Cần sự phối hợp đồng bộ

(Baonghean.vn) - Theo Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Nghệ An, tổng số xe ô tô trên địa bàn tỉnh đã hết niên hạn sử dụng tính đến 31/12/2011 là 256 xe, trong đó có 208 xe tải và 48 xe khách. Tuy nhiên, đó chỉ là những số liệu thống kê trên giấy, thực tế xe hết niên hạn vẫn lưu hành tràn lan, là ẩn họa khôn lường đối với sự an toàn của người tham gia giao thông.

Nghị định 95/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 30/10/2009 quy định, kể từ ngày 1/1/2011, ô tô chở khách nguyên bản sản xuất năm 1990 (có thời gian sử dụng trên 20 năm) và ô tô chở khách chuyển đổi công năng trước ngày 1/1/2002 sản xuất năm 1993 (có thời gian sử dụng trên 17 năm) sẽ buộc phải ngừng hoạt động.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng ban hành quy định, những ôtô hết hạn sử dụng, khi đến lần kiểm định cuối phải nộp sổ lại cho Trung tâm Đăng kiểm địa phương, nơi mình được cấp giấy tờ xe và BKS. Sau đó, trung tâm sẽ tiến hành thông báo toàn bộ số ôtô đã hết hạn đến các cơ quan chức năng như CSGT, Thanh tra Giao thông, Ban ATGT... để các cơ quan này giám sát việc các ôtô này có tiếp tục hoạt động hay không.

Dù đã có những quy định cụ thể như vậy nhưng, đến thời điểm này, số xe hết niên hạn sử dụng đến làm thủ tục trả biển số, trả giấy đăng ký chỉ là con số khiêm tốn. Việc xử lý những chiếc xe quá hạn theo Nghị định 95/CP hiện nay nằm ngoài khả năng của các cơ quan chức năng, nhất là trong khâu kiểm soát và thực thi các quy định loại bỏ.

Theo số liệu của Phòng CSGT ĐB- ĐS Công an tỉnh, trung bình hàng tháng, lực lượng CSGT đã xử lý khoảng 2.000 trường hợp xe ô tô vi phạm lỗi an toàn kỹ thuật liên quan đến phanh, các thiết bị kỹ thuật, các bộ phận an toàn, xe không đảm bảo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường... Trong đó trong năm 2011, các lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý 10 trường hợp sử dụng sổ kiểm định giả, điều đó có nghĩa là những xe này đã hết hạn sử dụng, nằm trong diện phải tiêu hủy, nhưng các chủ xe đã làm sổ giả để tiếp tục cho xe lưu hành, dẫn đến nguy cơ gây TNGT rất cao (do hỏng phanh, hỏng thiết bị...) và nhiều nguy cơ cháy nổ vì bình xăng cũ, hoen rỉ, còn các ống dẫn nhiên liệu thì không chắc chắn, dễ rò rỉ dẫn đến cháy, nổ.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Nguyễn Quý Khánh - Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Nghệ An cho biết: Chủ của những chiếc xe đã hết niên hạn sử dụng thường tìm cách thoái thác, đối phó bằng việc chỉ sử dụng xe hết niên hạn chở hàng, chạy tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, vào buổi tối. Nhiều chủ xe đường dài, sau khi xe hết niên hạn lại đem xe về để "tận dụng" chạy tuyến nội tỉnh. Nếu bị lực lượng cảnh sát giao thông kiểm tra thì các tài xế sẽ không trình sổ kiểm định, mà viện lý do quên không mang theo. Thậm chí, để "lách chốt", nhiều lái xe còn chỉnh sửa trực tiếp vào sổ kiểm định, sau đó đem đi photocopy và chỉ xuất trình bản photo khi bị cảnh sát giao thông "hỏi thăm", và chỉ đến khi nào không còn tận dụng được nữa thì mới đem xe đi bán sắt vụn.

Bên cạnh đó, việc chế tài xử phạt chưa đủ mạnh cũng là một trong những nguyên nhân khiến xe hết niên hạn vẫn cứ "tung tăng" trên đường, bất chấp nỗ lực tuyên truyền của các ngành chức năng. Nhất là Nghị định 34/2010/NĐ-CP (Điều 19) quy định: Phạt tiền từ 4 đến 6 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm: Điều khiển xe quá niên hạn sử dụng tham gia giao thông (nếu có quy định về niên hạn sử dụng); sử dụng sổ chứng nhận kiểm định, giấy chứng nhận, tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, giấy đăng ký xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, hoặc sử dụng giấy đăng ký xe không đúng số khung, số máy (kể cả rơmoóc và sơmi rơmoóc)... Mức phạt này chưa đủ sức răn đe để buộc các chủ xe phải chấp hành.

Hơn nữa, cũng phải thấy rằng việc thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng chức năng (CSGT, Thanh tra giao thông, Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới...) đã vô tình tạo ra những kẽ hở để những chiếc xe hết niên hạn lách qua.

Thiết nghĩ, ngoài việc tuyên truyền để các lái xe nhận thức được rằng, việc lưu hành những chiếc xe không đảm bảo an toàn không chỉ gây tai nạn cho những người tham gia giao thông mà còn nguy hiểm đối với các lái xe, cần tăng mức xử phạt đối với những trường hợp vi phạm.

Các cơ quan liên ngành cần thường xuyên phối hợp kiểm tra giấy tờ cũng như các điều kiện kỹ thuật, thông số an toàn của các loại xe ô tô, đối với những xe hết niên hạn, kiên quyết cấm không cho lưu thông. Đồng thời cần quản chặt "nguồn" cung cấp xe cũ... Như vậy mới mong triệt để xử lý được xe "hết đát" hiện đang lưu hành khá nhiều trên địa bàn.

Đặng Cường