Chuyện về cặp 'vợ cả, bà lẽ' sống trên 100 tuổi

(Baonghean.vn) - Có một gia đình mà người dân xóm 8 xã Khánh Sơn, Nam Đàn nay vẫn nhắc đến với niềm yêu thương, kính trọng, đó là vợ chồng ông Giáo. Điều khác biệt và độc đáo là bà Giáo vợ cả đã đi hỏi vợ lẽ cho chồng. Và 2 bà vợ đều sống hòa thuận, thọ trên 100 tuổi.

Ông Giáo làng

Ngày ấy ông Phạm Viết Chính làm nghề “gõ đầu trẻ”, từ cái tên gắn với nghề đã trở thành tên gọi của cả ông và vợ cả: Ông bà Giáo.

Ông giáo Phạm Viết Chính sinh năm 1900 (mất năm 1960) trong một gia đình khá giả của làng Đông Sơn, tổng Nam Kim, vốn thông minh đĩnh ngộ và được cha mẹ cho học hành đến nơi đến chốn.

Một góc làng Đông Sơn xưa, Khánh Sơn nay. Ảnh: Hải Vương
Một góc làng Đông Sơn xưa, Khánh Sơn nay. Ảnh: Hải Vương
Ông học Quốc học Huế, từng đậu Cửu phẩm dưới thời Nguyễn. Vì thế, ông còn được gọi là ông Cửu Chính. Sau một thời gian dạy học ở Huế, ông Giáo về quê, theo dạy ở nhiều nơi như Con Cuông, Hưng Nguyên, Nam Đàn…
Ông dạy cả Việt văn lẫn Pháp văn. Mỗi lần ông đi dạy học xa, đều có người theo cùng quẩy gánh sách vở, tư trang. Phong thái điềm tĩnh, đạo mạo, lối ăn vận chỉn chu, tấm lòng nhân hậu, lại có tiếng giỏi giang, thông tuệ, ông đến đâu cũng được yêu kính.

Người làng còn kể, ông Giáo gần như là người hiếm hoi trong vùng có chiếc xe đạp đầu tiên. Mỗi lần ông đi xe đạp, ngang qua các bà đi chợ đang gồng gánh nặng vai trong làng, ông đều dừng xe, dắt qua các bà một đoạn xa mới bắt đầu lên xe để đi. Ông cũng là người có cái tủ sách lớn nhất vùng, trong đó có rất nhiều sách tiếng Pháp, có thể là những cuốn tiểu thuyết. Tiếc là những năm lũ về, khi cả nhà phải đùm nắm lên núi trú lũ, tủ sách dần vơi cạn do thất lạc, mất mát, hư hại.

Bức hoành phi niên hiệu Bảo Đại ban cho ông Giáo. Ảnh: Lê Thắng
Bức hoành phi niên hiệu Bảo Đại ban cho ông Giáo. Ảnh: Lê Thắng
Theo lời kể của ông Phạm Viết Thanh, người xóm 8 Khánh Sơn năm nay đã 90 tuổi, thì cả làng mình xưa, ai cũng cúi chào khi chạm mặt ông Giáo. “Ông là thầy dạy của hầu hết lớp người làng chúng tôi thời ấy. Suốt cả một đời, ông tận tâm với nghề. Chưa bao giờ thấy ông to tiếng, ngay cả với con cái trong nhà.

Và đã nhắc về ông Giáo, thì không thể không nhắc đến bà Giáo. Cả đời, chồng đi miết với cái chữ, là việc gia đình một tay bà ấy chèo chống, không chỉ nuôi con mình, nuôi cả những đứa cháu, nuôi dạy cả con bà vợ thứ. Cả tổng này, ai cũng cho rằng, bà Giáo là một người phụ nữ vô cùng đặc biệt. Không chỉ bởi bà duyên dáng, khéo léo, nhân hậu, biết thu vén đâu, mà bà ấy lại là người lặn lội cắp nón đi… hỏi vợ 2 cho chồng”.

Hai người vợ thọ trên 100 tuổi

Bà Giáo tên thật là Hà Thị Gấm, sinh cho ông Giáo 5 người con trong đó có 3 người con gái và 2 người con trai. Chẳng may 2 người con trai và một con gái mất sớm. Bà bàn tới bàn lui với ông Giáo, hay là ông đi tìm hiểu xem có ai thuận mắt, thuận lòng, ông cưới về làm lẽ? Ông Giáo nhất quyết không chịu.

Tấm ảnh còn lại của bà Giáo.  Bà sống đên 100 tuổi và cùng chung dưới 1 mái nhà với bà Dị, người vợ thứ 2 của ông Giáo. Ảnh: GĐCC
Tấm ảnh còn lại của bà Giáo. Bà sống đến 100 tuổi và cùng chung dưới 1 mái nhà với bà Dị, người vợ thứ 2 của ông Giáo. Ảnh: GĐCC
Lúc ấy, bà Giáo mới nghĩ, mình phải “ra tay” đi tìm vợ cho ông. Người làng kể lại, bà kỳ công lắm. Bà tính, ông Giáo là người có chữ, hiểu biết, tinh tường, phải chọn sao được người xinh đẹp và có chút hiểu biết, giỏi giang.
Bà đi dò hỏi nhiều nơi, cuối cùng nghe rằng ở vùng Nam Trung có cô Nguyễn Thị Dị đã qua một lần đò (đang nuôi một người con riêng), rất đẹp lại thông minh, đối đáp giỏi giang, hát phường vải rất hay, luôn là người “cầm chịch” của đội nữ hát xướng vùng ấy. Dăm bảy lần bà cắp nón, đánh đường sang tìm hiểu, thủ thỉ và cuối cùng đã cưới về cho ông Giáo bà Dị.

Bỏ qua những ghen tuông thường tình, bà chăm sóc, bảo ban “người mới”, và sau đó lần lượt những người con của bà vợ thứ ra đời. Thương yêu, chăm sóc con mình, 2 đứa cháu con của anh trai ông Giáo, cùng 3 người con trai của bà Dị như nhau nên con cháu trong nhà lúc nào cũng xem bà Giáo là người mẹ lớn. Sau này, bà Giáo ốm, người cháu được cưu mang trong gia đình hồi nhỏ đã bỏ việc cả 3 tháng trời từ Hà Nội về chăm sóc bà.

Ông Phạm Viết Thanh, năm nay 90 tuổi, người làng Đông Sơn đã kể và bày tỏ niềm kính trọng với gia đình ông Giáo. Ảnh: Hải Vương
Ông Phạm Viết Thanh, năm nay 90 tuổi, người làng Đông Sơn đã kể nhiều câu chuyện làng và bày tỏ niềm kính trọng với gia đình ông Giáo. Ảnh: Hải Vương
Bà Giáo cũng nổi tiếng là người khéo tay, giỏi thu vén. Bà cắt đặt công việc, lao động miệt mài, không những bản thân gia đình có cái ăn, cái mặc mà còn tạo điều kiện cho người khác đến làm việc (theo kiểu thuê người theo giờ). Chính vì thế, trong giai đoạn cái cách ruộng đất, có người đã tố bà là “địa chủ” song chính những người ngay thẳng, biết ơn công lao của bà và bao nhiêu người làng đã đứng lên phản đối và bà “thoát án”.

Bà Giáo may vá khéo, và nổi tiếng là người làm tương ngon nhất vùng. “Tương bà Giáo làm ra bao giờ cùng có màu sẫm đỏ, chứ không trắng bợt hoặc thâm nâu. Hạt tương không nát, nước ngọt lịm tự nhiên, khi ăn không cần pha chế thêm gì nữa. Bà trồng dâu, dâu lúc nào cũng xanh mướt. Tằm bà nuôi nhiều nhất xóm.

Khi có con trai, bà hai cũng nhiều lúc “làm bộ” với bà Giáo, nhưng bà Giáo vẫn một mực nhường nhịn, hiền lành. Riêng con cái trong nhà, nhìn mẹ cả như vậy nên chúng cũng thương yêu nhau không hề có sự phân biệt là con ai. Rồi khi ông Giáo mất sớm (1960) thì 2 bà vẫn sống với nhau dưới một mái nhà, bà Giáo mất năm 100 tuổi, còn bà Dị mới mất gần đây, thọ 103 tuổi”- ông  Phạm Viết Thanh, người xóm 8 Khánh Sơn kể lại.

Chị Phạm Thị Bình (hiên sinh sống tại thành phố Vinh) là cháu ngoại của ông bà Giáo vẫn còn nhớ bà mình dù tuổi đã cao nhưng luôn quen tay làm lụng, sắp xếp cửa nhà tươm tất, may vá khéo léo và dạy con cháu giữ lấy nếp nhà. Bà luôn nói, làm gì đi đâu, ứng xử thế nào cũng hãy nhớ mình là cháu ông Giáo. Làm con người, cố gắng đừng “ăn trước trả sau”, “khôn từ ý lượng khôn ra”.

Vợ chồng người con thứ 4 của ông Giáo, là con của người vợ thứ 2 nhưng đã ở cùng nhà với cả 2 mẹ, chăm sóc 2 bà mẹ đến tận những giây phút cuối đời. Ảnh: Hoàng Tuấn
Vợ chồng người con thứ 4 của ông Giáo, là con của người vợ thứ 2 nhưng đã ở cùng nhà với cả 2 mẹ, chăm sóc 2 bà mẹ đến tận những giây phút cuối đời. Ảnh: Hoàng Tuấn
Trước khi về với tổ tiên, bà Giáo có thời gian ốm nặng. Khi ấy đúng mùa vụ, người làng đến thăm hỏi, bà tuy mệt vẫn nhắc nhở từng người: “Thôi, mau về mà mần mùa vụ cho kịp”. Và ngày bà mất, cả vùng Nam Đông, người dân đã bỏ cả việc đồng áng để đến tiễn đưa bà Giáo.

tin mới

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Báu vật giữa rừng già

Báu vật giữa rừng già

(Baonghean.vn) -Trong cái thâm u và những mảnh ánh sáng yếu ớt của tiết trời mùa Đông rót xuống qua kẽ lá, tôi dựa lưng vào tấm thân xù xì nhưng ngào ngạt hương của cây sa mu cổ thụ, chợt nhận thấy mình thật bé nhỏ…

Cần biện pháp quyết liệt để dự án cải tạo Quốc lộ 7 đoạn qua Đô Lương không bị thu hẹp quy mô

Cần biện pháp quyết liệt để dự án cải tạo Quốc lộ 7 đoạn qua Đô Lương không bị thu hẹp quy mô

(Baonghean.vn) - Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7 là công trình trọng điểm quốc gia, nếu vì việc khiếu nại không có sơ sở mà thu hẹp quy mô sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động GTVT, tác động tiêu cực đến môi trường phát triển kinh tế và suy giảm niềm tin của người dân đối với địa phương.

Người giỏi ở Piêng Mựn

Người giỏi ở Piêng Mựn

(Baonghean.vn) - Piêng Mựn hiểu theo tiếng Thái là một vạt đất bằng và trơn, nằm ở cửa khe nơi thượng nguồn dòng Nậm Nơn. Đây là bản duy nhất trong 9 bản thuộc xã biên giới Mai Sơn (Tương Dương) có phụ nữ làm “thủ lĩnh”. Đó là chị Kha Thị Hoa, nữ trưởng bản được địa phương, người dân tin mến.

Đổi mới hoạt động cơ quan dân cử vì mục tiêu kiến tạo phát triển

Đổi mới hoạt động cơ quan dân cử vì mục tiêu kiến tạo phát triển

(Baonghean.vn) - Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, hoạt động giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, HĐND tỉnh Nghệ An tiếp tục có nhiều đổi mới, bám sát thực tiễn cuộc sống, vì mục tiêu kiến tạo phát triển, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực chất, được cử tri và nhân dân đánh giá cao.

Trăn trở rẻo cao Tây Sơn

Trăn trở rẻo cao Tây Sơn

(Baonghean.vn) - Xã rẻo cao Tây Sơn không chỉ hấp dẫn bởi khung cảnh yên bình của những mái nhà sa mu cổ hàng trăm năm tuổi hay suối Hồng Cốc với cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng, mát mẻ giữa ngàn xanh rừng pơ mu, sa mu; mà còn hút khách xa bởi bản sắc văn hóa được trao truyền qua nhiều thế hệ...

Giúp hộ nghèo có nhà mới - chuyện ghi bên sông Vinh

Giúp hộ nghèo có nhà mới - chuyện ghi bên sông Vinh

(Baonghean.vn) - Cấp ủy, chính quyền phường Vinh Tân (TP. Vinh) lập kế hoạch, phấn đấu hết năm 2023 sẽ hoàn thành việc xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 5 hộ gia đình. Đến ngày 2/11, sau lễ khánh thành bàn giao nhà cho hộ cụ Trần Thị Danh, phường đã hoàn thành được nhiệm vụ đề ra.

Đổi thay của bà con Ơ Đu - cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam

Đổi thay của bà con Ơ Đu - cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam

(Baonghean.vn) - Ngược miền Tây xứ Nghệ, trong tiết trời Thu dịu nhẹ, chúng tôi ghé thăm bản Văng Môn, xã Nga My, huyện Tương Dương - nơi duy nhất của cả nước có đồng bào Ơ Đu sinh sống; được thấy, được nghe về những điều mới mẻ trong nếp nghĩ, cách làm của cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam.

Người giám sát

Người giám sát

(Baonghean.vn) - Với chất giọng vùng Nghi Lộc không thể lẫn, anh Nguyễn Xuân Văn - Phó Chủ tịch MTTQ, Trưởng ban Giám sát đầu tư cộng đồng xã Nghi Thái, chân thành dốc hết tâm can về công tác giám sát, những khó khăn và cả kinh nghiệm bản thân đúc rút được từ thực tế công tác.

Vì Phan Hải là đảng viên

Vì Phan Hải là đảng viên

(Baonghean.vn) - Tôi đứng trên ca bin con tàu hơn 800 sức ngựa cảm giác mình một lần nữa được chinh phục những con sóng dữ Biển Đông. Phan Hải nói lớn để át đi tiếng gió reo ào ạt: “Chuyến đầu tiên tôi đi Hoàng Sa cũng đã chín năm rưỡi rồi. Cảm giác lo âu của ngày hôm ấy vẫn còn nguyên!”.

Chung cư D2 được xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng từ thập kỷ 80, của thế kỷ trước. Đây là một trong những chung cư "già nua" nhất còn tồn tại ở thành phố Vinh, trên địa bàn phường Quang Trung

Vinh - thời gạch vụn

(Baonghean.vn)- Vườn hoa Lê Mao ngày nay, xưa kia là một con đường trũng. Chính bọn học trò chúng tôi đã khiêng gạch vụn về đổ đầy con đường đó, rồi đắp đất lên trồng hoa, làm thành vườn hoa ngay từ ngày ấy.

Hạn chế rủi ro trong hợp đồng bao tiêu nông sản

Hạn chế rủi ro trong hợp đồng bao tiêu nông sản

(Baonghean.vn) - Vụ việc các hộ thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp Tây Hiếu (TX. Thái Hòa) phải đổ bỏ hàng trăm tấn đu đủ chín do doanh nghiệp ký kết bao tiêu sản phẩm đột ngột thông báo dừng thu mua, đã gây cú “sốc” cho các nông hộ.

‘Làn gió mới’ ở mường Choọng

‘Làn gió mới’ ở mường Choọng

(Baonghean.vn) -Về với xã Châu Lý - đất mường Choọng xưa, là địa bàn khó khăn của huyện miền núi Quỳ Hợp, đến đâu cũng nghe náo nức chuyện hiến đất, mở đường, phát triển cây nguyên liệu, làm du lịch cộng đồng. Phong trào xây dựng nông thôn mới đã giúp xã nghèo khởi sắc, đưa ấm no về với đồng bào.

Đại dự án du lịch Đảo Chè: 6 năm xây... trên giấy!

Đại dự án du lịch Đảo Chè: 6 năm xây... trên giấy!

(Baonghean.vn) - Từ năm 2017, vùng Đảo Chè các xã Thanh An, Thanh Thịnh ra đời cùng một đại dự án 1.532 tỷ đồng do Cienco4 làm chủ đầu tư, mà đến nay đã 6 năm trôi qua đại dự án đó vẫn nằm im trên giấy trong sự ngóng đợi của cán bộ, nhân dân huyện Thanh Chương...

Tươi mới Na Ngoi

Tươi mới Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Chớm Thu, lên với xã biên giới Na Ngoi ( Kỳ Sơn), không chỉ mê đắm bởi khung cảnh núi non hùng vĩ, mà còn ấn tượng bởi những màu sắc tươi mới từ những vườn dược liệu, vườn đào, rẫy gừng và những ruộng lúa nước mơn mởn xanh.

Để Nghệ An ‘bước thật mạnh, tiến thật xa’

Để Nghệ An ‘bước thật mạnh, tiến thật xa’

(Baonghean.vn) - Sau Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 30/7/2013, Bộ Chính trị đã tiếp tục thể hiện sự quan tâm đặc biệt với quê hương Bác Hồ bằng việc ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 18/7/2023 về xây dựng, phát triển Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Dự án ‘khoanh nuôi đất’ đội lốt trung tâm dạy nghề chất lượng cao giữa thành phố Vinh

Dự án ‘khoanh nuôi đất’ đội lốt trung tâm dạy nghề chất lượng cao giữa thành phố Vinh

(Baonghean.vn) - Được miễn tiền thuê đất từ năm 2011 đến năm 2047, nhưng dự án Trung tâm Dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao từ nhiều năm qua đã và đang được sử dụng làm kho xưởng cưa, xẻ gỗ lem nhem, nhếch nhác. Thế nên, cán bộ và nhân dân phường Quán Bàu gọi đây là “dự án lợi dụng chính sách”!

Vang mãi khúc tráng ca Truông Bồn

Vang mãi khúc tráng ca Truông Bồn

(Baonghean.vn) - Truông Bồn, tọa độ lửa năm nào, nay đã rợp những hàng cây xanh che mát khoảng trời hố bom xưa. Câu chuyện của những TNXP đã không tiếc máu xương, cống hiến cả thanh xuân cho dân tộc sẽ mãi được lưu truyền như một bản hùng ca bất tử.

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

(Baonghean.vn) - Xã Thạch Ngàn là nơi đón 80 hộ đồng bào Đan Lai về sinh sống tại các bản Thạch Sơn, Bá Hạ, đời sống hết sức khó khăn. Vài năm nay huyện Con Cuông đang đẩy mạnh Chương trình Ngân hàng bò giúp đỡ hộ nghèo, ở xã Thạch Ngàn có 10 hộ tham gia...

Hiểm họa mang tên ‘bụi phổi’

Hiểm họa mang tên ‘bụi phổi’

(Baonghean.vn) - Chỉ trong thời gian ngắn, tại Nghệ An, có hàng loạt công nhân làm việc tại các công ty chuyên về khai thác, chế biến khoáng sản phát hiện mắc bệnh bụi phổi. Nhiều người trong số đó tử vong rất nhanh ngay sau khi phát hiện bệnh. 

Đừng bê tông hóa đảo ngọc Lan Châu!

Đừng bê tông hóa đảo ngọc Lan Châu!

(Baonghean.vn) - Đã từ rất lâu, đảo Lan Châu được định danh là “hòn ngọc xanh” thiên nhiên ưu ái, ban tặng cho vùng biển Cửa Lò. Thế nhưng, “hòn ngọc xanh” ấy đang chịu những tác động xấu, bị bê tông hóa, mai một dần đi vẻ đẹp tự nhiên, hoang sơ...