Biện pháp quản lý ruồi đục quả
(Baonghean) - Ruồi đục quả là đối tượng nguy hiểm hàng đầu cho sản xuất một số loại rau và hầu hết các loại cây ăn quả.
Tại Việt Nam, đã ghi nhận được 4 loại ruồi gây hại cây ăn quả: Để phòng trừ ruồi đục quả, người dân chủ yếu dùng thuốc hóa học để phun phòng, không xác định được thời điểm ruồi xuất hiện, do vậy đã để lại một dư lượng thuốc BVTV khá lớn trên đồng ruộng và sản phẩm, gây ngộ độc thực phẩm. Sau đây là một số biện pháp quản lý ruồi đục quả.
Vệ sinh ruộng, vườn
Thu gom và tiêu hủy tất cả loại quả bị rụng và đem chôn sâu xuống đất nhằm hạn chế mật độ ruồi hại quả.
Bao bọc quả
Thời kỳ quả lớn, dùng loại giấy tốt hoặc vải, túi nilon tạo vết hở dưới đáy, buộc lỏng phía trên để bao gói quả, đảm bảo quả vẫn hô hấp tốt.
Thu hoạch quả sớm
Chọn thời điểm thích hợp để thu hoạch quả, không nên để quả quá chín trên cây, hạn chế tác hại của ruồi.
Sử dụng bẫy, bả diệt ruồi:
Kỹ thuật làm bẫy.
Ruồi đến ăn bả protein.
- Dùng metyl eugenol (ME), Culure (CUE) là chất dẫn dụ sinh học để dẫn dụ ruồi đực làm công tác DTDB (bẫy pheromone).
Cách sử dụng: tẩm 2ml hợp chất dẫn dụ (ME hoặc CUE + 20% thuốc trừ sâu) vào quả đã cắt hoặc vải dày... cứ 6 tuần thay bả 1 lần. Treo bẫy nơi râm mát, cao 1,5-2m. Dùng 20-30 bẫy/ha. Khi thấy khoảng 10 con/bẫy tiến hành phun bả protein. Thực hiện diện rộng hạn chế ruồi đực.
- Hiện nay trên thị trường có thuốc dẫn dụ và diệt ruồi vàng đục trái như: Vizubon-D hoạt chất Eugenol 75% + Dibrom 25%.
Cách sử dụng: Dùng 1-2ml thuốc cho 1 bẫy. Treo 2-3 bẫy cho 1000m2. Sau 15-20 ngày treo đổ hết xác ruồi chết, tẩm thuốc mới vào, tiếp tục treo bẫy lên cây. Kết hợp phun bả protein khi thấy ruồi vào bẫy.
Biện pháp phun bả protein
Sofri- Protein 10 DD: Do Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam sản xuất. Thành phần: protein tổng cộng 10% w/v.
Cách sử dụng: 1 lít sofri protein + 40 ml thuốc (fipronil 5%) + 10 lít nước phun 1 lần cho 1 ha. Phun từng đốm dưới tán lá, mỗi cây phun 1 điểm (1 m2/cây), không phun lên trái. (đối với rau phun mỗi điểm cách nhau 10 m).
Ento - Protein 150 DD: Sản phẩm do Công ty Bảo vệ thực vật Hòa Bình phân phối.
Thành phần: protein tổng số 150g/l.
Cách sử dụng: 1 lít ento-protein + 9 lít nước + 1 gói Rigell 800WG (gói thuốc đính kèm). Mỗi ha phun 20 lít đã hỗn hợp. Đối với cây ăn quả phun theo điểm, dạng sương, mỗi điểm 50 ml thuốc (khoảng 1m2). Đối với rau ăn quả: Phun theo luống, cách luống phun 1 luống, điểm phun cách nhau 3-5 mét.
- Giai đoạn phun bả protein
+ Đối với cây ăn quả: Phun trước thu hoạch từ 1-1,5 tháng cho đến khi thu hoạch xong.
+ Đối với rau ăn quả: Bắt đầu phun sau khi đậu quả cho đến khi thu hoạch xong.
Lưu ý:
- Mỗi tuần phun bả protein 1 lần, phun vào lúc 8-10 giờ sáng, phun vào tán lá, tránh phun vào quả. Không phun lúc trời sắp mưa, vệ sinh vườn cây, thu gom trái rụng, quả chín trước khi phun, nên phun thuốc trên diện rộng để tăng hiệu quả diệt ruồi.
- Hỗn hợp thuốc trừ sâu vào bả protein có tác dụng hấp dẫn ruồi đến và tiêu diệt cả ruồi đực và ruồi cái. Pha tan thuốc trừ sâu vào nước trước rồi mới pha chế phẩm protein, khuấy đều hỗn hợp, pha xong phun ngay.
Nguyễn Huy Khánh (Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng Khu 4)