"Cháy nhà" mới ra... trách nhiệm?
Bão số 3 ập vào bất ngờ đã gây thiệt hại về người và tài sản. Ngay trong bão và sau bão, các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã đi kiểm tra tình hình đối phó, thiệt hại và chỉ đạo các biện pháp khắc phục hậu quả.
Bão số 3 diễn ra quá nhanh, bất ngờ, sớm so với dự kiến, nên gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Thiệt hại về người: 6 người chết, trong đó có 3 trẻ em từ 3-9 tuổi. Thiệt hại nặng về hoa màu: phần lớn diện tích lúa hè thu bị ngập úng, diện tích ngô, rau màu, nuôi trồng thủy sản. Xót xa thiệt hại nhất là hệ thống cây xanh đô thị bị tàn phá đổ, gãy, hư hỏng nghiêm trọng. 13 năm trên địa bàn tỉnh " thoát" bão, hệ thống cây xanh nhờ đó đã vươn sức tỏa bóng, góp phần nâng tầm vóc " lá phổi xanh" thành phố Vinh và các đô thị khác theo tiêu chí: xanh- sạch- đẹp.
Tuy nhiên, do sự chủ quan, chậm thực hiện kế hoạch của Ban chỉ đạo PCLB&TKCN tỉnh (tại cuộc họp bàn giải pháp đối phó với cơn bão số 2) UBND Thành phố Vinh chưa chỉ đạo Công ty cây xanh công viên về vấn đề đốn tỉa, bảo vệ cây xanh trước bão, dẫn đến hàng loạt cây xanh trên các tuyến đường có độ tuổi trên 10 năm chỉ trong 1 buổi đã bị đổ gãy hầu hết. Cây bị đổ bật gốc, còn làm hư hỏng nặng hạ tầng vỉa hè, lòng đường.
Một vấn đề khác liên quan đến trách nhiệm nữa là việc vận hành, sử dụng hệ thống cống tiêu úng. 9h ngày 25/8/2010, một ngày sau bão số 3, chúng tôi có mặt tại cống tiêu úng Rào Đừng (xã Hưng Hòa, TP. Vinh). Công trình trọng yếu này đang trong tình trạng " cha chung không ai khóc".
Tại thời khắc chúng tôi hiện diện duy nhất chỉ 01 người trực vận hành, và có 6,5 cửa/10 cửa hoạt động, 3,5 cửa còn lại vẫn im ỉm đóng trong lúc thành phố Vinh đang ngập chìm trong nước. Có hiện trạng này là do cống Rào Đừng do Hạt đê Vinh quản lý nằm trên địa bàn xã Nghi Thái (Nghi Lộc).
Từ trước đến nay mỗi khi có bão lụt cần đến việc vận hành cống Rào Đừng để thoát lũ, Hạt đê Vinh đề xuất và UBND xã Hưng Hòa cử đội quân " tình nguyện" đến mở cống. Tuy nhiên, do bất cập trong thiết kế xây dựng phải tời mở bằng tay (3 giờ/ 1 cửa) thủ công và trước đó, UBND xã Hưng Hòa đã kiến nghị bàn giao cho xã Nghi Thái (Nghi Lộc) huy động lực lượng khi cần nên tại thời điểm bão số 3 ập vào cống Rào Đừng đang trong bối cảnh không có nhân lực. Do vậy, dẫn đến cống Rào Đừng ngay trong cơn bão số 3 không có đủ người vận hành nên thoát lũ chậm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sinh hoạt của người dân TP. Vinh và các vùng phụ cận.
Việc xuống cấp của hệ thống các cống tiêu úng còn xẩy ra tại cống Diễn Thành, một trong những hệ thống tiêu úng, ngăn mặn, giữ ngọt quan trọng trong hệ thống thủy nông Bắc. 10h ngày 25/8/2010, chúng tôi có mặt tại cống, 9/10 cửa hoạt động(8 cửa biên và 1 cửa âu) cửa số 6 bị tê liệt do hỏng cối quay.
Như vậy, bão số 3 ập đến đã làm sáng tỏ rất nhiều vấn đề bất cập trong công tác PCLB: bảo vệ tính mạng nhân dân, bảo vệ tài sản, hệ thống cây xanh đô thị, quản lý vận hành hệ thống hạ tầng thoát lũ... Sau bão số 3, Ban chỉ đạo PCLB&TKCN tỉnh cần phải xem xét kỹ trách nhiệm từng địa phương, từng ngành cụ thể để bổ cứu, khắc phục những bất cập hạn chế tránh tình trạng " 4 tại chỗ" trên giấy.
Nhuyễn Sơn
