sách "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại", sẵn sàng ủng hộ ông cho dù bất kỳ điều gì xảy ra.
"Cá nhân tôi cho rằng Tổng thống Trump sẽ thua cách biệt. Nhưng tôi nghĩ nền tảng cử tri trung thành sẽ "chìm cùng với con thuyền của ông ấy". Họ đang "dính" lấy ông ấy".
Việc ông Trump mắc Covid-19 đã buộc chính ông không thể tiến hành các cuộc vận động tranh cử. Tác động của việc dịch Covid-19 lây lan trong Nhà Trắng cũng được phản ảnh qua các cuộc khảo sát: Tỷ lệ cách biệt giữa ông Biden và ông Trump ngày càng mở rộng, cả trên toàn quốc và các bang dao động. Phần lớn người Mỹ được hỏi đều cho rằng Tổng thống không thực hiện các biện pháp phòng ngừa để tự bảo vệ bản thân.
Tuy nhiên, với nền tảng cử tri của ông Trump, tất cả những điều trên lại cho thấy những phẩm chất tốt nhất của ông Trump: Không ngại chiến đấu, có chiến thuật đàm phán và một sức khỏe vững vàng. Cử tri Lee Stranahan cho rằng chừng nào ông Trump vẫn đáp ứng các yêu cầu cơ bản - chỉ trích truyền thông, đảng Dân chủ và phe cấp tiến, chừng đó mọi việc đều có thể tha thứ, cho dù thị trường chứng khoán đi xuống hay Nhà Trắng trở thành một ổ dịch Covid-19.Ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đã có bài phát biểu hôm 10/10 (giờ Mỹ) tại điểm dừng chân ở Erie, bang Pennsylvania - một bang dao động quan trọng từng giúp ông Trump giành chiến thắng năm 2016. Nguồn: Reuters
Trong khi đó, ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đang nỗ lực thu hút sự ủng hộ của các cử tri đảng Cộng hòa không trung thành và các cử tri độc lập trong những tuần cuối cùng của cuộc bầu cử. Cựu Phó Tổng thống Mỹ khẳng định ông sẽ trở thành một Tổng thống không chỉ làm việc chăm chỉ vì những người ủng hộ ông mà còn vì cả những người không ủng hộ ông.
Phát biểu trong một sự kiện tối 10/10 ở hạt Erie của bang Pennsylvania, nơi ông Trump từng giành chiến thắng sít sao năm 2016, ông Biden khẳng định: "Tôi đang tranh cử như một thành viên đảng Dân chủ đầy tự hào nhưng tôi sẽ lãnh đạo đất nước này với vai trò của một Tổng thống Mỹ […] Chúng ta không đồng quan điểm về mọi thứ nhưng chúng ta đều đồng ý điều này: Đây là khoảnh khắc chúng ta đặt quốc gia lên trên đảng phái".
Erie chỉ là một trong hàng loạt các địa phương Cựu Phó Tổng thống Mỹ đến thăm trong chiến dịch tranh cử những tuần gần đây nhằm chuyển hưởng sự ủng hộ của cử tri dành cho ông Trump cũng như giành lại những nơi Tổng thống Obama từng giành chiến thắng trước khi các địa phương này thay đổi quan điểm năm 2016.
Quay trở lại câu chuyện về hạt Luzerne, dù đảng Cộng hòa giành chiến thắng những năm gần đây nhưng có một vài lý do để thấy rằng ông Joe Biden thực sự là một đối thủ cạnh tranh. Theo nghị sĩ đảng Dân chủ Matt Cartwright, người đại diện một số khu vực ở hạt này, ông Biden vẫn có khả năng giành chiến thắng ở địa phương quan trọng này.
Lý do mà ông đưa ra là ông Biden là một ứng viên hứa hẹn có thể đem đến một hướng đi mới vào thời điểm này.
"Tổng thống Obama và Tổng thống Trump có điểm chung gì? Đây không phải là một danh sách dài. Cả 2 người họ đều là những ứng viên đem tới sự thay đổi. Và chìa khóa ở đây là: Khi mọi thứ trong cuộc sống diễn ra không thuận lợi, chúng ta sẽ luôn bỏ phiếu cho người đem đến sự thay đổi".
Nhìn chung, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay là một sự kiện với kết quả khó đoán định do những diễn biến chưa từng có tiền lệ. Các chuyên gia cho rằng điều quan trọng cần ghi nhớ là không nên đặt quá nhiều kỳ vọng vào một cuộc khảo sát đơn lẻ mà thay vào đó cần tập trung vào xu hướng chung mà các số liệu khảo sát thể hiện. Mặc dù ông Biden đang dẫn trước trong các cuộc khảo sát nhưng ông Trump vẫn có thể giành chiến thắng phiếu đại cử tri.
Giáo sư David Redlawsk - Chủ tịch Khoa Khoa học Chính trị tại Đại học Delaware dự đoán, sự không chắc chắn về kết quả bầu cử là 95%. "Tôi nghĩ chúng ta ám ảnh quá nhiều với các cuộc khảo sát trong khi các cử tri mới là những người quyết định cuối cùng"./.