Day dứt bản Lạp

(Baonghean) - Sau 7 năm rời xa dòng Nậm Nơn về Khu tái định cư Thủy điện Bản Vẽ, người dân bản Lạp (xã Ngọc Lâm- Thanh Chương) đang quen dần với cuộc sống mới. Thế nhưng, thời gian gian gần đây, bà con thực sự băn khoăn trước hiện tượng một số phụ nữ trong bản “bỗng dưng” mất tích, để rồi ít lâu sau nhận được tin họ đã bị lừa bán sang Trung Quốc. Trở về quê, họ lại lừa bán chính những người thân của mình...

Bản Lạp hiện có 70 hộ (hơn 300 khẩu), trong đó 5 hộ thuộc diện cận nghèo, số còn lại đều thuộc diện hộ nghèo. Cuộc sống khó khăn, nhận thức xã hội hạn chế, thiếu việc làm đã nảy sinh không ít vấn đề xã hội. Trong đó, vấn đề gây bức xúc nhất là tình trạng rủ rê, lừa bán phụ nữ sang Trung Quốc. Theo số liệu của Trưởng bản Kha Văn Bình, đến thời điểm hiện nay, bản Lạp có 5 phụ nữ sang Trung Quốc, 3 người chưa thấy trở về, 1 người vừa về rồi tiếp tục đi và 1 người về đang ở nhà.

Ông Bình dẫn chúng tôi đến gặp Kha Thị Hoa (sinh năm 1990), người trở về từ Trung Quốc cách đây vài tháng. Hoa khá nhanh nhẹn, hoạt bát và trò chuyện tương đối cởi mở. Bố mẹ Hoa sinh được 4 chị em gái, Hoa là chị đầu. Từ xã Kim Tiến (Tương Dương) về Ngọc Lâm tái định cư, gia đình gặp nhiều khó khăn. Việc trồng keo, trồng sắn không thể đảm bảo cái ăn hàng ngày chứ chưa nói đến chuyện học hành, sắm sửa. Vì thế, học xong lớp 7, Hoa phải bỏ dở. Một hôm, người dì họ là Quang Thị Thuổn, nay cư trú ở Trung Quốc, tìm đến nhà chơi. Bà dì kể nhiều về cuộc sống phía bên kia biên giới, một cuộc sống sung sướng, đủ đầy.

Nghe theo lời dụ dỗ và hứa hẹn của Quang Thị Thuổn, cô gái Thái 23 tuổi này vội thu xếp hành lý để lên đường. Bà dì họ đưa Hoa qua Cửa khẩu Móng Cái rồi vào sâu trong lãnh thổ Trung Quốc. Đó là một vùng đất nằm dọc theo đồi núi, cư dân chủ yếu sống bằng nghề trồng trọt. Đến đây, cô bắt đầu vỡ mộng. Sang đây được mấy ngày, Hoa đã phải bắt tay vào công việc làm thuê để kiếm sống. Bất đồng ngôn ngữ, giao tiếp khó khăn, công việc lại không như mong muốn đã khiến Hoa chán nản. Bên cạnh đó là nỗi nhớ nhà, nhớ các em khiến Hoa nhiều đêm không chợp mắt. Hoa quyết định trở về với gia đình, quê hương sau khoảng 4 tháng làm thuê nơi xứ người. Về quê, Hoa tích cực phối hợp với lực lượng chức năng điều tra đường dây lừa bán phụ nữ sang Trung Quốc và hiện đã bắt được một số đối tượng.

Một góc bản Lạp.

Cách nhà Kha Thị Hoa không xa là gia đình ông Lô Đình Anh và bà Vi Thị Đoan. Ông bà có 5 người con. Người con trai duy nhất đã mất cách đây mấy năm, do nghiện ma túy. Bốn người con gái thì có 3 người đang làm ăn ở miền Nam. Cô con gái út là Lô Thị Hà (sinh năm 1994) đi Trung Quốc từ đầu năm trước và nay nghe nói đã lấy chồng bên ấy. Theo lời bà Vi Thị Đoan, do cuộc sống khó khăn, ở nhà không có việc làm, để kiếm thêm thu nhập các con gái của bà sớm phải nghỉ học và lần lượt đi xa kiếm sống. Con gái út Lô Thị Hà xinh đẹp và ngoan hiền, ông bà có ý định cho ở nhà để đỡ đần công việc.

Vì sức bà đã yếu đi nhiều, chồng bà lại bị cột sống chèn dây thần kinh khiến chân trái gần như không còn cử động được nữa. Vậy nhưng, vào khoảng tháng 4 năm ngoái (2012), Quang Thị Thuổn (cũng họ hàng xa với gia đình) tìm đến nhà chơi, vẽ cho Hà một viễn cảnh về tương lai sáng lạn. Tin lời bà Thuổn, Hà liền thu xếp cùng sang Trung Quốc với Thuổn. Mấy tháng sau, vợ chồng ông Anh, bà Đoan nhận được tin con gái út đã lấy chồng bên ấy, và trước mắt chưa thể về thăm gia đình. Bà Đoan thương nhớ con nhiều đêm thức trắng lo nghĩ vì không biết ở quê người con gái mình sống chết thế nào? Bà nói trong nước mắt: “Nếu biết trước thế này, tôi sẽ không để con gái út đi, ở nhà nó giúp đỡ bố mẹ. Lúc đó cứ nghĩ rằng chỉ đi khoảng 3-4 tháng rồi nó sẽ về, ai ngờ... Không biết đến bao giờ mới gặp lại nó”.

Qua một ngôi nhà đóng cửa im lìm, ông Bình cho hay: “Gia đình này cũng có con gái lấy chồng Trung Quốc. Khoảng 1 tháng trước, nó đưa chồng về thăm mấy ngày, rồi lại sang bên đó. Bố mẹ, anh em họ hàng và làng bản khuyên nên ở lại, đừng đi nữa nhưng nó không nghe”. Trưởng bản Kha Văn Bình cho biết thêm, tại các cuộc họp thôn bản, Ban quản lý đã tích cực phối hợp với các ban, ngành cấp xã và Đồn Biên phòng Ngọc Lâm đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền, nhưng đến nay nhận thức của bà con vẫn chưa chuyển biến. Những hộ này luôn lấy lý do ở nhà không có việc làm, phải để con cái đi xa kiếm sống.

Trao đổi với chúng tôi, chị Lộc Thị Lợi- Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ bản Lạp chia sẻ: “Chúng tôi rất mong cấp trên tạo điều kiện mở rộng công tác tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức xã hội, ý thức chấp hành pháp luật của bà con. Và mong được tạo thêm nhiều việc làm để nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống…”.

Bài, ảnh: Công Kiên