Để sáng mãi ngọn lửa Xô Viết

(Baonghean) - Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh (XVNT) là bảo tàng trưng bày chuyên đề về một sự kiện lịch sử tiêu biểu của dân tộc khi Đảng ta mới ra đời, đó là cao trào Xô viết Nghệ - Tĩnh 1930 - 1931. Đây cũng là 1 trong 3 bảo tàng được thành lập sớm nhất trong hệ thống bảo tàng Việt Nam. Điều đó nói lên vị trí, vai trò khá đặc biệt của Bảo tàng XVNT trong sự nghiệp xây dựng phát triển văn hóa nói chung và sự nghiệp bảo tồn, phát huy di sản văn hóa nói riêng, đồng thời góp phần tạo ra một điểm nhấn trong phát triển kinh tế du lịch của Nghệ An.

Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh trưng bày lưu động tại đình Trung Cần (Khánh Sơn - Nam Đàn). Ảnh: Thanh Thủy

Hơn nửa thế kỷ hoạt động, thực hiện lời dạy của Bác, tập thể cán bộ, viên chức Bảo tàng XVNT phấn đấu không ngừng và trưởng thành về mọi mặt, xây dựng Bảo tàng trở thành một thiết chế văn hóa nổi bật trong hoạt động bảo tồn và phát huy di sản văn hóa xứ Nghệ. Cán bộ bảo tàng đã in dấu chân mình trên khắp mọi nẻo đường của Tổ quốc và cả nước ngoài sưu tầm được gần 15.000 hiện vật, tài liệu, trong đó có 1/3 là tài liệu, hiện vật gốc. Đến nay, Bảo tàng XVNT đã lập hồ sơ xếp hạng và có 47 di tích XVNT được công nhận di tích lịch sử - văn hóa quốc gia, trong đó có 39 di tích ở Nghệ An, 8 di tích ở Hà Tĩnh và một số di tích cấp tỉnh khác. Nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo, bảo vệ và phát huy tác dụng rất tốt.

Bảo tàng XVNT đã thực hiện 7 lần chỉnh lý, bổ sung nhà trưng bày, phục vụ hơn 8 triệu lượt khách trong nước, quốc tế đến tham quan, nghiên cứu, trong đó có nhiều nguyên thủ quốc gia và cán bộ lãnh đạo các cấp. Đồng thời, tổ chức nhiều cuộc hội thảo, toạ đàm khoa học, thi tìm hiểu về XVNT, xuất bản nhiều công trình nghiên cứu, tài liệu khoa học và nhiều bài đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng…

Ngoài hoạt động tại chỗ, Bảo tàng đã chủ động, sáng tạo, vượt khó, tổ chức nhiều đợt trưng bày lưu động, nói chuyện truyền thống, giao lưu văn hóa, thi tìm hiểu lịch sử XVNT khắp nơi trong hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, từ vùng núi cao đến hải đảo, tích cực tham gia chủ trương đưa văn hóa về cơ sở.

Cơ sở vật chất của Bảo tàng được quan tâm đầu tư xây dựng khang trang, trang thiết bị khá hiện đại, đáp ứng được yêu cầu phục vụ tham quan, nghiên cứu, tổ chức các hoạt động văn hóa. Đội ngũ cán bộ, viên chức được chuẩn hóa, với 100% biên chế có trình độ đại học; có tiến sỹ sử học, 3 thạc sỹ văn hóa học…

Như chiếc cầu nối giữa quá khứ với hiện tại, giữa thế hệ ông cha và con cháu hôm nay, Bảo tàng XVNT đã trở thành một địa chỉ đỏ rất đỗi quen thuộc với du khách muôn phương, có ý nghĩa giáo dục truyền thống “đi đầu, dậy trước” của xứ Nghệ, tô thắm thêm biểu tượng anh hùng của quê hương Bác Hồ kính yêu. Với những thành tích đạt được, tập thể và các cá nhân của Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh đã được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, nhiều bằng khen của Bộ VH-TT&DL và UBND tỉnh Nghệ An…

Những thành tích có được hôm nay của Bảo tàng là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên của Trung ương Đảng, Chính phủ, của Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, sự ủng hộ của các ngành, các cấp, các bậc lão thành cách mạng, cácnhà khoa học, và sự phấn đấu không mệt mỏi của tập thể các thế hệ cán bộ công nhân viên Bảo tàng.

Tuy nhiên, cũng phải thắng thắn thừa nhận rằng, hiện nay lượng khách đến tham quan, nghiên cứu Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh chưa được nhiều như mong muốn. Điều đó đặt ra cho mỗi chúng ta phải suy ngẫm, tìm ra các giải pháp để đưa Bảo tàng đến với công chúng ngày càng nhiều hơn.

Bảo tàng XVNT cần tìm ra những hình thức hoạt động tốt nhất để không ngừng tăng cường vai trò, chức năng giáo dục đặc biệt của mình trên mặt trận tư tưởng, văn hoá, góp phần khẳng định chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, góp phần tích cực vào sự nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Bảo tàng XVNT cần tiến hành ngay việc nghiên cứu, tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Sở VH-TT&DL về việc chỉnh lý, nâng cấp hệ thống trưng bày thường trực, ứng dụng những thành tựu khoa học, công nghệ, kỹ thuật trưng bày hiện đại để nâng cao sức thuyết phục, sự sinh động, hấp dẫn của bảo tàng. Tăng cường đi cơ sở, nghiên cứu phối hợp với các đơn vị nghệ thuật, Trung tâm Văn hóa tỉnh và trung tâm VH-TT các huyện thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, đổi mới hình thức trưng bày lưu động, giao lưu văn hóa, kể chuyện truyền thống gắn với từng địa phương, đơn vị, trường học… nhằm đạt hiệu quả cao, thiết thực.

Tích cực phối hợp với ngành Giáo dục – Đào tạo thực hiện kế hoạch đưa Xô viết Nghệ Tĩnh vào trường học ở Nghệ An và tiếp tục làm việc để triển khai kế hoạch đưa Xô viết Nghệ Tĩnh vào trường học ở Hà Tĩnh. Chủ động phối hợp với các cấp ủy, chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị, nhà trường để đưa mọi người đến với Bảo tàng và đưa Bảo tàng đến với mọi người. Cần quan tâm nghiên cứu để tổ chức các loại hình dịch vụ phù hợp, phối hợp chặt chẽ với ngành Du lịch đưa Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh trở thành điểm đến thường xuyên của du khách trong và ngoài tỉnh. Thông qua các hình thức sinh hoạt văn hóa, vui chơi, giải trí lành mạnh, tạo sức hấp dẫn để thu hút mọi người đến với Bảo tàng. Phải quan tâm hơn nữa đến công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, viên chức, xây dựng chi bộ, cơ quan, công đoàn vững mạnh, trong sạch, làm cơ sở vững chắc cho sự phát triển của các hoạt động sự nghiệp.

Phát huy truyền thống hơn nửa thế kỷ xây dựng và phát triển, phát huy niềm vinh dự là bảo tàng duy nhất trong cả nước được Bác Hồ ký lời Đề tựa, để ngọn lửa XVNT luôn rực cháy trong tâm hồn mỗi người dân xứ Nghệ, lan toả mạnh mẽ đến đồng bào cả nước và bạn bè quốc tế, mỗi cán bộ nhân viên của Bảo tàng XVNT cần phấn đấu nâng cao hơn nữa năng lực, trí tuệ, phẩm chất và phong cách làm việc mới, tạo nên những chuyển biến sâu sắc trong toàn bộ hoạt động của Bảo tàng, đưa hoạt động của Bảo tàng lên tầm cao mới, xứng đáng với tình cảm của Bác kính yêu và tinh thần và khí phách của những chiến sỹ Xô viết Nghệ Tĩnh anh hùng.

Nguyễn Xuân Thủy

(Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh)