Bạo lực học đường: Do thực thi luật không nghiêm, gia đình thả nổi

Đây là nhận định của nhiều chuyên gia trong hội nghị đánh giá thực trạng và giải pháp hoàn thiện chính sách pháp luật về phòng, chống bạo lực học đường. Hội nghị do Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội và Viện Nghiên cứu lập pháp - Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức.

Một trong những điểm đáng quan tâm nhất là gia tăng các mâu thuẫn trên mạng xã hội dẫn đến các hành vi bạo lực để giải quyết mâu thuẫn, quay clip ghi lại vụ việc phát tán trên mạng xã hội dẫn đến nhiều ảnh hưởng tiêu cực khác.

Nữ sinh cấp II bắt bạn quỳ, đánh hội đồng và quay clip đưa lên mạng. Theo các chuyên gia, đây là những hành vi manh động của bạo lực học đường. Ảnh cắt từ clip

Luật đủ, bạo lực vẫn gia tăng

Ông Bùi Văn Linh - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Giáo dục chính trị và công tác học sinh sinh viên, Bộ GD&ĐT đã điểm lại nhiều văn bản pháp luật liên quan tới phòng, chống bạo lực học đường. Một số ý kiến cũng đồng ý với nhận định của phía Bộ GD&ĐT về việc đã có một hành lang pháp lý nhưng tình trạng bạo lực học đường vẫn diễn ra phức tạp, trong đó có những vụ nghiêm trọng.

Đại tá Phạm Mạnh Thường - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an, bày tỏ mối lo đặc biệt về gia tăng bạo lực học đường. Theo ông Thường, do tác động mặt trái xã hội của các sản phẩm văn hóa độc hại và nguồn thông tin sai lệch, không lành mạnh trên mạng Internet, tình hình bạo lực học đường và vi phạm pháp luật tại các cơ sở giáo dục có diễn biến phức tạp và bạo lực học đường sẽ gia tăng, không chỉ về số vụ mà cả về tính chất, mức độ.

"Đây là lứa tuổi sinh lý các em có nhiều biến đổi, suy nghĩ bồng bột, thích tự mình giải quyết các mâu thuẫn và dễ bị bạn bè rủ rê, lôi kéo. Thời gian gần đây, đa số vụ đánh nhau đều có tổ chức, đánh hội đồng, ghi hình đăng tải lên mạng xã hội để làm nhục nạn nhân" - ông Thường cho biết.

Trẻ em đang "đói" giáo dục gia đình

Hội nghị đánh giá thực trạng và giải pháp hoàn thiện chính sách pháp luật về phòng, chống bạo lực học đường. Ảnh: V.Hà

Cho rằng luật có đủ nhưng bạo lực vẫn gia tăng, chủ yếu do việc thực thi chưa tốt, ông Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội nhấn mạnh đến nguyên nhân giáo dục gia đình đang bị thả nổi.

Đồng ý với nhận định này, ông Triệu Thế Hùng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội cho rằng, nhiều học sinh hiện đang bị "đói" giáo dục gia đình.

Theo ông Lâm, xu thế buông lỏng, bỏ mặc con cái do cha mẹ bận rộn hay cách giáo dục khắc nghiệt được xuất phát từ quan điểm truyền thống "thương cho roi cho vọt" đã khiến nhiều trẻ không được giáo dục những giá trị, kỹ năng cần thiết để sống lành mạnh, nhân hậu, không biết cách tự vệ.

Hơn thế, ám ảnh "roi vọt" cũng khiến nhiều đứa trẻ "thích nghi" với bạo lực. Gốc rễ của giáo dục phải là trong môi trường gia đình chứ không thể "trăm sự nhờ thầy", nhất là trong bối cảnh xã hội có nhiều tác động tiêu cực vào các gia đình, vào nhận thức, suy nghĩ của lớp trẻ.

Vì vậy, đã tới lúc cần phải xem xét có các điều khoản cha mẹ học sinh trong Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bảo vệ trẻ em cũng như một số luật khác. Theo đó, khi xảy ra bạo lực học đường, cha mẹ phải chịu trách nhiệm thế nào.

Kỷ luật một vài giáo viên không giải quyết được vấn đề

Nhìn lại vụ nữ sinh bị đánh hội đồng ở Hưng Yên, ông Trịnh Ngọc Thạch - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội - thẳng thắn chia sẻ quan điểm: Không nên cách chức một thầy hiệu trưởng vì xảy ra bạo lực trong trường.

Ông Thạch cũng cho rằng, người đứng đầu ngành giáo dục cần phân tích sâu sắc và toàn diện những nguyên nhân để có giải pháp phòng ngừa, chứ nếu đi giải quyết sự vụ bạo lực cụ thể thì không biết cần bao nhiêu bộ trưởng mới đủ.

Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, một phần nguyên nhân bạo lực học đường gia tăng là do giáo dục trong nhà trường còn nặng về kiến thức văn hóa, đôi khi lãng quên nhiệm vụ giáo dục con người.

Mặt khác, cuộc sống thực dụng chạy theo đồng tiền của một bộ phận xã hội đã đẩy ngã những giá trị quan trọng trong nhà trường, đạo đức của một bộ phận thầy cô giáo.

Hướng đến chấm dứt bạo lực thân thể trẻ em

Thực hiện sáng kiến "Chấm dứt bạo lực thân thể trẻ em trong gia đình và trường học giai đoạn 2018 - 2022", Bộ GD-&T và Tổ chức Tầm nhìn thế giới tại Việt Nam đã ký kết thỏa thuận hợp tác vào ngày 17/5 tại Hà Nội.

Thỏa thuận được ký kết có ý nghĩa quan trọng để đảm bảo môi trường cho trẻ từ gia đình đến nhà trường được an toàn, lành mạnh. Theo biên bản ký kết, hai bên sẽ hợp tác triển khai một số nội dung, chương trình, hoạt động tại nhiều tỉnh, thành phố. Hai bên sẽ phối hợp đưa vào nhà trường những kiến thức, kỹ năng giúp giáo viên và học sinh ngăn chặn bạo lực đối với trẻ em trong trường học.

Hai bên sẽ phối hợp để giới thiệu phương pháp giáo dục tích cực cho đội ngũ giáo viên. Đối với học sinh, giáo dục thay đổi hành vi sẽ được đặc biệt chú trọng để giúp các em nhận biết nguy cơ bạo lực, từ đó nâng cao khả năng xử lý tình huống và tự bảo vệ mình khỏi bạo lực.