Con đường khai phá chốn thâm sơn

(Baonghean)- Một thời chưa xa, địa danh Nhôn Mai (Tương Dương) luôn gợi lên trong tâm tưởng mỗi người về sự cheo leo, heo hút, là chốn sơn cùng thủy tận, thâm sơn cùng cốc. Giờ khác, xã rẻo cao biên giới này không còn vời vợi xa cách.

Khi con đường thông tuyến

Gần 10 năm trước, lần đầu tiên đến Nhôn Mai, tôi phải ngồi thuyền ngược sông hết 5 giờ, vượt bao thác ghềnh hiểm trở, rồi cuốc bộ 2 giờ nữa mới tới được trung tâm xã. Nếu tính cả quãng đường từ Vinh lên bến Thượng Lưu (Yên Na) thì lên tới non 2 ngày. Lần này, xe khách xuất phát từ Vinh, ngược quốc lộ 48, lên trung tâm xã Tri Lễ (Quế Phong) rồi rẽ theo tuyến đường Tây Nghệ An. Ước tính quãng đường khoảng 250km, thời gian đi khoảng hơn 7 giờ đồng hồ, nghĩa là ăn bữa trưa ở Vinh và có thể lên Nhôn Mai ăn bữa tối.

Bản Nhôn Mai (trung tâm xã Nhôn Mai- Tương Dương) đã
Bản Nhôn Mai (trung tâm xã Nhôn Mai- Tương Dương) đã có nhiều khởi sắc. Ảnh: Công Kiên

Khi lần đầu tiên đến Nhôn Mai, tôi cứ nghĩ nơi đây sẽ còn rất lâu mới có đường nhựa đi qua. Bởi núi non trập trùng và hiểm trở, sông suối chằng chịt và quanh co, sức lực đâu mà mở đường? Một cụ già Khơ mú ở bản Xói Voi nói rằng: “Ta nghe nói có những chiếc xe làm bằng sắt chở được mấy chục người nhưng chưa được thấy, có lẽ ở đây phải thêm mấy đời nữa mới được tận mắt nhìn”.

Và, ngay cả lúc Chủ tịch xã Kha Dương Tiến nói về tuyến đường Tây Nghệ An qua địa bàn nhưng tôi vẫn nghĩ là con đường... trong mơ. Hiện ông Tiến là Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai, gặp lại ông không dấu được vẻ vui mừng: “Bây giờ đường đã có, điện lưới  đã đến nhiều bản, cánh sóng của các nhà mạng đã vươn tới, học sinh đã có nhà ở bán trú. Những điều ao ước bấy nay đã thành sự thật, chỉ còn thiếu chợ nhưng hàng hóa thì không thiếu, cửa hàng tạp hóa đang thi nhau mọc lên”.

Niềm vui của bà con xã Nhôn Mai (Tương Dương) khi con đường Tây Nghệ An thông tuyến. Ảnh: Công Kiên.

Niềm vui của bà con xã Nhôn Mai (Tương Dương) khi con đường Tây Nghệ An thông tuyến. Ảnh: Công Kiên.

 Theo chân Chủ tịch xã Lương Xuân Hiệp đi dọc con đường Tây Nghệ An, tôi được chứng kiến bao sự đổi thay, các công trình phúc lợi dân sinh đã được kiên cố hóa. Những đứa trẻ tung tăng đến trường trên những chiếc xe đạp, khác xa với cảnh băng rừng, lội suối năm xưa. Anh Hiệp lên Nhôn Mai vào thời điểm tuyến đường Tây Nghệ An hoàn thành, việc đi lại dễ dàng, thuận tiện, tạo đòn bẩy cho quá trình phát triển kinh tế- xã hội.

Hướng đi đã mở

“Có đường, có điện là cách nghĩ, cách làm của bà con tự khắc thay đổi, không ít hộ gia đình đã thể hiện sự năng động, nhanh nhạy trong cung cách làm ăn, thu nhập mỗi năm hàng trăm triệu đồng”- vị Chủ tịch trẻ nói một cách hào hứng. Để minh chứng điều vừa nói, anh dẫn tôi sang bản Thằm Thẩm - điểm giáp ranh giữa huyện Tương Dương và Quế Phong.

Mô hình thí điểm trồng cây chanh leo của Và Bá Ka, bản Thằm Thẩm, xã Nhôn Mai (Tương Dương).
Mô hình thí điểm trồng cây chanh leo của Và Bá Ka, bản Thằm Thẩm, xã Nhôn Mai (Tương Dương). Ảnh: Công Kiên

 Cách trung tâm xã gần 20km, từ khi đường thông tuyến, gần 20 hộ đồng bào Khơ mú và Mông cuộc sống đã đổi khác. Bà con bắt đầu vượt ra khỏi cách làm ăn tự cung tự cấp để chuyển sang sản xuất hàng hóa. Đặc biệt, 7 hộ ở Thằm Thẩm đang được thí điểm dự án trồng cây chanh leo và hứa hẹn một sự “đổi đời”. Nơi đây chỉ cách trung tâm xã Tri Lễ (Quế Phong)- “thủ phủ”  cây chanh leo hơn 10km, điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng gần như tương đồng.

Trong 7 gia đình trồng chanh leo, hộ của Và Bá Ka được đánh giá là hiệu quả nhất. Với hơn 269 gốc, từ đầu mùa đến nay gia đình anh đã thu nhập được gần 50 triệu đồng, hiện trong vườn vẫn chưa thu hoạch hết. Và Bá Ka (SN 1986) là Bí thư chi bộ bản, vừa nhiệt tình tham gia công tác xã hội, vừa siêng năng và biết cách làm ăn. Chúng tôi ghé thăm đúng lúc anh vừa trở về từ hội nghị biểu dương nông dân sản xuất giỏi do huyện tổ chức và được báo cáo tham luận về kinh nghiệm làm giàu.

N
Niềm vui của Và Bá Ka khi lứa chanh leo đầu tiên đã thu về 50 triệu đồng, trong vườn hiện vẫn chưa thu hoạch hết. Ảnh: Công Kiên.

Đúng 9 năm trước, từ 10 triệu tiền vay vốn của Ngân hàng CSXH, Và Bá Ka mua 2 con bò nái và tiếp tục đầu tư sinh lời. Đến nay, gia đình anh có 37 con bò, 7 con trâu, 10 con lợn và hàng trăm con gà đen; ngoài ra còn có 0,5 ha ruộng nước, 30 gốc mận và 200 gốc đào bán vào dịp Tết. Năm 2015 anh tham gia dự án thí điểm trồng chanh leo. Bình quân từ năm 2012- 2015, Và Bá Ka thu nhập gần gần 100 triệu đồng/ năm; riêng năm 2016 lên tới 150 triệu đồng.

Nhưng Và Bá Ka vẫn chưa phải là “quán quân”, ở Nhôn Mai phải kể đến ông Và Bá Chày (bản Thằm Thẳm) với hơn 1,5ha ruộng nước, mấy sào ao cá, hơn 50 con trâu-bò, 30 con lợn, gà đếm không xuể, đào và mận cả rừng. Ở bản Huồi Cọ có ông Và Xay Pó có hơn 70 con trâu- bò, tính bình quân mỗi con 20 triệu đồng, vị chi đã có 1,4 tỷ. Nếu tính cả ruộng và các loại cây trồng, vật nuôi khác, ông Pó đã có trong tay xấp xỷ 2 tỷ đồng.

Phát triển chăn nuôi
Phát triển chăn nuôi gia súc hàng hóa là hướng đi có nhiều triển vọng đối với bà con xã Nhôn Mai (Tương Dương). Ảnh: Công Kiên.

Anh Lương Xuân Hiệp chia sẻ: “Từ những điển hình này đã mở ra hướng làm ăn mới cho bà con Nhôn Mai, đó là phát triển đàn gia súc, gia cầm theo hướng sản xuất hàng hóa, đồng thời phát huy những cây trồng có nhiều ưu thế như chanh leo, đào, mận và các loại sản vật của địa phương”.

Công Kiên

tin mới

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Được ví như những người “truyền lửa” thắp sáng những giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc thiểu số, hiện những người cao tuổi ở miền Tây xứ Nghệ vẫn ngày đêm trao truyền những giá trị văn hoá của dân tộc mình với mong ước bảo tồn, gìn giữ cho muôn đời sau.

Ông Lang Vi Tịnh kể chuyện xưa của dòng họ cho cháu gái của mình. Ảnh Thành Chung

Chuyện về một dòng họ nổi tiếng ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ở  miền núi tỉnh Nghệ An, dòng họ Lang Vi được xem là "danh gia vọng tộc" với 3 đời liền có thành viên giữ chức Tri phủ phủ Tương Dương. Sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dòng họ Lang Vi cũng đã và đang có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

(Baonghean.vn) - Chiều 30/7, trong chương trình công tác tại Nghệ An, Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ, huyện Quế Phong và hộ nghèo tại xã Thông Thụ, huyện Quế Phong.

Điểm tái định cư

Người dân vùng lũ Kỳ Sơn thấp thỏm chờ tái định cư

(Baonghean.vn) - Cơn lũ quét lịch sử vào tháng 10/2022 đã khiến hàng trăm hộ dân Kỳ Sơn bị mất nhà cửa. Sau gần 1 năm chờ đợi, người dân vùng lũ vẫn chưa có nơi ở mới, nhiều hộ buộc phải dựng nhà tạm để sống trong khi mùa mưa lũ lại sắp cận kề.

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.