Bệnh héo rũ lây lan, nhiều diện tích lạc ở Nghệ An phải nhổ bỏ

Những ngày này, nông dân xã Diễn Thịnh (Diễn Châu) rất sốt ruột bởi bệnh héo rũ trên cây lạc đang lây lan nhanh trên diện rộng. Chị Nguyễn Thị Mai có 4 sào lạc, hiện cây lạc đang bước vào giai đoạn phân cành cấp 2. Qua thăm đồng, chị phát hiện lạc bị bệnh héo rũ, cây lạc chết theo từng đám, từng vùng và sau đó lây lan nhanh ra toàn bộ diện tích, buộc gia đình phải nhổ bỏ, tiêu huỷ.

Chị Mai cho biết: “Cây lạc chuẩn bị bước vào giai đoạn ra hoa và đâm tia thì lại nhiễm bệnh héo rũ gốc mốc đen, mốc trắng, sau đó lá héo dần, gây chết cây. Hiện cả 4 sào lạc phải nhổ bỏ, tiêu hủy và làm lại đất để xuống giống các loại cây trồng khác thay thế như ngô, khoai… ”.

Toàn xóm Đồng Tâm, xã Diễn Thịnh có khoảng 310 hộ trồng lạc với diện tích khoảng 47 ha, trong đó có 10 ha nhiễm bệnh, nhiều hộ có diện tích lạc bị bệnh nặng, phải phá bỏ hoàn toàn để trồng cây khác.

Bà Cao Thị Giang - Xóm trưởng xóm Đồng Tâm cho biết: “Lạc nhiễm bệnh héo rũ, chết cây trên nhiều diện tích, trong đó có nhiều hộ bị thiệt hại nặng, hộ ít thì 1-2 sào, hộ nhiều lên đến 4-5 sào, mất trắng hàng chục triệu đồng. Nhiều vùng, bệnh héo rũ khiến lạc chết đồng loạt, phải nhổ bỏ hoàn toàn, gây thiệt hại lớn cho nông dân. Những hộ bị nhẹ hơn thì đang tiến hành nhổ bỏ cây chết, tiêu hủy và phun thuốc phòng trừ. Bệnh này lây lan rất nhanh và ảnh hưởng lớn đến năng suất cuối vụ”.

Theo thống kê ban đầu, toàn xã Diễn Thịnh có tổng diện tích lạc Xuân là 360 ha. Hiện diện tích lạc bị bệnh héo rũ ước tính khoảng 10 ha. Trong đó, bị nặng phải nhổ bỏ khoảng 2 ha.

Theo người dân cho biết, ban đầu bệnh xuất hiện một số chấm nhỏ màu nâu đỏ, phát sinh ở trên vỏ gốc cây lạc, ngay sát mặt đất rồi lan dần, choán hết chu vi gốc cây và phát triển xuống cả phần gốc rễ dưới mặt đất làm cho vỏ gốc bị mềm nhũn, thối dần. Những lá gần gốc héo vàng rồi rụng sớm, tiếp theo là những lá phía trên. Ban ngày khi nhiệt độ lên cao, cây bị bệnh héo rũ, đến chiều tối và ban đêm cây tươi trở lại, nhưng chỉ 2 - 3 ngày sau thì héo hẳn và chết.

Ở huyện Diễn Châu, hiện bệnh héo rũ trên cây lạc xuất hiện ở nhiều địa phương như: Diễn Thành, Diễn An, Diễn Phong... trong đó, xã Diễn Thịnh diện tích bị nhiều nhất. Bệnh héo rũ gây chết yểu trên cây lạc là loại bệnh do nấm hoặc vi khuẩn gây ra, bệnh này phát triển rất nhanh khi thời tiết ẩm, nhiệt độ cao và trên những ruộng lạc trồng ở đất khó thoát nước hoặc đất thịt nặng, trên đất trồng lạc liên tục nhiều năm hoặc xen canh với các cây họ đậu khác. Bệnh làm giảm mật độ do chết nhiều, hiện nhiều thửa đã bị nặng lên đến 60 - 80%. Hiện địa phương đã nắm bắt tình hình thực tế, hướng dẫn bà con cách xử lý những ruộng lạc bị bệnh.

Thời điểm này, phần lớn diện tích lạc đang phát triển mạnh về thân và lá. Tuy nhiên, theo dự báo, thời tiết tiếp tục diễn biến bất lợi với độ ẩm cao và sương mù dày đặc vào sáng sớm, làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Theo khuyến cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, người dân cần tập trung xử lý triệt để các diện tích đã xuất hiện sâu bệnh để hạn chế nguồn phát tán, lây lan trên diện rộng bằng cách nhổ bỏ, tiêu huỷ lạc bị bệnh. Riêng với những diện tích bị nhẹ, tỷ lệ còn thấp thì tiến hành nhổ bỏ cây bị bệnh, rắc vôi ở các gốc cây, phun phòng bằng các loại thuốc đặc hiệu.

Đồng thời, phun phòng trên những diện tích chưa bị nhiễm bệnh, song song với đó là tăng cường bón phân chuồng hoai mục (400-500 kg/sào), bón cân đối giữa đạm - lân - kali; sau những trận mưa kéo dài, ẩm độ đất cao, cần khẩn trương xới xáo phá váng làm đất tơi xốp, nhất là phần đất gần gốc lạc để hạn chế ẩm độ đất; thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến của bệnh… Đồng thời, khuyến cáo người dân hạn chế trồng lạc liên tục nhiều năm trên cùng một diện tích để giảm nguy cơ tích tụ mầm bệnh trong đất.