Để những chuyến đi của con trẻ không phải hối tiếc với hai từ 'Giá như…'

Chúng ta, những người làm cha làm mẹ, vun đắp từng chút, chắt chiu từng đồng, chỉ để đổi lấy những khoảnh khắc hạnh phúc ấy cho con. Chuyến đi Hạ Long của gia đình anh Hưng, chị Hiền và hai con thơ, hẳn cũng chất chứa biết bao tình yêu thương và hy vọng như thế.

Thế rồi, chỉ trong vài giây định mệnh, một cơn dông tố ập đến, biến những ước mơ ấy thành ký ức đau buồn, mãi mãi. Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 vào ngày 19/7 vừa qua, không phải là một thước phim xa vời, mà là một sự thật nghiệt ngã vừa xảy ra, ngay bên cạnh chúng ta.

Tiếng khóc nấc nghẹn của người mẹ, người vợ khi nhận ba chiếc thi thể quấn bạt trắng, câu hỏi xé lòng: "Có ai bán lại cho tôi một vé về hôm qua không? Chồng con tôi sẽ chưa đi!" – tất cả nhắc nhở chúng ta về sự mong manh của cuộc đời, đặc biệt khi trên vai còn gánh vác những sinh linh bé bỏng.

Những sinh linh mãi mãi nằm lại dưới lòng biển lạnh, và cả những ánh mắt ngây thơ may mắn thoát hiểm như bé trai 14 tuổi kiên cường, đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh sâu sắc.

Là một người từng nếm trải khoảnh khắc chông chênh giữa lằn ranh sinh tử, tôi hiểu hơn ai hết sự vô thường của cuộc đời, và hơn cả, là trách nhiệm của mỗi bậc làm cha mẹ trong việc chuẩn bị cho con trước mọi chuyến đi.

Chúng ta không thể ngăn chặn mọi rủi ro, nhưng chúng ta có thể làm mọi thứ trong khả năng để bảo vệ những nụ cười, những giấc mơ trong veo ấy.

Những "bí mật" cứu mạng cho gia đình bạn

Với người lớn, chúng ta có thể sai và làm lại. Nhưng với tính mạng con cái, bạn không được phép sai, dù chỉ một lần. Tôi không muốn dọa bạn. Bởi lẽ, sự vô thường không cần ai dọa mới đến. Nhưng tôi muốn chúng ta cùng nhau học cách chuẩn bị, để khi biến cố ập đến (mà chúng ta chẳng bao giờ mong muốn), ta không phải sống cả đời trong dằn vặt: "Giá như mình chuẩn bị kỹ hơn…".

Dưới đây là 5 điều nhỏ bé nhưng có thể cứu cả gia đình trước mỗi chuyến đi:

1. "Bản đồ" thoát hiểm đầu tiên: Ngay khi đặt chân đến một nơi mới, dù là căn phòng khách sạn, khoang tàu, hay ghế máy bay, hãy dành một phút để nhìn quanh. "Lối thoát gần nhất ở đâu con nhỉ?".

Bước vào phòng, tìm ngay bản đồ thoát hiểm treo trên tường. Bước lên tàu, đếm xem bao nhiêu bước chân sẽ ra đến boong. Ngồi trên máy bay, nhìn xem cửa thoát hiểm gần nhất nằm ở đâu. Bạn không thể dẫn con thoát thân nếu chính mình còn không biết lối nào. Hãy biến việc này thành một trò chơi nhỏ, một thói quen tự nhiên của cả nhà.

2. Áo phao – không chỉ là "phụ kiện": Vụ tai nạn Hạ Long đã minh chứng hùng hồn rằng áo phao là "bức tường" cuối cùng giữa sự sống và cái chết. Đừng ngại ngần hỏi ngay xem liệu có áo phao đúng kích cỡ cho trẻ nhỏ không. Trẻ dưới 5 tuổi cần loại áo phao riêng, size nhỏ vừa vặn. Nhiều khi, áo phao có đủ nhưng lại không đúng size, hoặc cất ở nơi khó tìm. Hãy yêu cầu xem và thậm chí tập mặc thử cho con ngay tại chỗ.

Đừng bận tâm nếu ai đó nghĩ bạn "quá cẩn thận". Bởi lẽ, giữa lằn ranh sự sống và cái chết, một chiếc áo phao đúng chuẩn, mặc đúng cách, chính là sợi dây cứu sinh quý giá nhất.

Hãy giải thích ý nghĩa của nó, tập cho con mặc, và quan trọng nhất, chính bố mẹ hãy làm gương. Nhìn người cha xấu số vẫn nắm chặt sợi dây áo phao khi được tìm thấy, ta mới càng thấm thía điều này.

3. "Mật mã" an toàn của gia đình: Tập cho con thói quen chú ý đến những biển chỉ dẫn an toàn hoặc những hiệu lệnh đặc biệt. Hãy cùng con thống nhất một vài "mật mã" đơn giản.

"Con nhớ nhé, nếu nghe tiếng chuông này (hay tiếng còi này) là phải chạy theo bố mẹ ngay nhé". Hoặc "Nếu thấy nhiều khói, con hãy cúi thấp và nắm chặt tay bố/mẹ".

Đôi khi, chỉ một câu lệnh đơn giản, một phản xạ được hình thành từ trước, có thể cứu được cả gia đình trong tình huống hỗn loạn.

Đồng thời, hãy chuẩn bị một tấm thẻ nhỏ, ép plastic, ghi rõ tên con, họ tên bố mẹ, số điện thoại liên lạc khẩn cấp, thậm chí cả nhóm máu nếu có thể. Dặn con luôn mang theo trong túi áo hoặc balo nhỏ, và biết cách đưa cho người lớn khi cần. Nếu là chuyến đi biển, hãy cho con học bơi. Không chỉ là kỹ năng sinh tồn, mà còn giúp con tự tin hơn, an toàn hơn trong môi trường nước.

4. "Ánh sáng dẫn đường" giữa bóng tối: Hãy luôn mang theo một chiếc đèn pin nhỏ gọn, có thể móc vào chìa khóa hay balo của bạn. Khi mất điện trong tình huống khẩn cấp, bạn sẽ phải bế con, và việc mò mẫm tìm điện thoại sẽ rất khó khăn.

Một chiếc đèn pin mini có thể là nguồn sáng duy nhất dẫn bạn ra ngoài. Nếu có đồng hồ thông minh, hãy tìm hiểu và cài đặt sẵn chế độ SOS. Chỉ một cú bấm, bạn có thể phát tín hiệu định vị khẩn cấp, cầu cứu.

5. "Diễn tập" 5 phút: Chia sẻ trách nhiệm: Trước khi đi chơi, hãy dành 5 phút để cùng nhau "mô phỏng" tình huống khẩn cấp. "Nếu có chuyện, ai sẽ bế con A? Ai sẽ bế con B? Ai sẽ lo giấy tờ? Ai sẽ gọi cứu hộ?" "Nếu phải sơ tán, chúng ta sẽ đi theo hướng nào và gặp nhau ở đâu?"… Việc chia sẻ vai trò, nói rõ ràng với nhau, sẽ giúp cả nhà tránh khỏi cảnh gào thét hỏi nhau "Giờ sao? Giờ sao?" trong sự hoảng loạn tột cùng.

Lắng nghe trực giác và làm gương

Đôi khi, linh cảm của người lớn rất quan trọng. Nếu thời tiết đột ngột chuyển xấu dù dự báo tốt, nếu tàu có dấu hiệu bất thường, hay đơn giản là bạn cảm thấy không an tâm, đừng ngần ngại hoãn hoặc hủy chuyến đi. An toàn của con cái không thể đánh đổi bằng bất cứ lợi ích nào.

Hãy là tấm gương sáng cho con trong mọi hành vi an toàn. Mặc áo phao cùng con, tuân thủ hướng dẫn của thuyền viên, không chen lấn xô đẩy. Khi con thấy bố mẹ nghiêm túc, con cũng sẽ học được cách tự giác bảo vệ mình.

Tuy nhiên, nỗ lực của cha mẹ là chưa đủ. Những giấc mơ của con trẻ cần được bảo vệ bởi cả một hệ thống an toàn vững chắc. Vụ tai nạn Hạ Long đã phơi bày những lỗ hổng, từ tiêu chuẩn kiểm định tàu thuyền còn cần siết chặt, đến ý thức tuân thủ quy định của một số cá nhân, tổ chức.

Chúng ta cần chung tay, từ chính quyền trong việc siết chặt kiểm tra, nâng cao công nghệ cảnh báo sớm; từ các doanh nghiệp du lịch trong việc đảm bảo mọi con tàu, mọi chuyến đi đều đạt chuẩn an toàn cao nhất; đến mỗi du khách trong việc tự giác tuân thủ quy định.

Hãy để mỗi chuyến đi của con là một hành trình của niềm vui và sự bình an, không còn bị ám ảnh bởi những "lời thì thầm vô thường" từ biển cả.