Chuyện người đảng viên kết nạp ở nhà tù Phú Quốc

(Baonghean.vn) - Nhà tù Phú Quốc với những quy định hà khắc và kiểu nhục hình, tra tấn dã man, tàn bạo nhưng không giam cầm được ý chí của những người chiến sỹ cách mạng. Câu chuyện của ông Phạm Đức Hòa (SN 1947) là minh chứng sinh động về cuộc đấu tranh ở chốn tù ngục.

Sau Tết Mậu Thân, địch chuyển hơn 200 tù binh trại giam Non Nước (Đà Nẵng) ra đảo Phú Quốc (Kiên Giang). Tôi được đưa vào Phân khu B1, có 18 phòng giam, một phòng dành để tù binh nấu ăn, khoảng sân rộng là nơi điểm danh hàng ngày.

Ông Phạm Đức Hòa kể lại những năm tháng bị Mỹ - Ngụy giam giữ tại nhà tù Phú Quốc.
Ông Phạm Đức Hòa kể lại những năm tháng bị Mỹ - Ngụy giam giữ tại nhà tù Phú Quốc.

Nhà tù Phú Quốc là nơi địch tập trung anh em tù binh từ các trại trong đất liền, gồm cả anh em miền Bắc và miền Nam nên hết sức phức tạp. Kẻ địch muốn thị uy, dằn mặt anh em tù binh nên đề ra những quy định hà khắc và hình thức tra tấn, khủng bố vô cùng tàn bạo. Trại giam được bố trí bằng hàng rào dây thép gai từng từng, lớp lớp dày đặc, ngày có xe đi tuần, đêm có lính và chó nghiệp vụ tuần tra, bóng điện sáng trưng, ở bốn góc có 4 pháo đài cao vút lính quân cảnh ngày đêm canh gác.

Cuộc sống vô cùng khổ sở và căng thẳng, chúng phát gạo ngày hai bữa cho anh em ta tự nấu. Chỉ có gạo mốc với một ít cá liệt, ươn, xương xẩu, muối và rau quả để lâu úng thối. Ngày chúng điểm danh 3 lần: sáng, trưa, chiều; Tối chúng vào điểm danh từng phòng, cấm tụ tập 3-4 người, vì sợ tù nhân bàn cách đấu tranh hoặc nghĩ phương kế vượt ngục.

Đó là chưa kể người của địch trà trộn vào tù nhân để nghe ngóng, theo dõi và chỉ điểm khiến nhiều đồng chí của ta bị địch bắt ra đánh đập, đày đi biệt giam hoặc thủ tiêu. Trước tình hình đó, tổ chức Đảng bộ nhà lao Phân khu B1 quyết định cảnh cáo tổ chức ngầm của địch, dằn mặt những phần tử tay sai làm nội gián cho địch.

Ông Phạm Đức Hòa thời quân ngũ (ảnh nhân vật cung cấp).
Ông Phạm Đức Hòa thời quân ngũ (ảnh nhân vật cung cấp).

Vào một buổi tối, khi chưa tới giờ quy định vào phòng, đồng Nguyễn Văn Hòa (tên trong hồ sơ khai với địch) đi bên cạnh tôi và trao đổi: “Tôi là người của tổ chức Đảng bộ nhà lao, ngoài đời là Trương Xuân Kiều, cán bộ an ninh hoạt động tại Thừa Thiên bị địch bắt năm 1966. Tổ chức quyết định giết một thằng mật vụ của địch cài vào trại làm nội gián. Nhiệm vụ này sẽ giao cho tổ gồm 3 người, trong đó có đồng chí. Đây là nhiệm vụ quan trọng, tổ chức tin tưởng giao phó, đồng chí suy nghĩ tối mai gặp lại trả lời”.

Đêm đó, tôi suy nghĩ đã làm người lính chiến đấu với kẻ thù bao năm ngoài mặt trận, với những trận đánh gay go ác liệt, có những trận cái chết chỉ trong gang tấc nên không sợ hy sinh. Trong cảnh lao tù, mình xác định đó chỉ là những ngày sống thêm nên sẵn sàng làm mọi việc, miễn là có ích cho tổ chức. Tối hôm sau, gặp đồng chí Hòa, tôi liền nói: “ Tôi nhận nhiệm vụ tổ chức giao phó”.

3 ngày sau, tổ 3 người làm nhiệm vụ gặp để phổ biến kế hoạch, gồm: Tổ trưởng Lại Xuân Thành (người huyện Duy Tiên - Hà Nam), Hoàng Ngọc Phượng (quê Vĩnh Phúc) và tôi Phạm Đức Hòa (tên trong hồ sơ địch là Phạm Đình Chính). Đối tượng phải thủ tiêu tên là Xuân, quê ở tỉnh Quãng Ngãi, là lính bảo an của ngụy đào ngũ, bị quân Mỹ đi càn quét bắt được và quy là Việt Cộng, rồi bắt giam chung trong trại tù với anh em ta. Hắn đã nhiều lần viết giấy ném ra báo với địch về các hoạt động của tổ chức của ta, chỉ điểm vị trí đào hầm.

Ông Phạm Đức Hòa vẽ lại sơ đồ Trại giam Phú Quốc. Ảnh Công Kiên.
Ông Phạm Đức Hòa vẽ lại sơ đồ Trại giam Phú Quốc. Ảnh Công Kiên.

Anh Thành đưa 2 chúng tôi đi nhận mặt tên Xuân ở phòng số 12 và chờ thời cơ hành động. Một lần, trại không có nước nấu cơm phải chờ xe tẹc chở tới nên phải ăn cơm muộn. Khi nhà bếp phát cơm thì trời đã nhá nhem, mọi người lên xuống lấy cơm ăn, nước uống đi lại rất lộn xộn. Nhân lúc ấy, đồng chí Thành rủ tên Xuân đi lấy nước, rồi dụ hắn tới một chỗ khuất và tối để tôi và đồng chí Phượng ra tay.

Xong việc, 3 anh em chúng tôi trở về phòng như không có gì xảy ra. Một lát sau, có người phát hiện thấy xác tên Xuân và báo cho bọn lính canh. Địch báo động lính quân cảnh tập trung bao vây quanh trại, bắc loa yêu cầu tù binh bỏ bữa cơm và trở về phòng của mình để điểm danh. Điểm danh không thấy thiếu ai, chúng hỏi: “Ai là thủ phạm ra tự nhận” nhưng không ai lên tiếng. Chúng điên cuồng hăm dọa rồi bắt cả trại ngày hôm sau ngồi phơi nắng và không cho nhận gạo nấu cơm.

Ông Phạm Đức Hòa (ngoài cùng, bên trái) và các đồng chí, đồng đội chụp ảnh lưu niệm trong một lần thăm lại Nhà tù Phú Quốc (ảnh nhân vật cung cấp).
Ông Phạm Đức Hòa (ngoài cùng, bên trái) và các đồng chí, đồng đội chụp ảnh lưu niệm trong một lần thăm lại Nhà tù Phú Quốc (ảnh nhân vật cung cấp).

Những ngày sau chúng lại bắt một số người để tra hỏi, đánh đập nhưng không ai khai báo gì, vài ngày sau sự việc trở lại bình thường. Sự việc này diễn ra vào tháng 10/1968, chính là lời cảnh tỉnh cho những kẻ hèn nhát, phản bội. Ngày 15 tháng 12 năm 1968, tổ chức Đảng ủy nhà lao Phân khu B1 Trại giam tù binh Phú Quốc làm lễ kết nạp cho tôi và đồng chí Hoàng Ngọc Phượng vào Đảng lao động Việt Nam. Lễ kết nạp diễn ra bí mật tại một góc sân vào lúc sẩm tối. Đồng chí Vương Đức Thuận, quê xã Nghi Thái (Nghi Lộc) - Bí thư chi bộ là người chủ trì, đồng chí Lại Xuân Thành - Chi ủy viên trực tiếp điều hành lễ kết nạp và giao nhiệm vụ cho 2 đảng viên mới.

Đã gần 50 năm trôi qua với bao biến động thăng trầm của cuộc sống nhưng tôi chưa bao giờ quên những năm tháng bị giam cầm ở nhà tù Phú Quốc. Nơi ấy tôi đã giữ vững tinh thần và khí tiết của người cộng sản, là nơi để tôi thử thách và vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng

Công Kiên

(Ghi theo lời kể của ông Phạm Đức Hòa, số nhà 02, đường Cao Lỗ, TP. Vinh).

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.