Chiến lược tấn công mới của Nga khiến Ukraine không còn nơi an toàn

Vừa đẩy mạnh không kích, Nga vừa đổi chiến thuật khi tăng số lượng các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) vào phía Tây Ukraine như Lviv, Chernivtsi và Lutsk, những nơi từng được xem là tương đối an toàn.

Hôm 12/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho hay, trong đêm thứ 3 liên tiếp, Nga đã phóng 26 tên lửa hành trình và 597 UAV tấn công các khu vực phía Tây Ukraine, nằm cách xa tiền tuyến. Phía Ukraine đã bắn hạ đa số UAV và hơn 20 tên lửa của Nga. Tuy nhiên, Kiev xác nhận đã có 2 người thiệt mạng và 20 người khác bị thương.

Các chuyên gia tin, làn sóng không kích gần đây của Nga cho thấy sự thay đổi trong chiến lược của Điện Kremlin.

"Họ chưa bao giờ gặp vấn đề kỹ thuật nào khi tiếp cận miền tây Ukraine, dù là Lviv hay bất kỳ khu vực nào khác", nhà phân tích quân sự David Sharp tại Israel chia sẻ với tờ Kyiv Independent. "Vấn đề luôn nằm ở việc ưu tiên”, ông Sharp nhấn mạnh mặc dù hệ thống phòng không của Ukraine rất hiệu quả trong việc ngăn chặn tên lửa hành trình, nhưng UAV lại là một mối đe dọa hoàn toàn khác.

"Tên lửa hành trình rất đắt đỏ và số lượng sử dụng bị hạn chế xét về mặt tài chính lẫn năng lực sản xuất. Do đó, khi Nga đạt được năng lực sản xuất số lượng lớn UAV, họ đã nắm bắt cơ hội”, ông Sharp giải thích.

Mục đích dồn dập tấn công miền Tây Ukraine

Phần lớn thời gian xung đột, UAV Shahed của Nga chủ yếu nhắm vào miền trung và miền Nam Ukraine, tấn công các thành phố như Odessa, Mykolaiv, Dnipro và Kiev. Nhưng trong những tuần gần đây, các cuộc tấn công này đã mở rộng về phía Tây. Điển hình, vào ngày 9/7, Nga đã phóng 728 UAV Shahed và UAV mồi nhử vào khắp lãnh thổ của đối phương.

Ông Serhii Bratchuk, phát ngôn viên của sư đoàn miền Nam thuộc quân đội Ukraine nhận định, hành động này là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Nga nhằm gieo rắc nỗi sợ hãi và làm suy yếu lòng tin.

"Chiến thuật này nhằm gia tăng nỗi lo sợ của người dân, khoét sâu thêm cảm giác bất an và mất niềm tin vào Chính phủ Ukraine hoặc các lực lượng quốc phòng trên khắp cả nước. Đòn tấn công của Nga cho thấy tất cả các khu vực đều có khả năng bị đe dọa", ông Bratchuk nhấn mạnh.

Cũng theo ông, chiến thuật của Nga nhằm gây quá tải cho các hệ thống phòng không Ukraine bằng cách dùng số lượng lớn UAV Shahed và UAV mồi nhử.

"Chiến thuật của Nga rất rõ ràng. Họ chọn một thị trấn, thường là thị trấn lớn hoặc trung bình để tấn công liên tục tới mức tối đa. Không giống như trước đây, khi các cuộc tấn công chủ yếu diễn ra vào ban đêm, giờ đây Nga có thể tấn công cả ngày. Đây là hành động tấn công có chủ đích nhằm vào toàn bộ đất nước Ukraine”, ông Bratchuk nói.

Đồng quan điểm, ông Sharp tin, mục đích của Nga còn nhằm làm suy yếu năng lực quân sự của Ukraine bằng cách kéo giãn nguồn lực, buộc đối phương phải đánh chặn UAV Shahed và tên lửa hành trình. Ông giải thích, nhiều đơn vị phòng không Ukraine đang bị mắc kẹt trong việc bảo vệ các thành phố ở hậu phương, thay vì được triển khai gần tiền tuyến, nơi họ có thể gây ra nhiều mối đe dọa trực tiếp hơn cho quân đội Nga.

Cũng theo ông Sharp, các gói viện trợ quân sự của phương Tây được phân bổ dưới dạng tài chính, nghĩa là các nguồn lực được sử dụng cho phòng không có thể đã được chuyển hướng sang các nhu cầu khác.

"Nếu Ukraine không phải đánh chặn UAV Shahed gần Lutsk, khoản tiền đó có thể đã được sử dụng cho tên lửa HIMARS hoặc các vũ khí khác”, ông Sharp cho biết.

Điều gì xảy ra tiếp theo?

Cả ông Bratchuk và ông Sharp đều cảnh báo, Nga dường như không giảm sản lượng UAV. Thay vào đó, Nga sẽ gia tăng các cuộc tấn công bằng UAV Shahed và UAV mồi nhử để làm suy yếu hệ thống phòng không và gây hoang mang cho người dân Ukraine.

Tổng thống Zelensky mới đây cũng dự đoán, Nga sẽ leo thang tấn công bằng UAV và có khả năng phóng tới 1.000 UAV mỗi ngày.

"Nga không để yên. Họ sử dụng các UAV mồi nhử giá rẻ, làm hao hụt tài nguyên và gây căng thẳng cho cả dân thường lẫn quân đội Ukraine", ông Sharp nói.

Trong khi đó, ông Bratchuk nhấn mạnh tới nhu cầu cung cấp các loại vũ khí tiên tiến để tăng cường cho lực lượng hỏa lực cơ động Ukraine trong việc ngăn chặn đòn không kích của Nga. "Họ cần vũ khí tốt hơn như súng máy hạng nặng, hệ thống phòng không vác vai, và có thể là chiến đấu cơ hạng nhẹ có khả năng bắn hạ UAV”, ông Bratchuk nhận định.

Ngoài ra, ông cũng nhắc tới tầm quan trọng của việc phát triển UAV đánh chặn để chống lại thiết bị không người lái của đối phương. Song, theo ông, giải pháp tối ưu là tấn công vào nguồn gốc dẫn tới mối đe dọa từ UAV. Ông hy vọng các đối tác của Ukraine sẽ cung cấp vũ khí cần thiết, vì “Kiev không thể tự mình giải quyết vấn đề ngay lúc này”.

Nga bắt đầu sử dụng rộng rãi UAV Shahed ở Ukraine vào cuối năm 2022. Chi phí thấp và việc sản xuất tương đối dễ dàng giúp mẫu UAV này trở thành trọng tâm trong chiến lược không kích của Moscow.

Theo Airwars, một tổ chức giám sát xung đột có trụ sở tại London, từ ngày 13/9/2022 – 30/8/2023, các lực lượng Nga đã phóng gần 2.000 UAV Shahed vào Ukraine. Tuy nhiên, con số này đã tăng vọt vào năm 2025. Cụ thể, chỉ riêng trong tháng 6 năm nay, Nga đã phóng kỷ lục 5.337 UAV Shahed vào Ukraine.