Thiếu công bằng?
Trung tuần tháng 11/2018, Báo Nghệ An nhận được đơn của ông Cao Hữu Chình, trú tại Khu tập thể Ban kiến thiết điện, thuộc tổ dân cư số 9, khối 13, phường Trường Thi, TP. Vinh khiếu nại việc thu hồi đất, bồi thường và tái định cư thực hiện Dự án mở rộng Trường Tiểu học Trường Thi.
Theo đơn, ông Cao Hữu Chình nguyên là cán bộ Sở Điện lực. Năm 1987, ông được Sở Điện lực hóa giá 1 căn nhà tập thể tại Khu tập thể Ban kiến thiết điện với số tiền 17.000 đồng. Do gia đình có nhiều người nên cùng thời gian này ông đã mua thêm một gian nhà tập thể liền kề của đồng nghiệp là ông Nguyễn Thế Quang để tăng diện tích sử dụng (gian nhà của ông Quang cũng được Sở Điện lực hóa giá).
 |
| Đại gia đình ông Chình kiến nghị được giao 2 lô đất tái định cư. Ảnh: Nhật Lân |
Năm 1993, gia đình ông Chình có 7 người, gồm: Vợ chồng ông Chình cùng 2 người con, bố mẹ ông Chình và em trai Cao Tiến Nam (SN 1965). Năm 1995, anh Cao Tiến Nam lấy vợ là chị Đặng Thị Xuân (trú tại Khối 5, phường Bến Thủy). Do không có nơi ở nên ông Chình cho vợ chồng em trai ở gian nhà đã mua của ông Nguyễn Thế Quang.
Khi UBND TP.Vinh thực hiện thu hồi đất Khu tập thể Ban kiến thiết điện để thực hiện dự án mở rộng Trường Tiểu học Trường Thi, ông Chình được Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố lập phương án bồi thường giá trị tài sản trên đất và đất là hơn 1,097 tỷ đồng. Về hỗ trợ thuê nhà ở và hỗ trợ di chuyển, Trung tâm xác định gia đình ông Chình gồm 2 hộ, 8 nhân khẩu, với tổng kinh phí 24 triệu đồng. Tuy nhiên, chỉ xem xét giải quyết 1 suất đất tái định cư dù ông Chình đã nhiều lần đề nghị được cấp 2 lô đất tái định cư.
Cũng tại đơn ông Chình thông tin, ở Khu tập thể có hộ gia đình ông Nguyễn Ngọc Linh và hộ gia đình ông Nguyễn Trọng Hà không phải là cán bộ, nhân viên của Sở Điện lực, không được mua nhà hóa giá, nhưng tự ý xây dựng nhà ở trái phép mà vẫn được bồi thường và được cấp đất tái định cư. Trong đó, ông Linh là người thuê nhà tập thể để ở; sau khi chủ sở hữu lấy lại nhà, đã chiếm đất trong khu tập thể xây nhà ở. Còn ông Hà thì đến ở nhờ nhà của anh trai, sau đó chiếm đất xây nhà riêng cạnh nhà anh trai.
Xác thực các thông tin nêu tại đơn, ông Chình cung cấp đầy đủ các văn bản, tài liệu liên quan. Trong đó thể hiện ông có chứng từ mua nhà tập thể, giấy xác nhận bán nhà tập thể của ông Nguyễn Thế Quang...
Thực tế tại Khu tập thể Ban kiến thiết điện, hộ gia đình ông Chình có 3 thế hệ đang sống chung trong 2 gian nhà tập thể. Điều này cũng được thể hiện tại Biên bản xác định giá trị bồi thường do Trung tâm phát triển quỹ đất lập ngày 8/5/2018 đối với chủ hộ Cao Hữu Chình (gồm 2 hộ, 8 khẩu). Ông Chình cho biết là đã viết đơn kiến nghị trình bày nguyện vọng, cung cấp hồ sơ chứng từ liên quan... nhưng không được xem xét.
 |
| Lối vào chật hẹp tại Khu tập thể Ban kiến thiết điện. Ảnh: Nhật Lân |
Tại văn bản trả lời đơn kiến nghị, Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố nêu quan điểm là không còn quỹ đất tái định cư, do đó, không giao thêm gia đình ông 1 lô đất tái định cư. Cuối tháng 9/2018, ông làm đơn khiếu nại gửi lên UBND thành phố. Ngày 1/10/2018, Chủ tịch UBND thành phố có văn bản giao các phòng chức năng, Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND phường Trường Thi kiểm tra và báo cáo chính kiến để UBND thành phố trả lời công dân. Nhưng cho đến nay vẫn chưa nhận được hồi đáp...
Ông Cao Hữu Chình trao đổi: “Chúng tôi là 2 gia đình, sống trong 2 gian nhà tập thể do Sở Điện lực hóa giá có phiếu thu tiền, có nhu cầu về đất ở chính đáng nhưng không được giao 2 lô đất tái định cư. Trong khi 2 hộ gia đình “nhảy dù” chiếm đất, xây dựng trái phép trong khu tập thể thì được bồi thường tái định cư. Đây là điều hết sức vô lý. Thiếu công bằng...”.
Cần giải quyết dứt điểm
Theo đại diện UBND phường Trường Thi, trong việc thu hồi đất thực hiện dự án mở rộng Trường Tiểu học Trường Thi, chính quyền phường chỉ thực hiện việc xác minh, lập danh sách các hộ sống tại Khu tập thể Ban kiến thiết điện. Còn việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là do Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố thực hiện.
Với hộ ông Cao Hữu Chình, hiện trạng sử dụng đất đã được Sở TN&MT phê duyệt trích lục với diện tích sử dụng 68,7m2 (thửa đất số 14); trong đó có 39,9m2 mua nhà hóa giá, 28,8m2 cơi nới ngoài diện tích hóa giá. Nguồn gốc sử dụng đất cũng được xác định là được Sở Điện lực hóa giá năm 1987 và mua lại nhà tập thể của ông Nguyễn Thế Quang năm 1987; bên cạnh đó, phần diện tích cơi nới cũng được xác định từ sau năm 1980 đến trước ngày 15/10/1993.
Đặt ra câu hỏi: Tại phương án hỗ trợ, Trung tâm xác định hộ ông Chình gồm 2 hộ, 8 nhân khẩu, sao không xem xét giải quyết cho họ 2 lô đất tái định cư?. Vị đại diện giải thích, khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, qua kiểm tra, xác định trên thửa đất của hộ gia đình ông Cao Hữu Chình gồm có 2 hộ, 8 khẩu. Trên cơ sở thực tế như vậy, Trung tâm đã lập phương án hỗ trợ và được cấp trên phê duyệt.
Còn về việc giao đất tái định cư, Trung tâm đã xác minh vào năm 2004, em trai ông Cao Hữu Chình là ông Cao Tiến Nam chuyển khỏi khu tập thể; đến năm 2016 mới đưa gia đình quay trở về sống tạm trú tại khu tập thể. Hiện nay hộ khẩu của ông Nam ở phường Bến Thủy, còn tại phường Trường Thi là tạm trú. Vì vậy xác định hộ gia đình này không thuộc đối tượng thực hiện chính sách tái định cư.
Với 2 trường hợp hộ ông Nguyễn Ngọc Linh và hộ ông Nguyễn Trọng Hà, Trung tâm và UBND phường Trường Thi cũng làm rõ họ không phải là đối tượng được Sở Điện lực hóa giá nhà tập thể, mà tự ý cơi nới xây nhà trong khu tập thể. Vì vậy, hai trường hợp này chỉ được bồi thường tài sản trên đất, không được bồi thường về đất. Còn về việc tái định cư, theo quy định của pháp luật, họ vẫn được xem xét giải quyết.
 |
| Khu tái định cư Ban kiến thiết điện. Ảnh: Nhật Lân |
Vị đại diện trao đổi thêm: Hộ ông Cao Hữu Chình được dự kiến giao lô đất tái định cư số 22, có diện tích 98,6m2, lớn hơn diện tích thu hồi là 68,7m2. Bên cạnh đó, quỹ đất tái định cư cho Khu tập thể Ban kiến thiết điện tại khối 3, phường Trường Thi không còn. Vì vậy, khi ông Cao Hữu Chình có đơn kiến nghị, Trung tâm đã có văn bản trả lời, nêu quan điểm là nếu ông Chình có đầy đủ giấy tờ mua 2 gian nhà hóa giá thì sẽ được bồi thường về đất, nhưng không giao thêm 1 lô đất ở.
Dù vậy, Trung tâm sẽ chờ kết luận của tổ công tác sau khi thực hiện xác minh, xử lý đơn thư khiếu nại, trong đó có nội dung khiếu nại của ông Cao Hữu Chình. Đến khi đó, Trung tâm mới chốt phương án tái định cư trình UBND thành phố thẩm định phê duyệt...
Kiểm tra hồ sơ bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng thực hiện xây dựng Dự án mở rộng Trường Tiểu học Trường Thi, những thông tin liên quan đến các hộ ông Cao Hữu Chình, Nguyễn Ngọc Linh, Nguyễn Trọng Hà cơ bản như đại diện Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố trao đổi.
Dù vậy có những băn khoăn. Đó là, hộ gia đình ông Chình gồm 3 thế hệ sống chung từ nhiều năm trước, không phải phát sinh mới. Chính vì vậy, từ năm 1987, ông Chình đã mua thêm một gian nhà tập thể để tăng diện tích ở; hiện ông Chình có đầy đủ chứng từ mua nhà hóa giá, và cũng đang sở hữu hai gian nhà tập thể.
Ông Cao Tiến Nam - em trai ông Cao Hữu Chình, dù được xác định chuyển khẩu về phường Bến Thủy năm 2004, mới cùng gia đình trở lại tạm trú năm 2016, nhưng ông này trước đây cũng là cư dân của khu tập thể; hiện vẫn chưa có nhà ở, đất ở... Những điều này thể hiện, đại gia đình của ông Cao Hữu Chình thực sự có nhu cầu về đất ở; kiến nghị giao 2 lô đất tái định cư của ông là có cơ sở, cần được xem xét, giải quyết thấu tình đạt lý !.
