Công an Nghệ An: Truy vết tội phạm - giải mã những vụ án

Lính chiến giữa thời bình

Mới đây, Công an Nghệ An vừa phá thành công chuyên án đấu tranh với nhóm đối tượng người Việt Nam đang làm việc tại Campuchia lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân Việt Nam ở nhiều địa phương trên cả nước, với số tiền hơn 200 tỷ đồng, bắt giữ 32 đối tượng.

Trao đổi với chúng tôi về chuyên án này, các cán bộ trong Ban chuyên án không khỏi cảm thán khi kể lại quá trình truy vết tội phạm tưởng chừng “khó hơn lên trời”. Bởi chúng rải rác khắp cả nước, khi gây án lại ở nước ngoài và ẩn danh bằng những tài khoản ảo. Nhiều biện pháp nghiệp vụ chuyên sâu được dùng trong trận đánh này để có thể tìm ra những “thông số” cơ bản về con người và các vụ lừa do từng người thực hiện. Kết quả cho thấy đó là bước đi rất táo bạo và sáng tạo của lực lượng Cảnh sát Hình sự Nghệ An nói riêng và lực lượng Cảnh sát Hình sự Việt Nam nói chung.

“Khó khăn lớn nhất đối với chúng tôi là toàn bộ ổ nhóm tội phạm đang ở nước ngoài, tại những địa điểm “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, ngay cả cơ quan chức năng của nước bạn cũng khó tiếp cận. Tìm lời giải cho những bí mật trên, thực sự rất khó. Rào cản về chủ quyền quốc gia, không cho phép ban chuyên án sang đó để xác minh. Thế nhưng, sau những nỗ lực tập thể rất cao, cùng với chiến thuật sắc sảo, chúng tôi đã có trong tay những thứ cần thiết”- Trung tá Hà Huy Đức - Đội trưởng Đội Phòng ngừa, điều tra tội phạm xâm phạm sở hữu, Phòng CSHS, Công an tỉnh Nghệ An kể lại.

Được sự động viên, chỉ đạo sát sao của Ban Giám đốc Công an tỉnh và lãnh đạo Phòng Cảnh sát Hình sự, anh em tham gia chuyên án đã miệt mài ngày đêm để từng bước có được câu trả lời cho từng nội dung.

Trải qua bao ngày tháng “lao tâm khổ tứ”, Ban chuyên án đã “bài binh, bố trận” một cách hoàn hảo để hốt mẻ lưới lớn với 32 đối tượng ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Tưởng chừng ở nước ngoài, thực hiện hành vi lừa đảo hàng trăm tỷ đồng bằng thủ đoạn giả danh Công an gọi điện đe dọa người dân trong nước, là có thể ẩn danh, giấu mình, nên những kẻ làm tay sai cho “quỷ dữ” đã hoàn toàn bất ngờ khi điểm đến của chuyến hành trình hồi hương không phải là quê nhà, mà là tại trại giam.

Trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm, ngoài việc xác lập các chuyên án đấu tranh để tìm ra hung thủ, đương đầu với nhiều loại tội phạm nguy hiểm, sẵn sàng sử dụng hung khí để đe dọa, chống trả lực lượng chức năng, ngoài sự gan dạ, can trường thì mỗi người “lính hình sự” cũng đều có sự khéo léo, mưu lược để thu phục đối tượng bằng nhân tâm.

8 giờ sáng ngày 30/4/2021, một vụ án mạng kinh hoàng bất ngờ xảy ra tại nhà riêng của đối tượng Cao Trọng Phú (trú tại xã Nghi Kim, TP Vinh, Nghệ An). Vào thời điểm nói trên, chiếc xe Jeep mang BKS 72M-7353 chở theo 3 người đến trước cổng biệt thự của Phú để giải quyết mâu thuẫn trong làm ăn. Bất ngờ, từ bên trong, Phú dùng súng nhằm vào nhóm người này nhả đạn khiến hai nạn nhân bị trúng đạn, tử vong tại chỗ. Gây án xong, Phú khóa cổng, ôm súng cố thủ bên trong ngôi nhà kín cổng cao tường, xung quanh có nhiều camera an ninh.

Nhận được tin báo, Công an tỉnh Nghệ An đã huy động tối đa lực lượng cùng xe bọc thép và chó nghiệp vụ đến bao vây, cô lập, phong tỏa căn biệt thự. Rất nhiều phương án bắt giữ đã được đưa ra, song ưu tiên số 1 vẫn là an toàn cho lực lượng tham gia đánh án cũng như đảm bảo an toàn khu vực xung quanh, nên trong suốt nhiều giờ đồng hồ thương thuyết đối tượng mới chấp nhận ra đầu thú, giao nộp vũ khí.

Có mặt tại hiện trường và đích thân thương thuyết với đối tượng, Đại tá Phạm Hoài Nam - Chánh Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An kể lại: “Thời gian thuyết phục Phú mất bao lâu, tôi cũng không nhớ rõ, nhưng thực sự là khá lâu. Với kinh nghiệm của bản thân từng thuyết phục nhiều tên tội phạm, trong quá trình một mình đối diện với Phú, tôi luôn cố gắng thể hiện sự thoải mái trong mỗi câu chuyện, và làm một số động tác trấn an tinh thần để Phú thực sự ổn định, không hoang mang hay bị kích động sẽ làm liều. Chính vì vậy, sau khi ăn uống, tắm rửa, Phú đã đồng ý đi cùng chúng tôi về cơ quan điều tra”.

Hàng năm, lực lượng Cảnh sát Hình sự Công an Nghệ An đã điều tra hơn 1.000 vụ án các loại, triệt phá hơn 50 ổ nhóm, bắt giữ xử lý gần 2.000 đối tượng, góp phần giữ vững an ninh chính trị, an toàn xã hội của tỉnh nhà. Với đặc thù công tác, phải thường xuyên đối mặt với các loại tội phạm, tiếp xúc với mặt trái của xã hội, tuy nhiên trải qua tôi rèn về bản lĩnh chính trị và nhận thức rõ trọng trách lớn lao của người chiến sĩ Công an nhân dân, mỗi cán bộ luôn chủ động nắm chắc tình hình, nhất là trong điều tra, khám phá những vụ án, lực lượng Cảnh sát hình sự đã không ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh quên mình để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Cùng với cuộc hành trình săn lùng cái ác, với sự mưu trí của mình, người dân vẫn thường gọi bằng cái tên thật cảm phục: Lính chiến giữa thời bình.

Lặng lẽ sau những chiến công

Để một vụ án được giải mã và đưa ra ánh sáng, đảm bảo đúng người đúng tội thì các chứng cứ vô cùng quan trọng. Những vụ án mạng xảy ra vào thời điểm không có nhân chứng, hiện trường vụ án để lại chỉ là những dấu vết mong manh không mấy ai nhận biết. Nhưng, dưới con mắt nghiệp vụ của những con người này, đó lại là bằng chứng của một tội ác. Không đấu tranh trực diện với tội phạm nhưng bằng sự thận trọng, tỉ mỉ, chính xác, khách quan, toàn diện cùng trình độ nghiệp vụ sắc sảo và cái tâm nghề nghiệp, mọi tội ác đều được đưa ra ánh sáng. Bước chân lặng lẽ của lực lượng kỹ thuật hình sự Công an Nghệ An đã và đang in dấu trên từng địa bàn, góp sức không ngừng nghỉ vì bình yên xứ Nghệ, vì hạnh phúc nhân dân.

Mỗi cán bộ làm công tác kỹ thuật hình sự vừa trực tiếp làm án, vừa gián tiếp phục vụ gỡ nút thắt, giúp lực lượng làm án điều tra, làm rõ, đưa đối tượng gây án ra trước ánh sáng pháp luật. Có lẽ vì thế mà hễ nơi nào xảy ra trọng án là nơi đó đều có sự xuất hiện của các anh - những người lính kỹ thuật hình sự, sát cánh cùng cơ quan điều tra phá án.

“Công tác ở một địa bàn có diện tích rộng, dân số đông, giao thông đi lại khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa tiếp giáp biên giới Việt - Lào, nhưng nhờ say mê nghề nghiệp nên khi có vụ việc xảy ra lực lượng kỹ thuật hình sự nhanh chóng, khẩn trương, kịp thời đến hiện trường để phát hiện, thu lượm dấu vết. Từ đó, có cơ sở xem xét, đánh giá về thời gian, địa điểm xảy ra vụ việc, đối tượng tham gia, tính chất, động cơ gây án để việc điều tra tiến hành đúng hướng, nhanh chóng mang lại kết quả. Hiện trường vụ án có khi chỉ là một dấu vết bụi mờ, vết sơn trầy xước, một dấu vân tay trên sự vật hay một vết bầm tưởng như vô hại trên thi thể nạn nhân… Vậy nhưng, đối với cán bộ làm công tác giám định kỹ thuật hình sự thì tất cả lại là đầu mối của vụ án, là những bằng chứng “biết nói” tố giác tội danh của kẻ thủ ác và có khi là cả hành trình gây án của chúng” - Trung tá Trần Văn Hải - Phó Đội trưởng Đội Giám định, Phòng Kỹ thuật Hình sự chia sẻ.

Một nạn nhân bị vùi sâu dưới bùn 14 năm, qua khám nghiệm hiện trường, lực lượng kỹ thuật hình sự Công an Nghệ An đã giúp cho việc điều tra tìm ra thủ phạm. Một thi thể nữ chết chưa rõ nguyên nhân đã bốc mùi tử khí nằm ở mép bờ sông Lam, qua khám nghiệm đã xác định nạn nhân tự tử. Vụ mất 500 triệu đồng ở Phòng Giáo dục huyện Con Cuông, qua khám nghiệm hiện trường cán bộ kỹ thuật hình sự Công an Nghệ An phát hiện dấu vết trộm cạy phá, lục soát của người trong nội bộ, từ đó giúp cơ quan điều tra bắt giữ Hồ Văn Long - cán bộ Phòng Giáo dục huyện Con Cuông là đối tượng gây án. Cũng từ công tác giám định đã xác định Nguyễn Thị Lam - cán bộ Ngân hàng EXimbank Đô Lương giả mạo chữ ký của khách hàng để rút tiền hơn 50 tỷ đồng… Đặc biệt, vụ án thảm sát 4 người trong một gia đình xảy ra tại bản Phồng, xã Tam Hợp, huyện Tương Dương làm rúng động dư luận trong năm 2015, cùng với nhiều lực lượng khác, các cán bộ, chiến sĩ phòng Kỹ thuật Hình sự đã vượt hàng trăm km, có mặt khám nghiệm hiện trường, đưa ra những định hướng cho cơ quan điều tra phá án. Từ những chứng cứ xác đáng của lực lượng kỹ thuật hình sự, cùng với các biện pháp nghiệp vụ sắc bén, thủ phạm của vụ án là Vi Văn Hai bị bắt giữ và đã phải nhận bản án thích đáng cho hành vi phạm tội của mình.

"Sau mỗi vụ án được phá, tìm ra thủ phạm, chúng tôi lại thấy có thêm động lực để gắn bó với nghề. Cảm giác ám ảnh không còn mà thay vào đó là những day dứt, trăn trở đối với những vụ án chưa tìm ra thủ phạm" - Trung tá Trần Văn Hải - Phó Đội trưởng Đội Giám định, Phòng Kỹ thuật Hình sự thổ lộ.

Âm thầm làm việc, âm thầm đóng góp, hy sinh là những gì người cán bộ kỹ thuật hình sự đang ngày đêm cống hiến. Có những cái chết sẽ mãi bí ẩn, gây hồ nghi với người đang sống nếu không có sự giải mã của bác sĩ pháp y. Đội giám định pháp y chỉ từng ấy con người, nhưng mỗi năm họ phải đảm nhận khám nghiệm từ 150 - 250 tử thi. Ám ảnh có lẽ là vấn đề lớn nhất mà cán bộ giám định pháp y phải đối diện trong mỗi vụ án, khi trực tiếp làm việc với xác chết. Tuy nhiên, khi phải chứng kiến những phận người bất hạnh, những cái chết để lại nhiều nghi vấn, các anh đều cố gắng hết mình để thay người chết nói lên lẽ phải, thay người chết tố giác tội phạm và tìm nguyên nhân xảy ra. Dù phải đối mặt với bao khó khăn, vất vả khác, đặc biệt là độc hại và nguy cơ phơi nhiễm rất cao khi mà dụng cụ bảo hộ của các anh vẫn còn khá đơn giản, nhưng bằng cái tâm nghề nghiệp, kết quả trong công tác của các anh đã góp phần làm rõ các hành vi phạm tội, đưa ra ánh sáng nhiều hung thủ giết người, công lý được thực thi, trả lại công bằng cho gia đình các nạn nhân xấu số.

Mang trên vai trọng trách “thức cho dân ngủ ngon, gác cho dân vui chơi”, là “thanh bảo kiếm, bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân”, lực lượng Công an Nghệ An đã chẳng quản ngại khó khăn, gian khổ đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm. Để có được cuộc sống bình yên hôm nay, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát đã đổ máu, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh trên trận tuyến thời bình. Các anh đã cống hiến tuổi xuân, dùng trí tuệ, sức lực và cả một phần thân thể của mình để chiến đấu với tội phạm. Với truyền thống anh hùng và nghĩa cử cao đẹp của người Cảnh sát, các anh sẽ tiếp tục vì Nhân dân phục vụ, vì cuộc sống bình yên.