Cẩn trọng kẻo mua nhầm thực phẩm giả trên TikTok

Dễ mua nhầm thực phẩm giả trên TikTok

Chị Trần Thị Minh, trú tại thành phố Vinh, Nghệ An, chia sẻ trải nghiệm không mấy vui vẻ khi mua 4 chai mắm nêm, một đặc sản ở địa phương nổi tiếng được quảng bá trên TikTok với giá hơn 200.000 đồng.

“Nhìn trên video thì bắt mắt, có cả KOL giới thiệu nên tôi cũng tin tưởng. Nhưng khi mang về mở ra thì mùi rất khó chịu, không thể ăn được nên tôi phải đem bỏ vào sọt rác,” chị Minh bức xúc nói.

Chị kể thêm một số trải nghiệm không như ý khi mua các sản phẩm được rao bán trên TikTok, thường có mẫu mã đẹp, giao hàng nhanh, nhưng chất lượng thực tế lại là một dấu hỏi lớn. “Mua hàng online bây giờ thực sự rất lo,” chị Minh nhấn mạnh.

Chị Nguyễn Thị Mùi, một người dân ở huyện Đô Lương, cho biết: "Bột canh và mì chính là những gia vị quen thuộc trong nhiều gia đình, tuy nhiên hiện nay đã xuất hiện tình trạng làm giả. Gia đình tôi từng mua nhầm phải loại mì chính giả mà cơ quan chức năng vừa bắt giữ gần đây. Việc này thực sự đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng. Giờ chúng tôi khó nhận biết đâu là hàng thật để yên tâm mua sử dụng nữa."

Theo phản ánh trên báo chí, ghi nhận ý kiến từ các cơ quan chức năng, các loại bột ngọt giả thường được pha trộn từ những chất không rõ nguồn gốc, không qua kiểm định an toàn thực phẩm, có thể gây ra nhiều triệu chứng như đau đầu, buồn nôn, dị ứng và về lâu dài còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến chức năng gan, thận.

Trên các nền tảng mạng xã hội, hàng loạt hội nhóm chuyên kinh doanh thực phẩm đông lạnh như thịt heo, bò, gà, hải sản, cá viên… đang hoạt động rầm rộ với lượng thành viên lên đến hàng trăm nghìn người. Một số nhóm nổi bật có thể kể đến như “Tổng kho thực phẩm đông lạnh”, “Chợ đầu mối hàng đông lạnh”, “Thịt heo đông lạnh”... giao dịch diễn ra nhộn nhịp mỗi ngày.

Các sản phẩm trên Fanpage, TikTok được rao bán với mức giá khá rẻ, phù hợp với nhu cầu tiêu dùng phổ thông. Cụ thể, gà ta ủ muối nguyên con có giá từ 94.000 đến 102.000 đồng/con tùy số lượng, cánh gà khúc giữa chỉ 78.000 đồng/kg, trứng gà non đóng bịch dao động từ 62.000 đến 70.000 đồng/kg... Ngoài ra, nhiều mặt hàng khác cũng được chào bán với giá cạnh tranh như sườn que từ 30.000 đến 32.000 đồng/kg, ba rọi từ 118.000 đến 120.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, đằng sau sự sôi động này là những lo ngại về chất lượng sản phẩm, bởi phần lớn giao dịch diễn ra qua mạng, dựa vào niềm tin cá nhân, không qua kiểm định và rất khó kiểm soát nguồn gốc cũng như điều kiện bảo quản thực phẩm.

Đáng chú ý, một số sản phẩm còn được quảng bá thông qua các KOL (người có ảnh hưởng) sở hữu hàng triệu lượt theo dõi, tạo dựng hình ảnh uy tín giả tạo và dễ khiến người tiêu dùng nhầm tưởng về chất lượng thực sự. Chiêu thức này từng được sử dụng trong vụ việc sữa giả gây xôn xao dư luận thời gian qua. Những sản phẩm này tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe người dùng.

Không chỉ bán qua livestream, nhiều gian hàng còn công khai chạy quảng cáo sản phẩm nhái. Người bán thường cố tình che mờ logo thương hiệu, khiến việc nhận diện hàng thật, hàng giả trở nên khó khăn. Chính những chiêu trò tinh vi này đã khiến số lượng gian hàng “mọc lên như nấm”, với hàng trăm nghìn sản phẩm kém chất lượng được tiêu thụ mỗi ngày. Trong khi đó, người tiêu dùng liên tục rơi vào “ma trận” TikTok Shop, nơi thật giả lẫn lộn, khó phân biệt.

Ngoài ra, chiêu trò khuyến mãi “giảm giá sốc” cũng là những yếu tố khiến người mua dễ trở thành nạn nhân. Người tiêu dùng cũng khó yêu cầu người bán cung cấp đầy đủ thông tin về nguồn gốc, hóa đơn, chứng từ sản phẩm.

Thực phẩm không rõ nguồn gốc bị phát hiện hàng loạt

Ngày 26/4, Đội Quản lý thị trường số 3 thuộc Chi cục Quản lý thị trường Nghệ An đã phát hiện và tiêu hủy gần 1 tấn thực phẩm bẩn, gồm giò me và thịt gà đông lạnh không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Tổng số tiền xử phạt hành chính gần 60 triệu đồng.

Cụ thể, tại hộ kinh doanh H.T.L (phường Đông Vĩnh), lực lượng chức năng phát hiện 215 kg giò me không rõ nguồn gốc, không đảm bảo An toàn thực phẩm.

Tiếp đó, Đội Quản lý thị trường số 3 kiểm tra đột xuất hộ kinh doanh L.T.D địa chỉ tại đường Phạm Hồng Thái, phường Vinh Tân, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.

Qua kiểm tra phát hiện hộ kinh doanh đang kinh doanh 600 kg sản phẩm động vật thịt gà đông lạnh không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không có hóa đơn chứng từ hợp pháp, không đảm bảo An toàn thực phẩm.

Không chỉ dừng lại ở thực phẩm chế biến sẵn, gần đây cơ quan chức năng còn phát hiện một số vụ sản xuất hàng giả như dầu ăn, mì chính, làm dấy lên lo ngại lớn trong cộng đồng.

Ông Nguyễn Hồng Phong – Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Nghệ An cho biết, việc giám sát vi phạm trên mạng xã hội gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều tài khoản bán hàng cá nhân sử dụng chiêu trò ẩn danh, thường xuyên đổi tên trang, xóa dấu vết hoặc tái xuất hiện với danh nghĩa khác để lách luật, gây trở ngại lớn cho lực lượng chức năng trong việc phát hiện và xử lý vi phạm.

Tại Nghệ An, từ đầu năm 2025 đến nay, Cục Quản lý thị trường tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan phát hiện và xử lý ít nhất hai vụ buôn bán thực phẩm không rõ nguồn gốc qua mạng xã hội, thu giữ hàng trăm kg sản phẩm vi phạm.

Cần siết chặt quản lý TikTok Shop để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái

Trước sự phát triển "nóng" của TikTok Shop và những hệ lụy kéo theo, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) cơ quan quản lý nền tảng mạng xã hội kiêm sàn thương mại điện tử này đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo và chỉ rõ các vi phạm của TikTok tại Việt Nam.

Theo đó, TikTok Việt Nam chưa triển khai hiệu quả các biện pháp kiểm soát nội dung và hoạt động kinh doanh, để tình trạng buôn bán hàng giả, hàng nhái, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc diễn ra tràn lan. Điều này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tạo môi trường thuận lợi cho tin giả phát tán, gây thiệt hại kinh tế và bất ổn xã hội.

Kết quả kiểm tra từ đoàn liên ngành cho thấy, TikTok Shop chưa công bố đầy đủ thông tin về chủ sở hữu ứng dụng trên trang chủ, đồng thời không lưu trữ đầy đủ thông tin người bán khi đăng ký.

Trước những sai phạm này, đoàn kiểm tra đã kiến nghị Bộ Công Thương có biện pháp xử lý và yêu cầu TikTok khắc phục, chấn chỉnh hoạt động cung cấp dịch vụ thương mại điện tử xuyên biên giới tại Việt Nam. TikTok Shop cũng được yêu cầu xóa bỏ các sản phẩm thuộc danh mục cấm kinh doanh, đồng thời có hình thức cảnh cáo hoặc ngưng cung cấp dịch vụ đối với tổ chức, cá nhân vi phạm tùy theo mức độ.

Dù cơ quan chức năng đã có những động thái mạnh mẽ, nhưng tình trạng hàng giả, hàng nhái, sản phẩm không rõ nguồn gốc trên TikTokShop vẫn chưa được kiểm soát triệt để.