Cuộc “đấu trí” đầy cam go giữa Nhà Trắng và FBI

Thế nhưng, sự việc lần này được đặc biệt quan tâm vì người ta có thể thấy thấp thoáng phía sau là cuộc “đấu trí” đầy cam go giữa Nhà Trắng và FBI liên quan đến một vấn đề được người Mỹ cực kỳ quan tâm suốt hơn một năm qua, đó là mối liên hệ giữa chính quyền của Tổng thống Donald Trump với Nga.

Ông Donald Trump được cho là đang sử dụng bản báo cáo của Hạ viện để làm chệch hướng cuộc điều tra về việc Nga can thiệp bầu cử Mỹ. Ảnh: AFP

Thổi bùng tranh cãi

Trong hàng loạt các show truyền hình trong ngày Chủ nhật cuối tuần, người dân Mỹ được chứng kiến những gương mặt “cộm cán” nhất trong chính quyền cũng như trong các cơ quan luật pháp Mỹ “đăng đàn” để bình luận về sự kiện này: Nghị sĩ của đảng Dân chủ Adam Schiff, thành viên Ủy ban Tình báo Hạ viện xuất hiện trên ABC, hai thành viên khác của Ủy ban là Eric Swalwell và Jim Himes được cả Fox News và CNN mời, nghị sĩ Trey Gowdy làm khách của CBS, cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng Reince Priebus và cựu Giám đốc CIA John Brennan tham gia chương trình của NBC…

Người dân Mỹ đã được nghe những “người trong cuộc” đưa ra những bình luận trái chiều về bản báo cáo được đánh giá là “gây sốc” mà Hạ viện Mỹ công bố hôm 2/2.

Dài chưa đầy 4 trang, bản báo cáo do Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Devin Nunes soạn thảo. Tài liệu này cho rằng Bộ Tư pháp và FBI đã lạm dụng quyền lực để tiến hành hoạt động theo dõi một thành viên trong đội ngũ vận động bầu cử của ông Donald Trump hồi năm 2016.

Tài liệu tập trung vào cuộc giám sát đối với ông Center Page – cựu cố vấn đối ngoại ban vận động tranh cử của ông Donald Trump do bị nghi ngờ làm gián điệp vì có những mối liên hệ thường xuyên với các quan chức Nga.

Điều đáng nói là FBI đã sử dụng thông tin do cựu nhân viên tình báo người Anh Christopher Steele cung cấp khi ông này vốn có thành kiến với ông Donald Trump. Bản báo cáo cho rằng có nhiều bằng chứng về việc Bộ Tư pháp Mỹ cố ý tìm cách hạ uy tín của Tổng thống Donald Trump.

Đó là lý do Ủy ban Tình báo Mỹ cáo buộc FBI và Bộ Tư pháp “lạm dụng quyền hạn dưới danh nghĩa an ninh quốc gia”. Phe Cộng hòa còn cho rằng cuộc điều tra này là thiên vị vì được một công ty ủng hộ Đảng Dân chủ cầm quyền khi đó tài trợ. Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan khẳng định việc cộng bố tài liệu này là nhằm bảo vệ quyền tự do dân sự Mỹ.

Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Devin Nunes – người soạn thảo bản báo cáo. Ảnh: New York Times

Phe Dân chủ lập tức “phản pháo” khi cho rằng bản báo cáo “thiếu chính xác” và đưa ra một “hình ảnh lệch lạc về FBI”. Sự việc trở nên phức tạp hơn khi nghị sĩ bang California Adam Schiff cho biết các nghị sĩ thuộc đảng Dân chủ trong Ủy ban tình báo Hạ viện đã phát hiện ra những thay đổi được thực hiện sau khi ủy ban bỏ phiếu tán thành để chuyển bản ghi nhớ lên Tổng thống Donald Trump xem xét.

Những tiết lộ của ông Adam Schiff dự kiến sẽ khiến cuộc tranh luận giữa chính quyền Mỹ với FBI cũng như giữa phe Cộng hòa và phe Dân chủ xunh quanh bản báo cáo của Hạ viện sẽ còn tiếp tục “tăng nhiệt” trong những ngày tới.

“Nước cờ” của Tổng thống Donald Trump?

Bộ Tư pháp và FBI đã tích cực vận động để bản báo cáo của Hạ viện không được công bố vì lo ngại có thể tiết lộ các thông tin tuyệt mật về công tác phản gián cũng như có khả năng hủy hoại cuộc điều tra mà Công tố viên Robert Mueller đang tiến hành về cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 nhằm giúp ông Donald Trump giành chiến thắng trước bà Hillary Clinton.

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer cũng cho rằng bản báo cáo chứa thông tin mật nhằm hạ thấp uy tín những nỗ lực điều tra của FBI và cuối cùng là Công tố viên đặc biệt Mueller.

Theo giới phân tích, những nỗ lực của Bộ Tư pháp và FBI không thành công là điều dễ hiểu, bởi cuộc điều tra của ông Robert Mueller gặp khó chính là điều mà Tổng thống Donald Trump mong muốn.

Không chỉ “bật đèn xanh” để Hạ viện Mỹ công bố bản báo cáo, ông còn rất “hồ hởi” đăng tải dòng trạng thái trên Twitter rằng bản báo cáo đã giúp ông được “minh oan hoàn toàn” trong vụ điều tra của ông Mueller, và rằng không có sự thông đồng nào giữa bộ máy tranh cử của ông với phía Nga trong cuộc bầu cử năm 2016.

Cựu điệp viên Anh Christopher Steele – người đã cung cấp thông tin cho FBI. Ảnh: Fox News

Những phát biểu với sự vui mừng không giấu giếm của ông Donald Trump đã làm lu mờ những tuyên bố của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan khi cố khẳng định sự công tâm khi công khai bản báo cáo, đó là không gây ảnh hưởng tới cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller.

Dư luận có lý do khi cố gắng liên hệ giữa việc công bố bản báo cáo của Hạ viện tới cuộc điều tra của ông Robert Mueller. Trong suốt hơn một năm qua, kể từ khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, “nghi án” Nga can thiệp bầu cử vẫn là một đám mây chưa thể xua tan phía trên Nhà Trắng.

Cuộc điều tra của ông Mueller cho đến nay đã “đánh gục” hàng loạt nhân vật thân tín nhất của ông Donald Trump như cựu Cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn, Chủ tịch chiến dịch tranh cử Paul Manafort, Trợ lý tranh cử George Papadopoulos…, và có thông tin cho rằng ông Mueller đang tiến gần đến việc phỏng vấn ông Donald Trump về câu chuyện này. Nếu có thể ngăn bước tiến của ông Mueller, hẳn nhiên đó là tin vui với ông Donald Trump.

Cho đến thời điểm này, ông Muller vẫn giành được sự tín nhiệm của các nghị sĩ Quốc hội thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, song đã có những thông tin đồn đoán rằng có một số nhân vật đang nỗ lực xúc tiến các quy trình pháp lý để buộc ông Mueller rời khỏi vị trí này, hoặc chí ít là gieo nghi ngờ về những gì mà ông đang tiến hành.

Ông Christopher Hunter, một cựu nhân viên của FBI cũng thừa nhận rằng, bản báo cáo của Hạ viện có thể khiến công chúng cũng như bồi thẩm đoàn hoài nghi về lời khai của các nhân chứng mà ông Mueller thu thập được, giống như việc FBI đã sử dụng lời khai của cựu nhân viên tình báo người Anh Christopher Steele.

Cuộc chiến hy hữu

Theo giới quan sát, việc FBI công khai phản đối báo cáo mật của Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ sẽ tiếp tục châm ngòi cho mâu thuẫn trong quan hệ vốn đang căng thẳng giữa Nhà Trắng và giới chức cấp cao Bộ Tư pháp cùng nhiều nhân vật có tiếng trong cộng đồng tình báo Mỹ. Không ít người đã nhìn nhận bước đi này của ông Donald Trump là việc sử dụng quyền lực của người đứng đầu đất nước để tấn công FBI. Josh Campbell, một giám sát viên đặc biệt, người từng làm trợ lý cho cựu Giám đốc FBI James Comey đã tuyên bố từ chức ngay trong ngày bản báo cáo được công bố để phản đối chính quyền của ông Donald Trump. Nhưng ngoài những người tự nguyện từ chức, sẽ có những nhân vật cấp cao của FBI bị buộc phải từ chức, giống như Phó Giám đốc FBI Andrew McCabe mới đây. Cái tên được nhắm đến tiếp theo có thể chính là Giám đốc FBI Christopher Wray.

Bản báo cáo chưa đầy 4 trang của Hạ viện Mỹ không chỉ đánh dấu một giai đoạn mới trong cuộc “đấu trí” giữa chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump với FBI, mà còn với hệ thống các cơ quan thực thi luật pháp nói chung. Không chỉ có Công tố viên đặc biệt Robert Mueller được cho là đang “trong tầm ngắm” của ông Donald Trump và phe Cộng hòa, số phận của Thứ trưởng Bộ Tư pháp Rod Rosenstein cũng bị đánh giá là đang rất bấp bênh. Ông Rod Rosenstein chính là người đã chỉ định ông Robert Mueller vào vị trí Công tố viên đặc biệt điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ.

Khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ hồi năm 2016, ông đã hết lời ca ngợi FBI là rất “can đảm”, đồng thời bày tỏ “sự tôn trọng lớn lao” đối với tổ chức này khi đã mở lại cuộc điều tra về vấn đề email cá nhân của đối thủ Hillary Clinton. 16 tháng sau, thái độ của ông quay ngoắt 180 độ. Trong nhận định của giới chuyên gia, cuộc chiến mà ông Donald Trump không ngại ngần tham gia với FBI, với bộ máy thực thi pháp luật quốc gia là vô cùng hy hữu, chưa từng xảy ra với bất kỳ đời Tổng thống nào trong lịch sử hiện đại nước Mỹ. Và cuộc chiến này chắc chắn sẽ vẫn còn gay cấn, khi phe Dân chủ tại Quốc hội Mỹ cho biết sẽ công bố một bản báo cáo khác của mình để phản bác lại những thông tin trong bản báo cáo do Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Devin Nunes soạn thảo.