Châu Âu triển khai sứ mệnh không gian để bảo vệ Trái Đất khỏi các mối đe dọa từ các tiểu hành tinh

Trong một cột mốc quan trọng của ngành hàng không vũ trụ, sứ mệnh Hera, một dự án hợp tác giữa Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) và các tập đoàn hàng không vũ trụ hàng đầu châu Âu như Thales Alenia Space, đã chính thức khởi động.

Theo đó, tàu vũ trụ Hera, được phóng thành công từ căn cứ phóng tên lửa Cape Canaveral (Mỹ) trên tên lửa SpaceX Falcon 9 vào ngày 7/10 vừa qua, sẽ tiến hành nghiên cứu sâu rộng về kết quả của thí nghiệm DART do Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) thực hiện, đánh dấu một bước tiến đột phá trong nỗ lực bảo vệ Trái Đất khỏi mối đe dọa từ các tiểu hành tinh.

Thí nghiệm DART (Double Asteroid Redirection Test) là một sứ mệnh thử nghiệm công nghệ do NASA thực hiện với mục tiêu đánh chặn và làm lệch hướng một tiểu hành tinh. Đây là lần đầu tiên nhân loại thực hiện một thử nghiệm quy mô lớn như vậy nhằm bảo vệ Trái Đất khỏi mối đe dọa tiềm tàng từ các vật thể gần Trái Đất.

Theo ước tính của Thales, khoảng 30.000 tiểu hành tinh có kích thước trung bình từ 100 đến 300 mét đang di chuyển trong hệ Mặt Trời theo những quỹ đạo tiềm ẩn nguy hiểm, có thể đưa chúng đến rất gần Trái Đất. Thực tế đáng báo động là cứ sau khoảng 10.000 năm, một tiểu hành tinh có kích thước tương tự lại có thể va chạm vào hành tinh của chúng ta, gây ra một vụ nổ khoảng 50 megaton tương đương với sức công phá của Tsar Bomba, quả bom nguyên tử mạnh nhất từng được Liên Xô chế tạo.

Trong khi đó, thông tin mới nhất từ ESA cho biết, vũ trụ xung quanh Trái Đất đang ẩn chứa một mối đe dọa tiềm tàng khổng lồ. Hiện nay, các nhà khoa học đã xác định được hơn 35.000 tiểu hành tinh có quỹ đạo đủ gần để có thể đe dọa đến hành tinh của chúng ta. Để đối phó với mối nguy hiểm này, sứ mệnh Hera đã được triển khai với mục tiêu tìm ra câu trả lời cho câu hỏi cấp bách: Chúng ta có thể làm gì nếu phát hiện một tiểu hành tinh có khả năng va chạm với Trái Đất?

Sứ mệnh Hera của ESA được xem như một phần tiếp nối của thử nghiệm táo bạo mà NASA đã thực hiện vào năm 2022. Sau khi tàu vũ trụ của NASA thành công trong việc va chạm vào tiểu hành tinh Dimorphos, Hera sẽ tiếp cận gần hơn để nghiên cứu chi tiết "hiện trường vụ va chạm". Dự kiến vào tháng 10 năm 2026, Hera sẽ đến được hệ thống tiểu hành tinh đôi và bắt đầu thu thập dữ liệu. Qua đó, chúng ta sẽ có một cái nhìn sâu sắc hơn về hiệu quả của phương pháp chuyển hướng tiểu hành tinh bằng va chạm động năng, mở ra triển vọng ứng dụng rộng rãi trong tương lai.

Theo Thales, các tiểu hành tinh cỡ trung chính là những "quả bom nổ chậm" trong vũ trụ, tiềm ẩn nguy cơ hủy diệt lớn. Nếu một tiểu hành tinh như vậy va chạm vào Trái Đất, hậu quả sẽ vô cùng thảm khốc, có thể xóa sổ hoàn toàn một thành phố lớn hoặc tạo ra những cơn sóng thần khổng lồ tàn phá các vùng ven biển.

Đặc biệt đáng lo ngại là các hệ thống tiểu hành tinh đôi, chiếm khoảng 15% tổng số tiểu hành tinh đã biết, nhưng lại là một ẩn số đối với các nhà khoa học. Việc nghiên cứu chi tiết hệ thống tiểu hành tinh đôi, như sứ mệnh Hera của ESA đang hướng tới, sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối đe dọa này và tìm ra cách đối phó hiệu quả.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, SpaceX đã khẳng định rằng sứ mệnh Hera sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ Trái Đất và mở rộng hiểu biết của chúng ta về vũ trụ. Cụ thể, dữ liệu thu thập được từ Hera sẽ là nền tảng cho các sứ mệnh làm chệch hướng tiểu hành tinh trong tương lai, đồng thời cung cấp những thông tin quý giá về cấu tạo, thành phần và quá trình hình thành của các tiểu hành tinh, từ đó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành và phát triển của Hệ Mặt Trời.

Thales Alenia Space đã đóng góp một vai trò quan trọng trong sứ mệnh Hera bằng cách cung cấp hệ thống liên lạc tiên tiến. Nhờ hệ thống này, ESA có thể duy trì liên lạc ổn định với tàu vũ trụ Hera ngay cả khi nó ở cách Trái Đất đến 500 triệu km. Không chỉ vậy, hệ thống này còn cho phép các nhà khoa học điều khiển tàu vũ trụ một cách chính xác, thu thập dữ liệu và gửi các lệnh điều khiển từ xa, đảm bảo thành công của sứ mệnh.

ESA đã lên kế hoạch tận dụng những kinh nghiệm quý báu thu được từ sứ mệnh Hera để thực hiện sứ mệnh Ramses đầy tham vọng. Dự kiến phóng vào năm 2028, Ramses sẽ hướng tới tiểu hành tinh Apophis - một vật thể vũ trụ từng khiến giới khoa học lo ngại khi dự đoán sẽ bay sượt qua Trái Đất ở khoảng cách khoảng 32.000 km vào tháng 4 năm 2029.

ESA đã chia sẻ trên mạng xã hội X rằng: "Trong trường hợp phát hiện một tiểu hành tinh đe dọa trực tiếp đến Trái Đất, các sứ mệnh như Hera hoặc Ramses sẽ được triển khai khẩn cấp. Mục tiêu chính của các sứ mệnh này là xác định chính xác quỹ đạo, kích thước và thành phần của vật thể lạ một cách nhanh chóng và chính xác nhất. Từ đó, chúng ta có thể đưa ra những đánh giá chính xác về mức độ nguy hiểm và lên kế hoạch đối phó kịp thời, tránh những báo động giả và đảm bảo an toàn cho hành tinh của chúng ta".

ESA cho biết, sứ mệnh này không chỉ dừng lại ở việc xác định quỹ đạo của tiểu hành tinh mà còn tập trung vào việc đo đạc chi tiết các tính chất vật lý của nó. Những thông tin này vô cùng quan trọng, vì chúng sẽ giúp các nhà khoa học xác định chính xác thời điểm, vị trí và cường độ tác động cần thiết để làm chệch hướng tiểu hành tinh một cách an toàn và hiệu quả, bảo vệ Trái Đất khỏi mối đe dọa va chạm.