Bức xúc rác thải
(Baonghean) - Những năm qua, ở đô thị trẻ Thái Hòa, vấn đề đảm bảo môi trường, nhất là vấn đề rác thải là chuyện không mới nhưng vẫn nóng, liên quan trực tiếp đến sinh kế của các hộ dân, ảnh hưởng đến phát triển bền vững của địa phương.
Theo thống kê của phòng Tài nguyên & Môi trường TX. Thái Hòa, bình quân mỗi ngày, chỉ tính riêng lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị xã đã khoảng 40 tấn, trong đó vấn đề thu gom, xử lý rác sinh hoạt bức xúc nhất tập trung vào các phường trung tâm là: Hòa Hiếu, Quang Tiến, Quang Phong, Long Sơn và một phần của các xã Đông Hiếu, Tây Hiếu, Nghĩa Thuận. Công tác thu gom rác thải trên địa bàn được giao cho Công ty CP Môi trường đô thị Thái Hòa, nhưng năng lực hiện nay của công ty vẫn chưa đảm bảo đáp ứng hết nhu cầu. Rác thải chủ yếu tập kết về 2 bãi rác ở khối Đồng Tâm 1 của phường Hòa Hiếu và tại khối Dốc Cao, phường Quang Tiến (đây là 2 bãi rác được sử dụng trước khi thành lập Thị xã).
Tuy nhiên, do 2 bãi rác trên được hình thành hoàn toàn tự phát, cơ sở hạ tầng không quy hoạch, xây dựng theo yêu cầu thiết kế nên thực tế tại đây ngày càng gây ô nhiễm cho người dân sống xung quanh, nhất là trong mấy năm qua, lượng rác thải sinh hoạt tăng nhanh. Tại bãi rác ở khối Đồng Tâm 1, chúng tôi được chứng kiến cả “núi” rác nằm chổng chơ bên sườn một quả đồi trong khu vực nghĩa trang của phường, mùi hôi thối bốc lên, nước chảy lênh láng ra cả khu vực xung quanh. Ông Trần Văn Mạo – Giám đốc Công ty CP Môi trường đô thị Thái Hòa cho biết: “Quy trình xử lý rác thải ở đây còn rất đơn giản. Công ty chỉ phun thuốc để khử mùi, hủy rác và phun thuốc diệt ruồi, diệt côn trùng theo định kỳ. Vào các ngày lễ, Tết, chúng tôi che bạt phủ lên rác. Bên cạnh đó, đường vào bãi rác hiện nay không đảm bảo nên Công ty không thể đầu tư xe ép rác, cũng như mở rộng quy mô hoạt động. Hiện công ty chỉ có 2 xe ben tải chở rác và 13 công nhân. Về phía doanh nghiệp rất mong muốn Thị xã có bãi rác tập trung theo đúng quy định bảo vệ môi trường, theo đó hoạt động của chúng tôi thuận lợi hơn”.
Bãi rác tại khối Đồng Tâm I, phường Hòa Hiếu, Thị xã Thái Hòa quá tải.
Cũng chính từ cách xây dựng bãi rác, thu gom, xử lý còn thiếu chuyên nghiệp như đã chỉ ra ở trên, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường, đảo lộn cuộc sống của người dân xung quanh. Điều này được nhân dân phản ánh khi chúng tôi rời bãi rác vào tìm hiểu trực tiếp người dân ở khối Đồng Tâm 1, phường Hòa Hiếu. Vừa gặp, bà Ngô Thị Hường (57 tuổi), nhà cách bãi rác chỉ vài chục mét đã tấm tắc rằng, chúng tôi “may mắn” vì đến đúng hôm thời tiết mát mẻ nên ít ruồi nhặng, đỡ mùi hôi thối. “Hôm nào tôi đi chợ cũng phải mua vỉ diệt ruồi trước tiên. Mỗi ngày dùng hết 10 vỉ là chuyện bình thường, chưa kể phải mua thuốc xịt diệt ruồi. Rứa mà ruồi từ bãi rác bay vào nhiều như ong, nhất là vào mùa hè và thời điểm chuyển mùa trong năm”, bà ví von.
Vì “giặc” ruồi nên mấy năm nay sinh hoạt của gia đình bà và các hộ khác trong xóm bị ảnh hưởng rất nhiều, nhất là chuyện ăn, ngủ. “Chúng tôi ở đây đến bữa ăn, cũng không yên. Cả xoong cơm, đĩa thức ăn ruồi bâu kín đặc, đến khi dọn ăn phải dùng 3 cái quạt một lúc nhưng ruồi vẫn không chịu bay đi. Nhà cửa lúc nào cũng đóng kín mít”. Chị Trần Thị Hiền, hàng xóm bà Hường tiếp chuyện. Đại diện cho ý kiến của nhân dân khối Đồng Tâm I, bà Phan Thị Anh Đào – Khối trưởng kiến nghị: “Khối Đồng Tâm 1, phường Hòa Hiếu có 98 hộ dân với 352 nhân khẩu.
Chịu ảnh hưởng nặng nhất là các hộ dân sống gần bãi rác. Nhưng nhân dân cả khối chúng tôi hầu như ai cũng bị ảnh hưởng, đặc biệt là về sức khỏe với người cao tuổi và trẻ em. Qua nhiều lần tiếp xúc cử tri cấp phường, thị, chúng tôi cũng đã kiến nghị dừng hoạt động của bãi rác nhưng vẫn chưa thấy động tĩnh gì. Gần đây nhất, trong cuộc tiếp xúc cử tri của HĐND phường Hòa Hiếu, nhân dân tiếp tục đề nghị đến quý 3 năm nay phải dừng hoạt động của bãi rác này”.
Vấn đề bãi chứa rác thải sinh hoạt, ngay từ năm 2007, huyện Nghĩa Đàn (cũ), sau khi được sự đồng ý của tỉnh, đã tiến hành khảo sát vị trí để xây dựng bãi rác tập trung tại xã Nghĩa Hòa. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, về sau, phương án này đã không được lựa chọn. Tình trạng ô nhiễm môi trường không được xử lý triệt để lại tiếp tục kéo dài và ngày càng nặng nề hơn. Cho đến tháng 9/2012, UBND tỉnh có quyết định cho phép TX Thái Hòa được thay đổi địa điểm khảo sát, lập quy hoạch chi tiết, tháng 12/2012, UBND tỉnh có quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng dự án bãi xử lý rác thải, giao cho UBND thị xã làm chủ đầu tư. Trong tháng 3/2013, TX Thái Hòa đã công bố quy hoạch và công nghệ sử dụng.
Theo đó, bãi xử lý rác thải đặt tại xã Nghĩa Hòa trên diện tích gần 20 ha theo công nghệ xử lý bằng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh, với công suất trung bình hơn 30.486 tấn/năm. Hiện nay, TX. Thái Hòa đã tiến hành GPMB được 10 ha với số tiền đền bù 3,6 tỷ đồng và hoàn thành 10 km đường giao thông cấp 4 miền núi vào bãi xử lý rác thải.
Như vậy, quy hoạch bãi xử lý rác thải đã có nhưng để hoàn thành đưa vào sử dụng cần rất nhiều thời gian, trong khi ngày ngày, các bãi rác cũ vẫn phải oằn mình chống đỡ “núi” rác thải khổng lồ, gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân. Trước vấn đề này, ông Hồ Thanh Phong - Trưởng phòng TN &MT TX. Thái Hòa cho biết: 2 bãi rác trên của TX. Thái Hòa sẽ được ngân sách hỗ trợ để di dời theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ có mục tiêu kinh phí từ ngân sách Nhà nước nhằm xử lý triệt để, khắc phục ô nhiễm và giảm thiểu suy thoái môi trường cho một số đối tượng thuộc khu vực công ích.
Tuy nhiên, trong thời gian chờ kinh phí hỗ trợ di dời 2 bãi rác trên và xây dựng xong bãi rác mới, Thái Hòa sẽ xây dựng bãi rác tạm ngay tại địa điểm quy hoạch đã được duyệt nhằm đáp ứng nhu cầu thu gom rác hàng ngày của thị xã, qua đó chấm dứt việc tập kết rác thải vào 2 bãi rác đang gây ô nhiễm môi trường tại phường Hòa Hiếu và Quang Tiến”.
Với quy mô ngày càng mở rộng, dân số tăng nhanh sẽ không tránh khỏi những vấn đề liên quan đến môi trường đô thị. Vì vậy, hy vọng dự án bãi xử lý rác thải TX Thái Hòa nhanh chóng được triển khai và đưa vào vận hành để góp phần xây dựng đô thị văn minh, sạch, đẹp, đảm bảo môi trường sống của nhân dân.
Bài, ảnh: Thành Duy
