Cán bộ địa chính xã bị buộc thôi việc ở Nghệ An đã ‘Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản’ như thế nào?

Chi tiết hành vi sai trái

Ngày 29/11/2022, Tòa án Nhân dân huyện Con Cuông xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm đối với bị cáo Lương Thị Năm (SN 1979), nguyên là cán bộ địa chính xã Thạch Ngàn, cư trú tại Bản Nưa, xã Yên Khê. Tại phiên tòa, bị cáo Lương Thị Năm và người bị hại là anh Nguyễn Văn Dũng (trú tại xã Bồng Khê) cũng có mặt.

Nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Vào tháng 2/2005, Lương Thị Năm được UBND huyện Con Cuông phân công đến công tác tại UBND xã Yên Khê giữ chức cán bộ địa chính xã với chức năng quản lý về mặt đất đai, tài nguyên môi trường.

Tháng 5/2014, anh Nguyễn Văn Dũng đến gặp Lương Thị Năm để làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất từ ông Lê Văn Tý sang tên anh. Lương Thị Năm đã nói với anh Dũng: “Bây giờ anh khoán cho em mười triệu năm trăm nghìn đồng trong một tháng sẽ có bìa”. Nghe Năm nói vậy, anh Dũng đồng ý. Khoảng 2 ngày sau, Lương Thị Năm gọi điện cho anh Dũng và nói “Đưa cho em bảy triệu đồng trước để em làm thủ tục”. Một lúc sau anh Dũng đi đến trước cổng Ủy ban nhân dân xã Yên Khê đưa cho Năm số tiền 7 triệu đồng.

Bản án số 63/2022/HS-ST ngày 29/11/2022 của Tòa án Nhân dân huyện Con Cuông. Ảnh: Nhật Lân

Sau khi nhận được tiền, Lương Thị Năm đã sử dụng số tiền trên vào mục đích cá nhân. Khoảng một tháng sau, Năm tiếp tục điện thoại cho anh Dũng nói đưa số tiền còn lại 3,5 triệu đồng. Nghe Năm yêu cầu như vậy, anh Dũng cùng với vợ là Hoàng Thị Nhài đi đến UBND xã Yên Khê đưa cho Năm số tiền 3,5 triệu đồng. Đến năm 2015, Lương Thị Năm không làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất và cũng không trả tiền cho anh Dũng.

Tháng 9/2016, Lương Thị Năm chuyển công tác đến UBND xã Lục Dạ. Lúc này anh Dũng yêu cầu trả lại số tiền 10,5 triệu đồng nhưng Lương Thị Năm không có trả. Ngày 19/12/2017, Lương Thị Năm viết 1 giấy hẹn 2 tháng sau sẽ trả số tiền trên cho anh Dũng. Tuy nhiên sau 2 tháng, Năm vẫn không trả lại tiền cho anh Dũng. Ngày 21/2/2018, anh Dũng tiếp tục gặp Năm để đòi lại số tiền trên và được viết thêm 1 giấy hẹn hứa trong vòng 1 tháng sẽ trả lại tiền.

Đến Tết Nguyên đán năm 2022, Lương Thị Năm trả cho anh Dũng được số tiền 2 triệu đồng. Sau đó, anh Dũng nhiều lần gọi điện hỏi Năm số tiền còn lại nhưng Năm không có trả. Đến ngày 29/8/2022, anh Dũng đã làm đơn gửi Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Con Cuông trình báo việc Lương Thị Năm lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt số tiền 10,5 triệu đồng và giao nộp các giấy hẹn ngày 19/12/2017, ngày 21/2/2018 do Năm viết.

Trụ sở làm việc UBND xã Yên Khê, nơi công chức địa chính Lương Thị Năm từng công tác và có hành vi "Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản". Ảnh: Nhật Lân

Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 280 của Bộ luật hình sự năm 1999, tại Cáo trạng số 57/CT-VKS-CC ngày 4/11/2022, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Con Cuông truy tố bị cáo Lương Thị Năm về tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”.

Tại phiên tòa, bị cáo Lương Thị Năm khai nhận tội và xin giảm nhẹ hình phạt. Tuy nhiên, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Con Cuông giữ nguyên quan điểm truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 1 Điều 280 Bộ luật Hình sự năm 1999; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật Hình sự, xử phạt Lương Thị Năm mức án từ 1 năm đến 1 năm 6 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách từ 2 năm đến 3 năm.

Vụ án thuộc trường hợp nghiêm trọng

Căn cứ các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định: Cơ quan điều tra, Điều tra viên được phân công điều tra đã thực hiện đúng quy định của pháp luật tố tụng về việc kiểm tra, xác minh, thu thập chứng cứ, lập hồ sơ giải quyết nguồn tin về tội phạm; lập hồ sơ vụ án; hỏi cung bị can; xử lý vật chứng; giao nhận các văn bản tố tụng đúng thời hạn theo quy định của pháp luật.

Viện kiểm sát, Kiểm sát viên đã thực hiện nghiêm túc hoạt động kiểm sát điều tra; giao nhận các văn bản tố tụng đúng thời hạn theo quy định của pháp luật; tham gia phiên tòa đúng thời gian, địa điểm; công bố bản cáo trạng; tham gia xét hỏi, luận tội, tranh luận và phát biểu điểm về việc giải quyết vụ án đồng thời thực hiện việc kiểm sát việc tuân theo pháp luật của Tòa án cũng như người tham gia tố tụng trong giai đoạn xét xử. Do các hành vi tố tụng và quyết định tố tụng của cơ quan điều tra, Điều tra viên và Viện kiểm sát, kiểm sát viên đều tuân thủ quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự nên được sử dụng làm chứng cứ đề Hội đồng xét xử xem xét.

Một khu vực dân cư trên địa bàn huyện Con Cuông. Ảnh: Nhật Lân

Xét lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên tòa và lời khai tại hồ sơ là thống nhất, phù hợp với lời khai người bị hại, vật chứng được thu giữ và các chứng cứ, tài liệu khác có tại hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, tranh tụng tại phiên tòa. Hội đồng xét xử có đủ cơ sở kết luận vào tháng 5/2014, Lương Thị Năm đã lạm dụng chức vụ quyền hạn của mình chiếm đoạt số tiền 10,5 triệu đồng của anh Nguyễn Văn Dũng với nội dung chuyển quyền sử dụng đất cho gia đình anh Dũng. Mục đích chiếm đoạt số tiền trên của bị cáo là để tiêu xài cá nhân.

Vụ án thuộc trường hợp nghiêm trọng, hành vi phạm tội của bị cáo đã gây nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của công dân được pháp luật bảo vệ, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân.

Vì vậy cần phải xử phạt bị cáo mức án nghiêm minh tương xứng với hành vi phạm tội mà bị cáo gây ra nhằm cải tạo, giáo dục bị cáo trở thành người tốt và có tác dụng giáo dục, phòng ngừa chung cho toàn xã hội.

Xét từ trước đến nay bị cáo chưa có tiền án, tiền sự, trong quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, sau khi phạm tội đã bồi thường toàn bộ cho người bị hại, người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo…

Từ những nhận định trên, căn cứ vào khoản 1 Điều 280 Bộ luật Hình sự năm 1999; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật Hình sự, Tòa án nhân dân huyện Con Cuông quyết định tuyên xử bị cáo Lương Thị Năm phạm tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, xử phạt 1 năm tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 2 năm kể từ ngày tuyên án.

Ngày 12/1/2023, tại Công văn số 22/CV-TA, Tòa án Nhân dân huyện Con Cuông cũng làm rõ thêm tội danh của người bị kết án Lương Thị Năm để UBND huyện Con Cuông có căn cứ xử lý kỷ luật. Cụ thể, quy định Điều 280 “Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” thuộc mục A “Các tội phạm về tham nhũng” quy định tại Chương XXI “Các tội phạm về chức vụ” Bộ luật Hình sự năm 1999. Vì vậy, tội lạm dụng chức vụ, chiếm đoạt tài sản là tội thuộc nhóm tội tham nhũng!