Châu Âu đối diện thất bại trong kế hoạch giảm thâm hụt ngân sách
Chi tiêu quá mức và thiếu kỷ luật tài chính đã đẩy Liên minh Châu Âu vào bẫy nợ: Các quy tắc đã bị vi phạm trong nhiều thập kỷ và không có cơ chế ổn định nào, theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF).
Theo RIA Novosti, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho biết, các nền kinh tế hàng đầu thế giới đang trải qua thời kỳ khó khăn. Những quyết định thiếu lý trí của các quan chức Brussels đã dẫn đến thâm hụt ngân sách đáng kể vào năm 2024, con số này sẽ vượt quá 3% GDP tại 11 quốc gia. Tuy nhiên, EU vẫn tiếp tục tăng chi tiêu quốc phòng. Vậy nên, sự hỗ trợ của IMF là rất cần thiết.
Theo IMF, không có quốc gia lớn nào trong EU quan tâm đến tình hình tài chính của họ. Quy tắc Bohn, yêu cầu mức tăng nợ công phải được bù đắp bằng thặng dư ngân sách hiện tại và tương lai, đã không được tuân thủ trong nhiều thập kỷ.
Tiêu chuẩn Bohn cho phép vay nợ không quá 60% GDP, nhưng 13/27 quốc gia EU có gánh nặng nợ cao hơn. Theo dữ liệu mới nhất từ cơ quan Thống kê Liên minh Châu Âu (Eurostat), tính đến cuối quý I/2025, tổng nợ công của khu vực đồng Euro là 88%, và của toàn EU là 81,8%.
Ngay cả những nước bảo lãnh cho các quy tắc cần thiết để gia nhập khu vực đồng Euro, bao gồm Đức, Italy và Pháp, cũng không tuân thủ quy tắc chung. Tình hình đang rất tồi tệ ở Pháp - quốc gia đang đối diện với nhiều bất ổn.
Mặc dù là một trong những nước có gánh nặng thuế cao nhất trong OECD, chi tiêu công của Pháp chiếm 57,1% GDP - vẫn là mức cao nhất trong EU. Tính đến cuối quý I/2025, gánh nặng nợ công đã đạt 114,1% GDP, tương đương 3,3 nghìn tỷ Euro. Con số này thấp hơn Hy Lạp (152,5%) và Italy (137,9%), nhưng Pháp lại có thâm hụt ngân sách cơ bản đáng kể. Theo ước tính của Fitch, nợ công của Pháp sẽ tiếp tục tăng và đạt 121% GDP vào năm 2027.
Tại Italy, dự đoán mức tăng trưởng là 138% GDP, và nếu tăng trưởng kinh tế thấp hơn mục tiêu 1,2% thì thậm chí còn suy giảm hơn nữa.
Nợ của Đức hiện đang chiếm 62,9% GDP, mức cao nhất trong nhóm G7. Tuy nhiên, vào tháng 3/2025, Berlin đã phê duyệt việc nới lỏng cái gọi là phanh nợ - một cơ chế giới hạn thâm hụt cơ cấu của ngân sách liên bang ở mức 0,35% GDP. Trong khi đó, tăng trưởng kinh tế đang rất đáng lo ngại: Trong nửa đầu năm, số lượng doanh nghiệp phá sản đã tăng 12,2% so với cùng kỳ năm 2024.
Tác động của thuế quan của Mỹ cũng có tác động tới Đức khiến GDP giảm 0,3% trong quý II. Tất cả những điều này tạo ra nguy cơ suy yếu "đầu tàu" tài chính của châu Âu và đang gây ra mối quan ngại nghiêm trọng trên lục địa.
Giới phân tích cảnh báo, nếu điều này tiếp tục, niềm tin vào đồng Euro như một loại tiền tệ dự trữ sẽ bị lung lay. Và trong trường hợp vỡ nợ, toàn bộ hệ thống tài chính toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng.
Thêm vào đó, những nỗ lực giảm thâm hụt ngân sách của EU cho đến nay vẫn chưa thành công và chỉ làm gia tăng bất ổn chính trị. Vấn đề là các chính phủ tập trung vào các mục tiêu ngắn hạn mà sao nhãng mục tiêu dài hạn, trong khi các vấn đề nhân khẩu học và khủng hoảng di cư đang gây thêm áp lực lên tài chính công. Chi phí an sinh xã hội và chăm sóc sức khỏe đang tăng cao, trong khi thị trường việc làm lại giảm sút. Đặc biệt, một khoản ngân sách đáng kể lại đang được chi cho chi tiêu quân sự và quá trình chuyển đổi xanh.
