Đàm phán Hiệp ước START giữa Mỹ và Nga có thể mất nhiều năm

Theo RIA Novosti ngày 5/2, ông Darrell Kimball - Giám đốc điều hành của Hiệp hội Kiểm soát vũ khí Mỹ nói với tờ báo rằng, các cuộc đàm phán về Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) giữa Nga và Mỹ có thể mất nhiều năm và sẽ rất khó để đạt được một thỏa thuận mới trước khi thỏa thuận hiện tại hết hạn vào ngày 5/2/2026.

Ông Kimball cho biết: "Việc thống nhất về một thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân chính thức mới trước khi Hiệp ước New START hết hạn sẽ rất khó khăn và có thể đòi hỏi các cuộc đàm phán kéo dài trong nhiều tháng, thậm chí rất nhiều năm, để đạt được".

Tuy nhiên, ông Kimball đã chỉ ra, Mỹ và Nga có "khả năng và lợi ích mạnh mẽ" trong việc hạn chế và tiếp tục cắt giảm kho vũ khí hạt nhân tầm xa, tầm trung và tầm ngắn, cũng như tên lửa đánh chặn chiến lược mà mỗi quốc gia sở hữu.

Vào ngày 21/2/2023, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố trong bài phát biểu trước Quốc hội Liên bang rằng, Nga sẽ đình chỉ việc tham gia Hiệp ước START giữa Nga và Mỹ, đồng thời nhấn mạnh Moskva không rút khỏi hiệp ước. Ông Putin cho hay, trước khi quay lại thảo luận, cần lưu ý những quốc gia như Pháp và Anh đang tính đến kho vũ khí chiến lược của họ, tức là tiềm năng tấn công kết hợp của NATO. Ngoài ra, một công hàm chính thức về việc đình chỉ sự tham gia của Nga vào Hiệp ước đã được chuyển tới phía Mỹ vào ngày 28/2/2023.

Vào đầu tháng 6/2023, Washington tuyên bố sẽ ngừng trao đổi thông tin cho Nga về tình trạng và vị trí của các vũ khí chiến lược được hiệp ước bảo vệ, thu hồi thị thực đã cấp cho các chuyên gia Nga tiến hành thanh tra theo START và tuyên bố từ chối cấp thị thực mới. Ngoài ra, Mỹ còn tuyên bố sẽ ngừng cung cấp cho Nga thông tin đo từ xa liên quan đến các vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) và tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm của Mỹ.

Vào cuối tháng 12/2024, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhắc lại rằng, hiện nay, Nga vẫn tiếp tục tuân thủ các hạn chế về số lượng đối với vũ khí tấn công chiến lược theo hiệp ước, mặc dù hiệp ước đã bị đình chỉ. Ông Lavrov cũng nhấn mạnh, cho đến khi Mỹ từ bỏ đường lối chống Nga như hiện tại, “Moskva sẽ không tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán nào với họ về kiểm soát vũ khí”.