Đặc sản dưa lê Nghệ An phơi trắng đồng, nông dân chẳng buồn thu hoạch

Về cánh đồng dưa lê tại xã Diễn Kỷ (Diễn Châu) thời điểm này, không còn hình ảnh bà con tập trung thu hoạch đông đúc, thương lái kéo về bốc hàng lên xe nhộn nhịp như các vụ trước, thay vào đó là những cánh đồng dưa "phơi mình" giữa trời nắng, thỉnh thoảng có thương lái ra xem dưa, rồi chỉ lắc đầu bỏ đi.

Cánh đồng dưa tại xóm 2, xã Diễn Kỷ (Diễn Châu) đang trong mùa thu hoạch nhưng người dân đành để dưa phơi trắng đồng vì sâu bệnh. Ảnh: Q.A

Vừa nghỉ tay mót những trái dưa lê còn sót lại, chị Nguyễn Thị Ngọc ở xóm 2, xã Diễn Kỷ thở dài: Thời điểm tháng 4 là lúc bà con tập trung thu hoạch dưa lê vụ xuân. Nào ngờ năm nay dưa bị nhiễm bệnh hàng loạt, tưởng mỗi nhà sẽ có thu nhập cả chục triệu đồng, nhưng giờ mất trắng.

Cách đó không xa, gia đình ông Nguyễn Văn Xuân cũng chịu cảnh dưa bị hư hỏng ngay giữa mùa thu hoạch. Thay vì hái dưa để bán, giờ ông phải thu hoạch dưa đổ hai bên đường để giải phóng đất làm vụ mới.

Dưa lê bị nhiễm bệnh nặng, buộc phải phá bỏ ngay giữa mùa thu hoạch. Ảnh: Q.A

Ông Xuân xót xa: "Nhà tôi có 3 sào dưa, năm ngoái bán được 29 triệu đồng, nhưng năm nay mới chỉ thu hoạch được 1 đợt thì dưa bị bệnh tàn phá. Dù chúng tôi đã cố gắng cứu chữa nhưng không hiệu quả".

Theo quan sát của P.V, dưa tại xã Diễn Kỷ đều có những đặc điểm chung là quả nhỏ thì bị héo, quả to thì bị sâu ăn từng mảng, cây bị chết khô, cháy lá... Cả cánh đồng dưa đều phải bỏ hoang vì thu hoạch không có người mua.

Hiện chưa rõ nguyên nhân dẫn đến việc dưa bị bệnh hàng loạt, tuy nhiên, theo ý kiến của một số hộ trồng dưa, có thể là do thời tiết sương mai nhiều, dẫn đến sâu bệnh. Bên cạnh đó, có thể do chất lượng giống, một số hộ lấy giống không rõ nguồn gốc dẫn đến thiệt hại nặng nề.

Theo bà con, hạt giống dưa lê không rõ nguồn gốc là một trong những nguyên nhân dẫn đến sâu bệnh. Ảnh: Q.A

Diễn Kỷ là xã có truyền thống trồng dưa lê của huyện Diễn Châu. Trong vụ xuân này toàn xã có 10 ha dưa, chiếm hơn 1 nửa diện tích dưa lê toàn huyện, trong đó diện tích dưa hỏng chiếm đến 70%. Hàng năm, năng suất bình quân dưa lê từ 8 -10 tạ/sào, nếu chăm sóc tốt có thể đạt 12 tạ/sào; với giá bán từ 12.000 - 15.000 đồng/kg tại ruộng, mỗi sào dưa cho thu nhập hơn 10 triệu đồng. Tuy nhiên năm nay, hầu hết các hộ dân chỉ thu được từ 3 - 5 triệu đồng, chủ yếu là dưa mót, không ít hộ bị mất trắng.

Chưa năm nào dưa lại bị sâu bệnh nhiều như năm nay. Khi phát hiện ra sâu bệnh, một số hộ dân không báo cho cán bộ thực vật mà tự mua thuốc về xử lý theo kinh nghiệm, điều này là một trong những nguyên nhân khiến bệnh không được chữa khỏi mà còn lây lan rộng. Hiện chúng tôi đã gửi mẫu bệnh cho Trạm BVTV huyện, đồng thời khuyến cáo bà con thu hoạch số dưa còn lại, không để hoang trên ruộng sẽ ảnh hưởng đến chất đất sau này

Bà Phan Thị Hiền - cán bộ nông nghiệp xã Diễn Kỷ

Một số hộ dân may mắn có dưa nhiễm bệnh ít đang tập trung thu hoạch để bán với giá cao. Ảnh: Q.A

Hiện nay, bên cạnh việc mót dưa, bà con xã Diễn Kỷ tập trung thu gom quả hư hỏng, đào hố chôn và xử lý vôi bột; đối với cây thì phơi khô và đốt để. Đây mới là vụ dưa lê đầu trong năm, do đó, hiện một số hộ dân đã làm đất để chuẩn bị giống vụ tiếp theo với hy vọng một vụ mùa thắng lợi để bù đắp thiệt hại.

Diễn Kỷ là xã nằm bên đường Quốc lộ 1A, nổi tiếng về các loại cây ăn quả và rau màu ngắn ngày. Đồ họa: Lâm Tùng