'Con chiến mã' của cha tôi

(Baonghean.vn) - Một thầy giáo cũ về chơi có hỏi cha tôi "Chiếc xe đạp Thống nhất cũ, không chuông, không phanh, không chắn bùn... đã theo ông suốt cả cuộc đời dạy học nay còn không ?". Câu hỏi làm tôi hối hận hơn bởi trong những năm gian khó, cách đây gần 20 năm, tôi đã bán chiếc xe đạp ấy để trang trải cuộc sống mà không nghĩ đó là kỷ vật vô giá, đã cùng ông trèo đèo, lội suối, rong ruổi trong suốt quãng đường đời trai trẻ. 

Bánh xe đạp cũ thuở nào của cha tôi như bắt đầu chầm chậm quay đều trong ký ức về những ngày tuổi thơ tươi đẹp.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Chiếc xe hơn tôi gần chục tuổi, nó được gắn biển số như xe máy bây giờ. Nó đã bôn ba trên khắp miền quê xứ Nghệ, theo ông lên công tác ở vùng non xanh nước thẳm ở huyện miền núi Tân Kỳ vào đầu thập kỷ 60 của thế kỷ XX, cùng trên mọi dặm đường vào thành phố Vinh khi ông là giảng viên Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Vinh, rồi lại trèo đèo, lội suối lên Trường Sư phạm Miền núi vào những thời điểm gian khó nhất của đất nước sau thời kỳ hậu chiến: "Năm tám mươi, gạo lên tám mươi; dân xứ Nghệ mặt vàng như nghệ"...

Tôi đã ngồi sau chiếc xe ấy từ Yên Thành vào Vinh trong những ngày gió Lào quạt rát mặt, nắng như đổ lửa, nơi ông ở là một căn phòng nhỏ trong căn nhà tranh khu tập thể Trường Đại học Sư phạm Vinh. Những lúc rảnh rỗi, tôi lại được ngồi sau xe để khám phá thành phố đầy đổ nát sau chiến tranh, tôi biết được Phà Bến Thủy, Trường Thi, rạp hát Cửa Đông... từ thưở đó.

Ông lại chuyển công tác lên Trường Sư phạm Miền núi. Cứ mỗi buổi chiều thứ 7, cả 3 anh em tôi ra đầu ngõ đón cha về, trời chiều chập choạng, thấy bóng dáng cao gầy trên chiếc xe chỉ còn những bộ phận cơ bản nhất nhưng chiếc xe đạp cũ lại rất hữu dụng, chở theo sau nó là những thanh gỗ nhỏ để đóng đồ gia dụng, là vừng, ngô, lạc, những lương thực ông tranh thủ tăng gia sản xuất được để cứu đói cho cả nhà. Mỗi lần ông về bàn chân đầy đất, nứt nẻ cả tuần không rửa của tôi lại được chà sát, rửa ráy sạch sẽ hơn. Ông lần giở từng trang vở để kiểm tra bài cũ và giao bài mới, viết chính tả từng bài, từng bài một...

Sáng thứ 2, khi tôi tỉnh dậy để đến trường thì cha đã tạm biệt mẹ và anh em chúng tôi khi chúng tôi còn ngon giấc với hành trình gần 50 km để kịp giờ dạy học.

Trong cơn lũ lụt lịch sử năm 1978, nước tràn về ngập ngang ô cửa sổ, nhà chỉ có ông bà nội và mấy mẹ con, không biết bằng cách nào ông cùng "con chiến mã" băng dòng nước lũ về nhà...

Suốt một quãng thời gian tuổi thơ của anh em chúng tôi gắn liền với những kỷ niệm buồn vui với những vòng xe của cha tôi, vòng quay của chiếc xe ấy cứ xoay đều mặc cho những khó khăn phía trước.

Suốt cả phần đời dạy học sau này, chiếc xe vẫn là người bạn chung thủy, khi ông đã là Nhà giáo ưu tú, Hiệu trưởng một trường THPT của huyện lúa Yên Thành, chiếc xe vẫn là người bạn trung thành - mà bây giờ gặp lại nhiều phụ huynh và học trò cũ vẫn còn nhắc về hình dáng độc đáo, thiếu nhiều bộ phận của nó, và vẫn với hình dáng cao gầy trên chiếc xe đạp cũ, chuyên cần, bám trường, bám lớp làm thay đổi diện mạo một ngôi trường từ nhà tranh vách đất thành "ngói hóa", chất lượng được xếp tốp đầu về chất lượng của vùng đất học rộng lớn.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Sau này, ông chuyển giao lại chiếc xe đó, nó đã làm bạn với tôi một thời gian khá dài, nhưng rồi chiếc xe của ngày xưa cũ ấy nữa đã rời xa về với người khác... Trên những con đường tôi đã đi qua, có sướng khổ buồn vui, có những sum họp, biệt ly, những nụ cười và nước mắt, nhưng đã bớt đi nhiều gập gềnh và chông chênh vì cha tôi và "con chiến mã" đã đi trước đó, đã nhặt bớt những nhọc nhằn để bước chân tôi và các em tôi bước đi dễ dàng hơn trên con đường đời.

Thời gian trôi qua nhanh, trên đầu cha tôi tóc đã bạc, và đến lượt anh em chúng tôi tóc cũng đã điểm bạc. Trong tôi vẫn luôn khắc khoải câu hỏi: "Con chiến mã" ấy đang ở phương trời nào? Vẫn rong ruổi trên thiên lý, vạn lý, hay đã "mỏi gối chồn chân"?...

Chu Tú Toàn

tin mới

Lao động may Nghệ An

Đẩy mạnh các giải pháp nâng cao tay nghề cho người lao động, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp

(Baonghean.vn) - Năm 2023, công tác giải quyết việc làm của Nghệ An tiếp tục vượt chỉ tiêu kế hoạch khá cao. Tuy nhiên, việc kết nối cung - cầu về lao động - việc làm giữa doanh nghiệp và người lao động chưa chặt chẽ; mặt bằng trình độ tay nghề người lao động còn thấp...

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

(Baonghean.vn) - Mua hải sản tươi sống ngay khi thuyền vừa cập bến, ghé tay đẩy thuyền cùng ngư dân, dõi mắt nhìn ngư dân nhanh tay gỡ những con cá, con ghẹ trên mắt lưới; thưởng thức món cá nướng thơm lừng ngay bên bếp than nơi bến cá… là những trải nghiệm thú vị của du khách khi đến với Cửa Lò.

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ngày 24/3, tại xã Châu Kim (Quế Phong) đã diễn ra Hội thi quăng chài lần thứ nhất năm 2024. Đây là hoạt động nhằm duy trì và phát triển nghề chài của địa phương cũng như góp phần làm phong phú thêm các hoạt động trong Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024.

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

(Baonghean.vn) -  Xây dựng đường giao thông, tổ chức bữa cơm yêu thương, tặng quà cho học sinh khó khăn… là những hoạt động của đoàn viên thanh niên xã Na Ngoi và các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về màu áo xanh tình nguyện nơi biên cương Tổ quốc.

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.

Vui hội đền Chín Gian

Vui hội đền Chín Gian

(Baonghean.vn) - Đền Chín Gian tọa lạc trên đỉnh Pú Chò Nhàng thuộc bản Khoẳng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích cấp Quốc gia.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

(Baonghean.vn) - Sáng 21/3, đồng chí Lê Hồng Vinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh và lãnh đạo một số sở, ngành đã đến thăm, động viên cán bộ, nhân viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tại tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào.