PV: Thời gian qua, công tác ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam, đặc biệt là việc thực hiện Đề án 06 của Chính phủ đã đạt được những kết quả quan trọng, được Quốc hội, Chính phủ cũng như xã hội đánh giá cao. Trong các kết quả đó, xin ông cho biết những dấu ấn nổi bật, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Ngành?
Ông Nguyễn Thế Mạnh: Bảo hiểm xã hội Việt Nam xác định chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 của Chính phủ là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của Ngành. Nhiệm vụ này có ý nghĩa rất quan trọng, giúp nâng cao chất lượng phục vụ tổ chức, cá nhân và tăng cường hiệu quả quản lý của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Theo đó, cùng với cả hệ thống chính trị, toàn Ngành đã nỗ lực, cố gắng, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, mang lại những thay đổi đột phá, góp phần kiến tạo và xây dựng ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam số theo đúng định hướng về Chính phủ số của Đảng và Nhà nước ta.
Qua thời gian triển khai, ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đạt được những kết quả nổi bật như:
Một là, Bảo hiểm xã hội Việt Nam là một trong số đơn vị đầu tiên đã kết nối thành công với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư ngay khi được đưa vào vận hành chính thức. Hiện nay, Bảo hiểm đang quản lý hơn 91,74 triệu người tham gia, trong đó đã xác thực và đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đạt tỷ lệ 94%.
Hai là, Ngành đã tích cực phối hợp với Văn phòng Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội … để triển khai hai nhóm thủ tục hành chính liên thông (Đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ Bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi; Đăng ký khai tử - Xóa đăng ký thường trú - Hỗ trợ chi phí mai táng, Trợ cấp mai táng); dịch vụ công trực tuyến “Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp”…
Phối hợp chặt chẽ với ngành Công an, Y tế trong công tác triển khai: sử dụng thẻ Căn cước công dân và ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VNEID) phục vụ người dân đi khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế; ứng dụng công nghệ sinh trắc tại cơ sở khám chữa bệnh và cơ quan Bảo hiểm xã hội các cấp; liên thông dữ liệu khám sức khỏe lái xe, giấy chứng sinh, giấy báo tử từ cơ sở khám chữa bệnh, Sổ Sức khỏe điện tử; đồng bộ, chia sẻ thông tin giúp Bộ Giáo dục và Đào tạo theo dõi, đánh giá tình hình việc làm của sinh viên sau khi ra trường.
Ba là, hoàn thành cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ lên Cổng dịch vụ công quốc gia.
Bốn là, tiếp tục nâng cấp, triển khai hiệu quả ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số; đồng thời triển khai kết nối, tích hợp tài khoản định danh điện tử (tài khoản VNeID) trên ứng dụng VssID của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hướng tới cho phép hơn 50 triệu người dân đang có tài khoản VNeID có thể truy cập, sử dụng ứng dụng VssID.
Năm là, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp bảo đảm an toàn thông tin mạng như ban hành quy định, quy chế về công tác an toàn thông tin; triển khai đầy đủ các giải pháp kỹ thuật, phương án bảo đảm an toàn thông tin theo cấp độ; tổ chức diễn tập và hội nghị an toàn thông tin hằng năm; thực hiện kiểm tra, đánh giá và giám sát các hệ thống thông tin của Ngành; thành lập Đội Ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam... để chủ động ứng phó từ sớm, xử lý, ngăn chặn kịp thời các cuộc tấn công mạng.
PV: Vậy những kết quả này đã tác động, đem tới hiệu quả như thế nào trong hoạt động quản lý và nghiệp vụ của Ngành, cũng như mang lại nhiều lợi ích cho người tham gia, thụ hưởng?
Ông Nguyễn Thế Mạnh: Với quan điểm xuyên suốt "Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ", đến nay các lĩnh vực hoạt động của Ngành đều được số hóa và ứng dụng công nghệ thông tin với gần 30 hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin quản lý các quy trình nghiệp vụ, hơn 20 nghìn tài khoản trong Ngành thường xuyên truy cập, khai thác và sử dụng để thực hiện các nghiệp vụ của Ngành. Hệ thống thông tin giám định Bảo hiểm y tế của Ngành đang kết nối với gần 13.000 cơ sở khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế trên toàn quốc. Đây là công cụ hiệu quả, góp phần giúp công tác khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế công khai, minh bạch, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người tham gia Bảo hiểm y tế.
Hằng năm, Hệ thống Thông tin giám định Bảo hiểm y tế cùng Hệ thống giao dịch Bảo hiểm xã hội, điện tử đã tiếp nhận khoảng 300 triệu hồ sơ giao dịch trực tuyến. Thực tế cho thấy, việc giao dịch điện tử trong lĩnh vực Bảo hiểm xã hội không chỉ góp phần giảm tải áp lực giải quyết hồ sơ, thủ tục cho cơ quan Bảo hiểm xã hội, mà còn giúp các tổ chức, cá nhân tiết kiệm được nhiều thời gian, công sức và chi phí đi lại khi giao dịch với cơ quan Bảo hiểm xã hội.
Đáng chú ý, 100% thủ tục của Ngành đã được cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình và tích hợp trên Cổng dịch vụ công Bảo hiểm xã hội Việt Nam; đồng thời từng bước tích hợp trên Cổng dịch vụ công dịch vụ công quốc gia. Gần như tất cả các hoạt động của Ngành, cũng như các giao dịch của người người dân, doanh nghiệp với cơ quan Bảo hiểm xã hội đã được thực hiện trên môi trường số. Do đó, không chỉ giúp người dân, doanh nghiệp có thể giao dịch với cơ quan Bảo hiểm xã hội mọi lúc, mọi nơi mà còn có thể dễ dàng theo dõi tiến độ xử lý hồ sơ, kiểm tra đối chiếu dữ liệu tham gia, thụ hưởng chính sách. Nhờ đó, tính minh bạch của thông tin, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát quản lý, sử dụng quỹ Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm tự nguyện được nâng cao rõ rệt...
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đã tích cực triển khai, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động thanh tra, kiểm tra của Ngành theo phương thức điện tử kết hợp với phương pháp thanh tra, kiểm tra truyền thống giúp tăng chất lượng, giảm nhân lực, thời gian thanh tra, kiểm tra (giảm khoảng 48%, từ 20 giờ xuống còn 10,5 giờ). Đồng thời, đem lại hiệu quả rõ rệt trong công tác thu, phát triển người tham gia, giảm nợ đóng, nhất là giảm thiểu tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế.
Đặc biệt, Ngành đã đưa vào triển khai ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” trên nền tảng thiết bị di động. Hiện đã có hơn 30 triệu tài khoản sử dụng ứng dụng, với hơn 4 triệu lượt sử dụng hình ảnh thẻ Bảo hiểm y tế trên ứng dụng để đi khám chữa bệnh trên toàn quốc. Có thể thấy, ứng dụng VssID đã đem đến thành công bước đầu trong công tác chuyển đổi số của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam theo lộ trình xây dựng Chính phủ số ở Việt Nam. Với ứng dụng này, người dùng có thể quản lý, kiểm soát các thông tin về quá trình tham gia - thụ hưởng các chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm tự nguyện; thực hiện các giao dịch với cơ quan Bảo hiểm xã hội; sử dụng hình ảnh thẻ Bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID để khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế … một cách tiện lợi, nhanh chóng, dễ dàng, tiết kiệm được thời gian và chi phí đi lại.
Tại Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội An sinh xã hội ASEAN (ASSA) lần thứ 38, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã vinh dự được ASSA trao tặng giải thưởng “Thực tiễn hiệu quả” tại hạng mục công nghệ thông tin cho ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” trên điện thoại thông minh. Điều đó cho thấy sự quan tâm, đánh giá cao của các tổ chức an sinh xã hội quốc tế đối với giải pháp công nghệ mang lại nhiều tiện ích cho người tham gia này.
Ngoài việc sử dụng hình ảnh thẻ Bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID để đi khám chữa bệnh, người dân còn có thể sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chíp, ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VNeID) để thay thế thẻ Bảo hiểm y tế giấy. Việc làm này không chỉ góp phần giảm bớt áp lực cho nhân viên y tế mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi đi khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế nên đã được đông đảo người dân và các cơ sở khám chữa bệnh ghi nhận, ủng hộ.
Hệ thống chăm sóc khách hàng của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng được quan tâm đổi mới theo hướng hiện đại, thân thiện với nhiều kênh tư vấn, hỗ trợ người tham gia như: Hệ thống Tổng đài hỗ trợ khách hàng; hệ thống Chatbot hỗ trợ khách hàng (cung cấp thông tin đóng, hưởng Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế; trả lời chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế tự động bằng trí tuệ nhân tạo, tăng tính tương tác cao với người tham gia…); thiết lập Fanpage Facebook/ Zalo OA truyền thông trên hệ thống mạng xã hội… mang lại lợi ích thiết thực cho người tham gia, thụ hưởng chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế.
Có thể nói, những kết quả đạt được trong công tác chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 đã không chỉ góp phần nâng cao chất lượng phục vụ tổ chức, cá nhân mà còn tăng cường hiệu quả quản lý của Ngành. Qua đó, góp phần xây dựng ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, vì sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp theo đúng tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII đã đề ra.
PV: Vậy, theo ông, những bài học, giải pháp trọng tâm để ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam tiếp tục phát huy kết quả trong thời gian tới?
Ông Nguyễn Thế Mạnh: Ngày 15/6/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 942/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.
Qua đánh giá mục tiêu của Kế hoạch này đến năm 2025, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cơ bản đã đạt được các mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta chủ quan, hay thỏa mãn với những gì đã có. Công tác chuyển đổi số của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam hiện nay là yêu cầu bắt buộc cần làm ngay, làm toàn diện, là hướng đi chiến lược nhằm giúp Ngành phát triển bền vững trong kỷ nguyên 4.0.
Ở giai đoạn tiếp theo từ năm 2023 đến 2025 và định hướng đến năm 2030, Bảo hiểm xã hội Việt Nam quyết tâm thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ và toàn diện, lấy người tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế làm trung tâm.
Trong đó, tập trung củng cố, phát huy thế mạnh của cơ sở dữ liệu sẵn có luôn được làm giàu; tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xác thực, chia sẻ, liên thông dữ liệu phục vụ công tác quản lý và cung cấp dịch vụ công trực tuyến; phát triển ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam số với nguồn nhân lực số chất lượng cao; đưa vào thử nghiệm và áp dụng các công nghệ mới như Blockchain, Big Data, AI để mang lại hiệu quả trong quản lý, nâng cao trải nghiệm của tổ chức, cá nhân...
Tiếp tục tạo ra ngày càng nhiều tiện ích, dịch vụ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp với mục tiêu luôn được Bảo hiểm xã hội Việt Nam xác định “chuyển đổi số là nhiệm vụ quan trọng, then chốt để Ngành phục vụ tốt nhất người tham gia, thụ hưởng chính sách”, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân./.
