'Bức tường sắt' của Tổ quốc

(Baonghean.vn) - Cách đây 82 năm, ngày 28/3/1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ I (họp tại Ma Cao, Trung Quốc) đã thông qua "Nghị quyết về đội tự vệ". Đây là nghị quyết đầu tiên của Đảng về tổ chức, chỉ đạo xây dựng, huấn luyện và hoạt động của lực lượng tự vệ. Ngày này đã đánh dấu mốc son ra đời và trở thành Ngày truyền thống dân quân tự vệ (DQTV) Việt Nam. Năm 1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh thành lập 3 thứ quân gồm bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích.

Từ những đội “Tự vệ đỏ” - tiền thân của lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam ra đời trong cao trào Xô-viết Nghệ Tĩnh (1930 - 1931) đến Đội du kích Bắc Sơn, Cứu quốc quân, Du kích Ba Tơ, Quân du kích Nam Kỳ, các đội du kích hoạt động trong các chiến khu trên khắp cả nước… đều được tổ chức trên cơ sở lực lượng chính trị của nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và làm nòng cốt cho khởi nghĩa từng phần ở các địa phương, là lực lượng xung kích trong Tổng khởi nghĩa, đập tan ách thống trị Pháp - Nhật, giành chính quyền cách mạng về tay công nông (8/1945).

(Dân quân tự vệ thời chiến.  Ảnh tư  liệu
Lực lượng Dân quân tự vệ thời chiến. Ảnh tư liệu

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, với đường lối vừa kháng chiến vừa kiến quốc, kháng chiến toàn dân, toàn diện, Đảng ta chủ trương đẩy mạnh phát triển lực lượng Dân quân tự vệ, du kích không thoát ly sản xuất làm lực lượng nòng cốt đánh địch ở địa phương.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Những tổ chức dân quân tự vệ, du kích ấy chẳng những có thể phụ trách việc đàn áp bọn phản cách mạng, giữ gìn trị an trong làng xã, bảo vệ lợi ích của quần chúng, đấu tranh với địch và phối hợp tác chiến với bộ đội chủ lực, mà lại có thể bổ sung cho bộ đội chủ lực” .

Nhờ đó, lực lượng Dân quân tự vệ, du kích đã có bước phát triển vượt bậc từ khoảng chục vạn người trong Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 tăng lên khoảng 1 triệu người đầu năm 1946, có quy mô rộng khắp cả nước, tạo thành một mạng lưới giăng khắp núi rừng, đồng bằng, đô thị.

Các chiến sỹ Vệ quốc quân và nhân dân Thủ đô Hà Nội chiến đấu giữ từng căn nhà, góc phố trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến. (ảnh tư liệu)
Các chiến sỹ Vệ quốc quân và nhân dân Thủ đô Hà Nội chiến đấu giữ từng căn nhà, góc phố trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến. Ảnh tư liệu

Thực hiện chủ trương “biến hậu phương của địch thành tiền tuyến của ta”, với các loại vũ khí thô sơ trong tay, những Dân quân tự vệ, du kích đã dựa vào địa hình, địa vật của xóm làng, dựa vào thế trận chiến tranh nhân dân tiến hành diệt ác, trừ gian, góp phần xây dựng, mở rộng và bảo vệ các vùng căn cứ; đồng thời, phối hợp với bộ đội địa phương tiến hành chiến tranh du kích, tiêu hao, tiêu diệt sinh lực địch, giam chân địch trong các đô thị, thành phố, thị xã.

Đặc biệt, trong giai đoạn cuối của cuộc kháng chiến, nhất là Đông Xuân 1953 - 1954, mà đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ, hoạt động của Dân quân du kích phối hợp nhịp nhàng với bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương tiến công mạnh mẽ, góp sức lớn vào chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ, kết thúc chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương.

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, quán triệt chủ trương, đường lối cách mạng của Đảng, lực lượng Dân quân tự vệ, du kích hai miền Nam - Bắc tiếp tục có nhiều đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, tiến hành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam.

Lực lượng dân quân tư vệ tải đạn ra chiến trường. Ảnh tư liệu
Lực lượng dân quân tư vệ tải đạn ra chiến trường. Ảnh tư liệu

Trong những năm đế quốc Mỹ leo thang, mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc (1965 - 1973), Dân quân tự vệ miền Bắc phát triển nhanh chóng cả về số lượng và chất lượng (chiếm 12% dân số miền Bắc), được biên chế, tổ chức thành các trung đội, đại đội, có nơi thành lập tiểu đoàn, trung đoàn, sư đoàn; được trang bị các loại vũ khí phù hợp với nhiệm vụ chiến đấu của từng lực lượng.

Trên các địa phương miền Bắc, phối hợp với lực lượng công an nhân dân lập nhiều thành tích, giữ vững an ninh trật tự, Dân quân tự vệ còn là lực lượng nòng cốt và linh hồn trong các phong trào sản xuất, chiến đấu: “Tay cày, tay súng”, “Tay búa tay súng”, “Vừa sản xuất, vừa chiến đấu”, “Tiếng hát át tiếng bom”...

Du kích, tự vệ Khu 5 trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Ảnh tư liệu
Du kích, tự vệ Khu 5 trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ảnh tư liệu

Ngoài ra, Dân quân tự vệ còn là “mắt xích” quan trọng trong lưới lửa phòng không ba thứ quân nhiều tầng, nhiều hướng, góp phần cùng quân dân miền Bắc đánh bại chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của Mỹ, bảo vệ vững chắc hậu phương lớn miền Bắc, chi viện đắc lực cho tiền tuyến lớn miền Nam.

Ở miền Nam, các Đội tự vệ vũ trang, du kích xuất hiện làm nòng cốt hỗ trợ phong trào đấu tranh chính trị chống chính sách bình định của Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm. Đến năm 1960, Dân quân tự vệ, du kích miền Nam phát triển khoảng 10.000 người với các Đội tự vệ, Đội du kích ở các thôn, xã, ấp. Kết hợp phương châm đấu tranh “hai chân”, “ba mũi”, “ba vùng” của Đảng, quân và dân miền Nam đẩy mạnh chiến tranh du kích.

Dân quan xã Diễn Hùng (huyện Diễn Châu) dùng súng bộ binh bắn rơi máy bay phản lực Mỹ.
Dân quân xã Diễn Hùng, huyện Diễn Châu (Nghệ An) dùng súng bộ binh bắn rơi máy bay phản lực Mỹ. Ảnh tư liệu

Dân quân tự vệ, du kích phối hợp với bộ đội địa phương, bộ đội chủ lực đánh bại các chiến thuật chiến tranh mới “Trực thăng vận”, “Thiết xa vận”, gom dân, lập Ấp chiến lược của Mỹ và quân đội Việt Nam Cộng hòa. Khi Mỹ chuyển sang chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, để chủ động chuẩn bị đối phó với đối tượng tác chiến mới, lực lượng cách mạnh miền Nam trong đó nòng cốt là lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam, mà Dân quân tự vệ, du kích là một thành phần trọng yếu đã phát triển nhanh chóng.

Quán triệt phương châm “tỉnh giải phóng tỉnh, huyện giải phóng huyện, xã giải phóng xã”, Dân quân tự vệ, du kích là lực lượng nòng cốt trong các hoạt động tác chiến ở các làng xã; bảo vệ dân, bảo vệ địa bàn; đồng thời, sẵn sàng bổ sung tăng cường lực lượng cho bộ đội địa phương và bộ đội chủ lực, góp phần quan trọng vào chiến công chung của quân và dân cả nước trong Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Dân quân tự vệ Việt Nam ngày càng lớn mạnh - “Bức tường sắt” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Dân quân tự vệ Việt Nam ngày càng lớn mạnh - “Bức tường sắt” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Những đóng góp vô cùng to lớn đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong suốt hơn tám thập kỷ qua, Dân quân tự vệ xứng đáng với lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dân quân tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận địch nhân hung bạo thế nào, hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã” .

Trong “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình mới”, Dân quân tự vệ vẫn được coi là lực lượng nòng cốt xây dựng “thế trận lòng dân”, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ và xây dựng làng, xã chiến đấu trong khu vực phòng thủ tỉnh hiện nay, góp phần cùng quân và dân cả nước bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thái Bình

(Tổng hợp)

tin mới

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 26/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 26/3

(Baonghean.vn) - Thường trực Tỉnh ủy chúc mừng Tỉnh đoàn Nghệ An nhân kỷ niệm ngày truyền thống; UBND tỉnh họp thường kỳ tháng 3; Nghệ An sẽ tổ chức tri ân các anh hùng, liệt sĩ, chiến sĩ Điện Biên; Công bố Chỉ số cải cách hành chính năm 2023… là những nội dung đăng tải trong ngày.

Chủ tịch UBND tỉnh: Tập trung hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm, thực hiện các dự án trọng điểm

Chủ tịch UBND tỉnh: Tập trung hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm, thực hiện các dự án trọng điểm

(Baonghean.vn) - Tại phiên họp UBND tỉnh thường kỳ tháng 3, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung yêu cầu các sở, ngành, địa phương tập trung hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm; tháo gỡ khó khăn, tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm trên địa bàn.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nguyễn Văn Thông chúc mừng Tỉnh đoàn Nghệ An nhân kỷ niệm 93 năm ngày truyền thống

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nguyễn Văn Thông chúc mừng Tỉnh đoàn Nghệ An nhân kỷ niệm 93 năm ngày truyền thống

(Baonghean.vn) - Sáng 26/3, nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), đồng chí Nguyễn Văn Thông - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy làm trưởng đoàn công tác của tỉnh đến thăm, chúc mừng Tỉnh đoàn Nghệ An.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

(Baonghean.vn) - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 25/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 25/3

(Baonghean.vn) - Bí thư Tỉnh ủy kiểm tra công trình đường dây 500kV mạch 3; Khai mạc Hội khỏe Phù Đổng tỉnh Nghệ An lần thứ XX; Chung cư nội đô ở thành phố Vinh tăng giá mạnh… là những thông tin nổi bật trong ngày 25/3.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 24/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 24/3

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024; Vướng mắc trong giải phóng mặt bằng Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7; Giao dịch vàng sôi động trở lại… là những thông tin nổi bật ngày 24/3.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 23/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 23/3

(Baonghean.vn) - Xã Thanh Tiên đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Thành lập Đoàn kiểm tra hoạt động chống khai thác hải sản bất hợp pháp; Hai cán bộ đoàn Nghệ An đạt giải thưởng Lý Tự Trọng cấp Trung ương… là những nội dung đáng chú ý đăng trên baonghean.vn ngày 23/3.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 22/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 22/3

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3 trên baonghean.vn có một số nội dung đáng chú ý: Khánh thành Dự án khôi phục, nâng cấp hệ thống Thủy lợi Bắc Nghệ An; Cảnh báo chiêu trò của tội phạm sử dụng công nghệ cao; TP. Vinh đề xuất thu phí dừng, đỗ xe trên trên một số tuyến đường chính...

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.

Tìm giải pháp để du lịch cộng đồng, du lịch miền Tây Nghệ An phát triển toàn diện, nhanh và bền vững

Tìm giải pháp để du lịch cộng đồng, du lịch miền Tây Nghệ An phát triển toàn diện, nhanh và bền vững

(Baonghean.vn) - Vấn đề trọng tâm được đặt ra tại hội nghị liên quan đến các giải pháp dựa vào cộng đồng để làm du lịch; huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng du lịch; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, di sản; đẩy mạnh quảng bá du lịch; đào tạo nguồn nhân lực...

Xã Thanh Liên giữ vững lá cờ đầu ở huyện Thanh Chương

Xã Thanh Liên giữ vững lá cờ đầu ở huyện Thanh Chương

(Baonghean.vn) - Tròn 70 năm, kể từ ngày có tên gọi Thanh Liên, mỗi giai đoạn là một dấu mốc nỗ lực, sáng tạo, vượt khó vươn lên của Đảng bộ và Nhân dân nơi đây. Đặc biệt 10 năm gần đây, địa phương luôn giữ vững “lá cờ” đầu trong các phong trào của huyện Thanh Chương.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 21/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 21/3

(Baonghean.vn) - Lãnh đạo tỉnh khảo sát các mô hình du lịch cộng đồng tại 4 huyện miền Tây Nghệ An; Chi tiết phương án tuyển sinh lớp 10 vào Trường THPT chuyên Phan Bội Châu; Công an huyện Tương Dương thông báo truy tìm chủ sở hữu phương tiện vi phạm hành chính...