Bài cuối: Ý kiến từ người dân

(Baonghean.vn) - Đến xóm 2 xã Công Thành, gặp cụ bà Phạm Thu, trạc 70 tuổi. Bà nói ngay: "Mọi bữa hôi thối nhiều, giờ có bớt, nhưng vẫn thối. Ngày thì không, nhưng cứ tối đến, từ 10 giờ cho đến sáng thì không chịu được".

Theo bà cụ Thu chỉ, tôi sang nhà ông Phạm Xuân Đức (nguyên là xã đội trưởng, hiện trong HĐND xã Công Thành). Ông Đức đi vắng, gặp anh Cường (con trai ông Đức) và chị Hoè (nguyên là cán bộ phụ nữ xóm 2). Theo chị Hoè thì mùi thối trước mười phần giờ mới chỉ giảm được hai, nhưng vẫn thường xuyên nặng mùi vào ban đêm đến gần sáng. Còn nước trong con mương bê tông trước nhà thì thỉnh thoảng vẫn có màu đen và cợn đục bẩn. Tôi thắc mắc vì con mương bê tông này lấy nước từ nông giang về, không liên quan đến nhà máy. Anh Cường nói: "Có lẽ do nước thải trong nhà máy rò rỉ ra ngoài, vì con mương này chạy dọc sát chân tường sau nhà máy mới chảy vềđây, khi quá tải hệ thống xử lý không kịp nên nước thải trong ao chứa tràn ra rồi rò rỉ qua chân tường rào chảy vào mương. Tuy không thường xuyên nhưng cứ 5 - 7 ngày nước trong mương lại đen và đục cợn bẩn".




Có nhiều đoạn bờ mương vỡ đất lở vào sát chân tường nhà máy.

Tôi quay lại đầu nguồn con mương. Quả thật, gần 300m mương chạy song song cách chân tường nhà máy chỉ khoảng 1,5m, có nhiều đoạn bờ mương vỡ đất lở vào sát chân tường.

Ông Vũ Duy Tiên, bí thư chi bộ xóm 2 rất buồn vì môi trường bịô nhiễm.

Trở lại xóm 2, tôi tìm gặp ông Vũ Duy Tiên, bí thư chi bộ xóm. Ông Tiên cho biết, khi khánh thành hệ thống xử lý vi sinh, ông cũng được vào nhà máy dự lễ. Nhưng đến giờ tình trạng ô nhiễm vẫn chưa chấm dứt vì lượng nước thải quá nhiều. Ông nói: "Đêm đến vẫn có mùi nặng, khi có gió Tây là tất cả dân đều đóng cửa. Đến tận xã Liên Thành vẫn còn nghe mùi. Tôi gọi điện cho Nhà máy để phản ánh, cán bộ nhà máy cứừừ rồi thôi... Ông Tiên còn cho biết thêm: "Hồi trước, mùi thối quá dân xóm bên kia đường 7 mang xi măng và cát ra định bịt cửa cống xả lại, sau răng đó, lại thôi. Mới cách đây 4-5 tháng bọn tui đã đến nhà máy yêu cầu lập biên bản, lãnh đạo nhà máy hứa sẽ khắc phục. Anh Nguyễn Vĩnh Sáng - Phó giám đốc nhà máy thừa nhận do ao chứa nước thải quá nhỏ nên khi quá tải thì tràn ra ngoài"....

Làm việc với UBND xã Công Thành, Phó chủ tịch Nguyễn Văn Đồng thừa nhận: "Nhân dân phản ánh là có thật, và chúng tôi cũng thấy còn có mùi, nhưng đã có giảm. Xã chúng tôi cũng có nhiều con em làm trong nhà máy, nghe họ bảo hệ thống chỉ xử lý được khoảng 30% nước thải thôi, còn lại chứa trong ao phủ bạt, khi nào nhà máy mở bạt thì bốc mùi. Qua tiếp xúc cử tri thì nhân dân vẫn tiếp tục yêu cầu chính quyền xã, huyện phải xử lý dứt điểm việc này".

Còn Chủ tịch UBND xã Hồ Phi Hoè cho biết: "Trước đây ngồi ngay ở uỷ ban này cũng không chịu được, nay có đỡ nhiều. Nhưng thỉnh thoảng khi thời tiết âm u thì vẫn có mùi. Khi đó tôi gọi điện cho nhà máy, ngày sau thì lại hết".

Rời UBND xã Công Thành, tôi ngược lên Cầu Cao, qua khu vườn tràm được đóng một cái biển “Khu xử lý nước” đã mờ mịt gần như không đọc được chữ, men theo bờ nông giang vòng ra sau khu vườn.

Cửa cống từ ao 1 chảy sang ao 2 với lưu tốc khá lớn, nước đen và nặng mùi.

Đến đây thì tôi nhận được một mùi khó chịu xốc vào mũi. Nước thải đã xử lý từ nhà máy chảy theo cống ngầm chui qua đường 7, qua vườn cây tràm rồi đổ vào một cái ao lớn - nước màu hơi đen và đục, sau đó chảy qua một cái ao lớn thứ hai rồi đổ ra kênh Linh Chim, lưu tốc tại cửa cống sang ao thứ 2 khá lớn (tương đương với một máy bơm có đường kính ống khoảng 30cm).

Lòng ao 2 bồi đầy đất bùn và mọc cỏ lác, chỉ còn thấy một lạch nước
chảy ra kênh.




Nơi nước thải đã xử lý chảy ra kênh nội đồng của dân vẫn có màu đen
và có mùi, chảy xuôi một quãng dài vẫn còn màu đen.

Tại nơi xả ra kênh ngoài đồng tôi thấy rất rõ màu của hai dòng nước, dòng nước từ ao thứ 2 chảy ra có màu đen và vẫn có mùi, chảy xuôi một quãng dài vẫn còn màu đen.

Từ những ý kiến của nhân dân, cán bộ xã Công Thành đã nêu trên và từ thị sát trực tiếp của PV cho thấy việc khắc phục ô nhiễm ở nhà máy sắn Yên Thành là chưa triệt để, còn nhiều vấn đề phải giám sát và tiếp tục giải quyết, bởi mục đích cuối cùng là bảo đảm môi trường trong sạch cho người dân sống quanh đó và địa phương nơi nhà máy đứng chân. Không thể bằng lòng với cụm từ "cơ bản đã giải quyết" như trong báo cáo được ! .

Minh Thông