Dầu dừa giúp thải độc gan?
Dầu dừa được cho là có tác dụng cải thiện làn da, giảm cholesterol, tăng sức khỏe miễn dịch, răng miệng và trao đổi chất, giúp gan khỏe mạnh. Tuy nhiên, nhiều người còn nghi ngại về chất béo trong dầu dừa.
1. Dầu dừa có nguồn gốc từ cùi của quả dừa, có hai loại dầu dừa chính:
Dầu dừa nguyên chất được chiết xuất từ trái dừa tươi trưởng thành mà không sử dụng nhiệt độ cao hoặc hóa chất.
Dầu dừa tinh luyện được làm từ cùi dừa khô thường được tẩy trắng và khử mùi bằng hóa chất và giảm vị dừa.
Dầu dừa tinh luyện có thể được hydro hóa một phần. Hydro hóa là quá trình làm nóng dầu và cho bong bóng hydro đi qua nó để tăng mật độ của dầu. Quá trình hydro hóa một phần tạo ra chất béo chuyển hóa, được biết là nguyên nhân gây ra cholesterol cao và chúng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Quá trình hydro hóa một phần cũng phá hủy nhiều acid béo tốt, chất chống oxy hóa và các thành phần tích cực khác có trong dầu dừa nguyên chất.
2. Hàm lượng chất béo của dầu dừa
Dầu dừa nguyên chất chứa 92% chất béo bão hòa - tỷ lệ chất béo bão hòa cao nhất so với bất kỳ chất béo nào. Chất béo bão hòa có xu hướng:
Rắn ở nhiệt độ phòng. Được tìm thấy trong các sản phẩm động vật. Chứa cholesterol.
Tuy nhiên, chất béo bão hòa trong dầu dừa khác với hầu hết các chất béo vì nó chứa sự pha trộn độc đáo của các acid béo chuỗi ngắn và trung bình. Acid béo chuỗi trung bình có cấu trúc hóa học khác thường cho phép cơ thể tiêu hóa chúng dễ dàng. Hầu hết chất béo được phân hủy trong ruột, chuyển hóa và vận chuyển vào máu. Mặt khác, acid béo chuỗi trung bình được hấp thụ nguyên vẹn và đưa đến gan, nơi chúng được sử dụng trực tiếp để tạo năng lượng.
Dầu dừa cũng có hàm lượng acid lauric cao hơn các chất béo khác. Acid lauric có thể đóng một vai trò trong tác dụng của dầu trong việc nâng cao nồng độ cholesterol HDL trong máu, loại cholesterol tốt cho tim của bạn.
3. Dầu dừa có tốt cho gan?
Nhiều tuyên bố khác nhau đã được đưa ra về lợi ích của dầu dừa nguyên chất. Các chuyên gia tin rằng sự hiện diện của acid béo chuỗi trung bình giúp ngăn ngừa bệnh gan vì chúng dễ dàng chuyển hóa thành năng lượng khi đến gan. Điều này có lợi cho gan theo hai cách:
Việc chuyển đổi acid béo thành năng lượng làm giảm khối lượng công việc của gan. Bằng cách chuyển hóa thành năng lượng thay vì đi vào máu, việc tích tụ chất béo trong gan sẽ được ngăn chặn.
Ngoài ra, dầu dừa còn được ghi nhận là có đặc tính kháng virus, kháng khuẩn và kháng nấm. Một số học giả nghi ngờ rằng khả năng kháng khuẩn của dầu dừa giúp tiêu diệt vi khuẩn và giảm thiểu sự hình thành gốc tự do trong gan.
Theo một nghiên cứu trên động vật được công bố trong ấn bản tháng 5 năm 2014 của Tạp chí Sinh lý học và Dược lý Cơ bản và Lâm sàng, các thành phần hoạt tính của dầu dừa có tác dụng bảo vệ chống lại độc tính ở gan.
Trong một nghiên cứu khác trên động vật được công bố trên ấn bản năm 2011 của thuốc bổ sung và thay thế dựa trên bằng chứng, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng dầu dừa nguyên chất bảo vệ gan khỏi tổn thương thường do paracetamol (một loại độc tố gan) gây ra.
4. Những khuyến cáo về dầu dừa
Thông tin hỗ trợ dầu dừa tốt cho sức khỏe gan còn nhiều người nghi ngại bởi thực tế rằng nó là chất béo bão hòa - một tác nhân được biết đến có thể gây ra bệnh tim. Có bằng chứng đáng tin cậy cho thấy mối liên hệ giữa chất béo bão hòa và bệnh tim có thể không mạnh như chúng ta nghĩ trước đây, nhưng Hướng dẫn chế độ ăn uống của USDA (Chứng nhận hữu cơ của Hoa Kỳ) đề xuất tránh chất béo bão hòa, bao gồm cả các loại dầu nhiệt đới như dừa.
Chắc chắn còn có nhiều tranh cãi khi nhiều chuyên gia không đồng ý về tác động tích cực và tiêu cực tiềm ẩn của acid béo chuỗi trung bình trong dầu dừa. Mặc dù vậy, hầu hết đều đồng ý rằng miễn là được sử dụng ở mức độ vừa phải thì dầu dừa là một nguyên liệu nấu ăn tốt. Theo Trung tâm Y tế Langone của Đại học New York, mọi người có thể thay thế dầu dừa một cách an toàn tới 50% chất béo trong chế độ ăn uống.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải bổ sung các loại chất béo khác vào chế độ ăn uống vì acid béo chuỗi trung bình không chứa acid béo thiết yếu cần thiết cho sức khỏe tốt.
Dầu dừa khá an toàn khi sử dụng ở mức độ vừa phải, trừ những người bị dị ứng với dừa. Ngoài ra, một số người còn cảm thấy buồn nôn và khó chịu ở dạ dày khi lần đầu tiên sử dụng dầu dừa.
Theo TS.BS. Nguyễn Thanh Hà - Khoa Dinh dưỡng Tiết chế - Bệnh viện Phổi Trung ương: Chất béo bão hòa khi được sử dụng đúng cách với liều lượng vừa phải sẽ giúp hấp thụ chất dinh dưỡng, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và kiềm chế cảm giác thèm ăn. Khả năng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của chất béo bão hòa còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như liều lượng sử dụng, bệnh mạn tính sẵn có… và chỉ nên tiêu thụ lượng chất béo bão hòa theo khuyến nghị vì nếu tiêu thụ quá nhiều thì sẽ làm tăng LDL cholesterol gây hại cho sức khỏe./.