“Biến” đất công thành đất tư
(Baonghean) Từ đất lâm nghiệp của tập thể bỗng biến thành sở hữu cá nhân. Sự việc được phát hiện khi xảy ra tranh chấp đất gây bất bình trong dư luận nhân dân xã Nam Thành, huyện Yên Thành.
Mỏ đá lèn Voi (thuộc địa phận xã Nam Thành và Trung Thành) được UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác theo QĐ số 20 ngày 15/1/2011 và văn bản giao đất, giao mỏ của Sở Tài nguyên và Môi trường ngày 28/10/2011 cho Công ty TNHH Nam Thành. Trong quá trình làm thủ tục thuê đất, mở rộng mặt bằng khai thác, Công ty TNHH Nam Thành đã gặp và trao đổi với ông Hoàng Văn Tạo, chủ hộ có diện tích trồng cây lâm nghiệp xung quanh vùng mỏ và đã được ông Tạo đồng ý giải tỏa một số cây xanh, mở lối vào kho mìn, xây dựng ốt bảo vệ trên khu vực đó. Vậy nhưng, khi công ty TNHH Nam Thành tiến hành khai thác thì gặp phải sự phản đối gay gắt từ phía ông Hoàng Văn Tạo. Theo tờ trình của Công ty TNHH Nam Thành, “ngày 11/2/2012, ông Tạo đã điều một máy múc và khoảng 20 thanh niên đào đường mương chia cắt đường vào khu vực mỏ dài khoảng 130m, rộng 1-1,2m, sâu 1,2-1,5m; phía Tây múc thành hào sâu cắt đường vào kho mìn và phòng điều hành của công ty, trồng cây bao kín toàn bộ diện tích khu vực mỏ.”
Vụ tranh chấp đó được UBND xã đưa ra giải quyết, họp bàn, hòa giải thì ông Hoàng Văn Tạo cho rằng: “Lâm bạ của gia đình tôi được UBND huyện Yên Thành giao từ năm 1995 để trồng cây lâm nghiệp trong thời gian sử dụng 50 năm, nên tôi không tranh chấp với ai.... Tôi chỉ hiến đất cho Nhà nước làm đường, xây dựng các công trình phúc lợi, còn việc thu hồi đất của tôi để giao cho cá nhân nào khác thì không được. Đất của tôi UBND huyện giao thì UBND huyện mới giải quyết được” (Trích Biên bản giải quyết tranh chấp đất của UBND xã Nam Thành ngày 23/2/2012). Lúc này chính quyền Nam Thành và các xã viên HTX Nam Thành mới “ngã ngửa” ra rằng, đất lâm nghiệp ở lèn Voi mà họ đã cất công trồng cây phủ trống đồi trọc từ năm 1992 theo dự án trồng rừng 4304, đã “biến” thành đất của cá nhân ông Hoàng Văn Tạo tự bao giờ.
Ông Tạo đào hào chặn đường vào lèn Voi (Ảnh chụp vào ngày 8/3/2012)
Ông Đinh Văn Liên, xã viên HTX Nam Thành, nguyên Bí thư Chi bộ xóm Hợp Thành, một trong những người đi đầu vận động nhân dân trong xóm trồng rừng dự án, bức xúc: “Tháng 2 năm 1992, Đảng bộ Nam Thành đưa ra NQ trồng rừng theo dự án. Người dân trong xã nô nức đi trồng. Năm 1993, ban nghiệm thu dự án chứng nhận tổng diện tích HTX Nam Thành trồng được là 25ha. Tháng 7/1993, ông Hoàng Văn Tạo trúng cử Chủ nhiệm HTX Nam Thành và tiếp quản dự án. Nhưng sau đó, khi cây bén đất, lên tốt, ông Tạo chặt bán và không công khai với tập thể về nguồn thu từ việc bán cây”.
Lật lại hồ sơ lưu trữ của UBND xã Nam Thành, trước đó, vào ngày 18/1/1997, theo đơn kiến nghị của 2 công dân: Nguyễn Công Đức và Nguyễn Duy Thái (xã viên HTX Nam Thành) về việc hai ông không được phân chia quyền lợi trong dự án trồng rừng 4304 của Chính phủ. Theo đó, 2 ông có sổ lâm bạ nằm trong dự án trồng rừng là 12 ha, diện tích trên đã trồng cây theo NQ thực hiện dự án nhưng chưa được hưởng quyền lợi, chế độ gì từ dự án. Tại biên bản giải quyết vụ việc của UBND xã Nam Thành, Hạt kiểm lâm Yên Thành và các bên liên quan ghi rõ: “Căn cứ văn bản đã ký kết hợp đồng với HTX ngày 1/4/1992, diện tích 2 ông làm chủ dự án là 12/27ha, ranh giới cuối khu lèn Voi sang đầu lèn Thị, còn từ đầu lèn Thị trở ra giáp đất các xã viên khác là của tập thể”. Sau đó, diện tích đất rừng của ông Đức và ông Thái được cấp sổ lâm bạ riêng, tách khỏi lâm bạ của HTX Nông lâm Nam Thành và được trả chế độ theo dự án. Từ đó để thấy, đất rừng ở khu vực lèn Voi là của “HTX Nông lâm Nam Thành”, diện tích đất trồng rừng thuộc “lâm bạ HTX” là “của tập thể”. Vậy mà không hiểu sao, từ lâm bạ của tập thể HTX Nam Thành “biến” thành hồ sơ lâm bạ của cá nhân ông Hoàng Văn Tạo?
Điều băn khoăn ở đây là ông Hoàng Văn Tạo có 2 sổ lâm bạ mang số 01, lập cùng một ngày (20/12/1995) cùng do Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thành lúc đó là Nguyễn Công Khanh ký nhưng lại khác nhau về sơ đồ, chữ viết, cách trình bày. Mặt khác, sổ lâm bạ của ông Hoàng Văn Tạo ghi diện tích 90,1 ha, chồng lên diện tích đất rừng của 75 hộ và đất thổ cư của 43 hộ khác (những xã viên có đất thổ cư đã có bìa đỏ). Ông Phan Thế Trung, Chủ tịch UBND xã Nam Thành, có thâm niên 31 năm làm cán bộ xã cùng thời với ông Hoàng Văn Tạo, nguyên Chủ nhiệm HTX Nam Thành cho biết: “Trên thực tế, số diện tích đất khu vực lèn Voi chỉ khoảng vài chục ha. Nhưng trước đây, muốn xã được hưởng lợi từ dự án trồng rừng 4304 nên khai khống lên trong hồ sơ là trên 90,1 ha do đó mới có sự chồng chéo lên đất thổ cư và đất lâm nghiệp của các xã viên khác. Còn việc đất rừng của HTX Nông lâm Nam Thành bỗng trở thành quyền sở hữu của cá nhân ông Hoàng Văn Tạo thì quả thật chúng tôi cũng không hay biết. Khi đó (năm 1993) ông Hoàng Văn Tạo với tư cách là Chủ nhiệm HTX Nông lâm Nam Thành đã đứng ra làm bìa đất cho tập thể. Nhưng không ngờ, ông đã biến đất của HTX sang quyền sở hữu cá nhân ông”.
Sự việc trên kéo dài gây bức xúc trong dư luận, công dân Nam Thành đã có đơn kiến nghị gửi lên chính quyền các cấp trưng cầu giám định hai sổ lâm bạ trên để làm rõ những khuất tất. Nhiều lần đơn được UBND huyện chuyển về cho UBND xã giải quyết theo quy định của pháp luật. Nhưng rồi, UBND xã Nam Thành đành phải chuyển đơn lên UBND huyện. UBND huyện Yên Thành đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành thanh tra giải quyết vụ việc trên. Ông Nguyễn Đức Thiện, Trưởng phòng TN&MT huyện Yên Thành cho biết: “Đây là sự việc phức tạp, cần có giấy tờ gốc. Hiện tại, chúng tôi vẫn chưa đưa ra kết luận gì. Cuối tháng 9/2012 chúng tôi sẽ có báo cáo với Chủ tịch UBND huyện”.
Duy Nam – Thảo Nhi