Bài I: Hiệu quả ban đầu
Cá bống bớp (Bostrichthys sinnensis) là hải đặc sản có giá trị dinh dưỡng cao hơn nhiều lần so với cá thu, cá đé, cá chim... thường được dùng bồi dưỡng sức khoẻ cho phụ nữ mới sinh hoặc người mới ốm dậy. Hiện cá bống bớp là một trong những loài cá đắt giá, được ưa chuộng không chỉ thị trường trong nước mà là mặt hàng xuất khẩu có giá trị ra thị trường Trung Quốc, Hồng Kông cũng như một số nước khác ở Châu Á.
(Baonghean) - Cá bống bớp (Bostrichthys sinnensis) là hải đặc sản có giá trị dinh dưỡng cao hơn nhiều lần so với cá thu, cá đé, cá chim... thường được dùng bồi dưỡng sức khoẻ cho phụ nữ mới sinh hoặc người mới ốm dậy. Hiện cá bống bớp là một trong những loài cá đắt giá, được ưa chuộng không chỉ thị trường trong nước mà là mặt hàng xuất khẩu có giá trị ra thị trường Trung Quốc, Hồng Kông cũng như một số nước khác ở Châu Á.
Việt nam có nhiều cửa sông, nhiều vùng nước mặn lợ ven biển phù hợp nuôi trồng các loại thuỷ sản như tôm, cua, cá, nhuyễn thể (hàu, ngao, vẹm…). Nhiều địa phương đã thành công với nhiều mô hình nuôi trồng thuỷ sản như Tiên Yên, Bạch Đằng (Quảng Ninh), Lạch Tray, Đồ Sơn, Đá Bạc (Hải Phòng), Lạch Trường, Hậu Lộc, Nga Sơn (Thanh Hoá), Thạch Hà (Hà Tĩnh), Cửa Gianh, Nhật Lệ (Quảng Bình), Cửa Việt (Quảng Trị), Lăng Cô (Trị Thiên-Huế), Đà Nẵng, Vũng Tàu,…
Ở Nghệ An, các vùng cửa sông Hoàng Mai (Quỳnh Lưu), Lạch Vạn (Diễn Châu), Nghi Thuỷ (TX Cửa Lò) đã thành công với các mô hình nuôi tôm sú, tôm thẻ, cá chim trắng, cá vược… Nhưng, với cá bống bớp thì chưa có mô hình nào nuôi thương phẩm, mà chỉ trong giai đoạn nuôi thí điểm.
Cá bống bớp thương phẩm nuôi tại xã Nghi Hợp.
KS Lê Văn Tuấn kiểm tra bể nuôi cá hương.
Dự án “Ứng dụng tiến bộ KHCN xây dựng mô hình nuôi cá bống bớp trong ao nước lợ tại Thành phố Vinh" của kỹ sư trẻ Nguyễn Thị Lệ Thuỷ (CB Phân viện Nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản Bắc Trung bộ) được Hội đồng KHCN tỉnh Nghệ An phê duyệt và triển khai từ 8/2009. Đến nay, Dự án đã kết thúc giai đoạn 1, cho kết quả rất khả quan.
Chúng tôi đến Phân viện Nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản Bắc Trung bộ tìm gặp chủ nhiệm dự án - KS Nguyễn Thị Lệ Thuỷ. Tại phòng ương ấu trùng, KS Thuỷ cùng đồng nghiệp KS Phan Thị Hồng Nhung đang cho ấu trùng cá ăn và theo dõi sự phát triển của chúng. Chị Thuỷ cho biết: đây là công đoạn xử lý dịch bệnh và phân loại để chuyến sang bộ phận ương cá hương, sau 30 – 45 ngày chuyển ra ao nuôi thành cá giống, sau 2 tháng cá giống đạt tiêu chuẩn (dài 5 - 6cm, nặng 1 - 2 gam) xuất đi nuôi cá thương phẩm. Với điều kiện môi trường ao nuôi đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và chăm sóc tốt, 3 - 4 tháng sau cá phát triển rất nhanh, kích thước 16 - 25 cm, trọng lượng 100 – 150 gam là cá thương phẩm có thể xuất bán.
Chị Thuỷ dẫn chúng tôi ra khu bể ương cá hương phía sau Phân viện. Kỹ sư Lê Văn Tuấn cầm đèn pin soi xuống đáy bể rồi chỉ cho tôi xem, nhưng tôi chẳng thấy gì, đến khi anh dùng bình thuỷ tinh vục lên soi về phía mặt trời tôi mới nhận ra những chấm nhỏ ly ti đang bơi tung tăng. Một dòng cảm xúc chạy trong tôi: vậy là ngày ngày các anh chị vẫn miệt mài chăm bẵm những sinh thể chỉ bé bằng hạt bụi này ư !
KS Nguyễn Thị Lệ Thuỷ trao đổi với KS Lê Duy Tấn
tại khu ao nuôi thuỷ sản xã Nghi Hợp.
Theo chân KS Thuỷ ra khu ao ương cá giống và nuôi cá thương phẩm ở xã Nghi Hợp, gió thu ngoài đồng kéo đến mơn man làm tôi thật sảng khoái. Kỹ sư Lê Duy Tấn từ trong chiếc lều canh bước ra, vui vẻ bắt tay tôi rồi gọi một cộng sự vớt cá bống thương phẩm cho tôi xem. Chỉ một loáng, chiếc chậu nhựa đã chen chúc những chú cá bống bớp đen nhánh, tròn lẳn, những chấm trắng nhỏ chạy dọc thân như dải ngân hà, phía đuôi có một vòng tròn trắng thật duyên dáng. Chúng rất khoẻ, tranh nhau bật cao lên rồi rơi xuống ao, khó khăn lắm tôi mới chụp được vài kiểu ảnh.
Kỹ sư Tấn cho biết, cá như cỡ này (100gam/con) nếu bắt bán hết cả ao thì giá từ 180 – 200 nghìn đồng/1kg, nếu bán lẻ 5 – 10 kg thì giá 220 – 250 nghìn đồng/1kg. Lái thương đưa về nhập cho các nhà hàng, khách sạn ở Cửa Lò hay khu du lịch thì lên tới 280 – 320 nghìn đồng. Siêu thị Big ở trong TP Vinh cũng đã đặt mua một ít để thăm dò thị trường.
Với năng suất bình quân đạt 10 tấn/ha/năm, Dự án nuôi cá bống bớp trong ao nước lợ ở Nghệ An của Kỹ sư Nguyễn Thị Lệ Thuỷ đã khẳng định hiệu quả kinh tế của loài vật nuôi này.
( Còn nữa)
Minh Thông