Chuyên gia Mỹ: Ông Trump cơ bản đã chấp nhận đề xuất của ông Putin về New START
Theo một chuyên gia hàng đầu về kiểm soát vũ khí của Mỹ, Tổng thống Donald Trump về cơ bản đã chấp nhận đề xuất của người đồng cấp Nga Vladimir Putin về việc tiếp tục tuân thủ các giới hạn của Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Tấn công Chiến lược Mới (New START). Giờ đây, hai bên cần chính thức hóa thỏa thuận này.
Bình luận với hãng thông tấn TASS, ông Daryl G. Kimball, Giám đốc Điều hành của Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí (ACA), cho biết ông hoan nghênh "phản ứng tích cực của Tổng thống Trump" trước đề xuất của Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Trước đó, khi được TASS hỏi vào ngày 5/10, ông Trump cho biết đề xuất của ông Putin "nghe có vẻ là một ý tưởng hay".
Ông Kimball nhấn mạnh: "Giờ đây, Điện Kremlin và Nhà Trắng cần chính thức hóa thỏa thuận và ngay lập tức chỉ đạo các nhóm của mình bắt đầu đàm phán về một hoặc nhiều thỏa thuận mới toàn diện hơn".
Theo vị chuyên gia, việc tôn trọng các giới hạn trung tâm của hiệp ước thêm ít nhất 1 năm sau khi hết hạn sẽ giúp giảm căng thẳng, ngăn chặn một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém, tạo đòn bẩy ngoại giao để kiềm chế kho vũ khí của Trung Quốc và có thêm thời gian cho các cuộc đàm phán về một hiệp ước lâu dài hơn.
Vào ngày 22/9, Tổng thống Putin tuyên bố rằng Nga sẵn sàng tiếp tục tuân thủ các giới hạn định lượng của New START trong 1 năm nữa sau khi hiệp ước hết hạn vào tháng 2/2026. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh biện pháp này chỉ khả thi nếu Washington cũng làm tương tự.
Hiệp ước New START được ký kết vào năm 2010 và có hiệu lực từ năm 2011. Hiệp ước quy định mỗi bên không được có quá 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) và máy bay ném bom chiến lược được triển khai; không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân được triển khai; và tổng số 800 bệ phóng đã triển khai và chưa triển khai.
Vào tháng 2/2021, Moskva và Washington đã gia hạn hiệp ước thêm 5 năm, đến ngày 5/2/2026. Tuy nhiên, vào tháng 2/2023, Tổng thống Putin tuyên bố Nga đình chỉ tham gia, chứ không rút khỏi New START, với lý do cần phải tính đến kho vũ khí hạt nhân của các cường quốc NATO khác là Anh và Pháp, chứ không chỉ riêng của Mỹ.
