Chuyên gia lý giải việc Trump - Kim không đạt được thỏa thuận

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh với Triều Tiên tại Hà Nội vào ngày 28/2. Ảnh: Reuters

Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên kết thúc hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội vào trưa 28/2 mà không đạt được một thỏa thuận chung. Tại buổi họp báo bắt đầu lúc 2h chiều, Tổng thống Mỹ cho biết bất đồng về lệnh cấm vận chính là lý do hội nghị thượng đỉnh giữa ông và Chủ tịch Triều Tiên không đạt kết quả như mong đợi.

Theo CNN, chuyên gia Akira Kawasaki của Ủy ban Quốc tế về Xóa bỏ Vũ khí hạt nhân, bình luận: "Chúng ta cần một kế hoạch thực sự xuất phát từ cộng đồng quốc tế và các hiệp định như Hiệp định Cấm Phổ biến Vũ khí hạt nhân mà Triều Tiên có thể tham gia vào ngay ngày mai và bắt đầu quá trình giải giáp một cách hợp pháp".

Van Jackson, tác giả cuốn sách "On the Brink: Trump, Kim and the Threat of Nuclear War" (Trên bờ vực: Trump, Kim và Mối đe dọa Chiến tranh Hạt nhân) cho rằng Washington đáng lẽ nên đợi thêm một thời gian nữa trước khi tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội. Theo Jackson, chính quyền của ông Trump nên kiên nhẫn cho đến khi đặc phái viên về các vấn đề trên bán đảo Triều Tiên Steve Biegun đạt được một số tiến bộ trên bàn đàm phán.

"Đó là lý do tại sao anh không thể tổ chức hội nghị thượng đỉnh cấp lãnh đạo tách rời khỏi các cuộc đàm phán thực sự. Kể cả khi hội nghị thành công theo định nghĩa của chính quyền Trump", Jackson nhận định. "Nó vẫn thất bại trong việc giải quyết kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, đây là vấn đề đã không được đem ra thảo luận trong mấy tháng vừa qua".

Theo chuyên gia này, sau khi Washington và Bình Nhưỡng không đạt được một tuyên bố chung ở Hà Nội và Tổng thống Trump nói "không vội vàng" trong việc thuyết phục Triều Tiên phi hạt nhân hóa, chính quyền của ông Trump "dường như đã không đạt được nổi những thỏa thuận rất thấp".

Phóng viên David Nakamura của Washington Post bình luận "khó hình dung về hội nghị thượng đỉnh lần ba bởi mọi người mất lòng tin vào quá trình" đàm phán phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Mỹ cho hay ông và Chủ tịch Kim Jong-un chưa cam kết tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tiếp theo.

Joseph Yun, cựu quan chức ngoại giao của Mỹ về Triều Tiên, cho rằng hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội kết thúc đột ngột vì "thiếu sự chuẩn bị".

"Tôi đã từng tham dự nhiều hội nghị thượng đỉnh. Thường các hội nghị này đòi hỏi rất nhiều nỗ lực làm việc ở nhiều cấp và thực tế là một thỏa thuận đạt được chính là thành quả đã hoạch định sẵn. Lần này chúng ta thấy rất ít sự chuẩn bị và tôi đã lo lắng về điều đó", ông Yun nói. "Chúng ta nói rằng hội nghị ở Singapore không đủ chất nhưng ít nhất đấy là hội nghị đặt nền móng. Do vậy, sau Singapore, chúng ta đã có gì đó để cầm nắm".

Chuyên gia này cho rằng chính quyền của Tổng thống Trump đã nhượng bộ quá nhiều và hạ thấp các điều kiện với Triều Tiên nhưng "họ còn không thể thông qua các điều kiện đó".

Theo ông Yun, nội bộ chính trị lục đục ở Washington cũng có thể là một nguyên nhân khiến Tổng thống Trump và Chủ tịch Triều Tiên không đạt được thỏa thuận nào. Trước đó, một số bình luận cho rằng đảng Dân chủ sắp lịch cho cựu luật sư của ông Trump là Cohen ra điều trần vào đúng dịp hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều đã gây bất lợi cho ông chủ Nhà Trắng.

Leonid Petrov, chuyên gia về Triều Tiên tại đại học Quốc gia Australia bình luận rằng đã lường trước kết quả này. "Người Mỹ chưa sẵn sàng chấm dứt chiến tranh và Triều Tiên chưa sẵn sàng đầu hàng. Một vực sâu khoảng cách giữa kỳ vọng và thực tế cay đắng".

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ -Triều lần hai tại Hà Nội. Ảnh:CNN.