Đề thi nói về "lưu truyền" trò chơi dân gian khiến nhiều thí sinh Nghệ An bất ngờ
Sau 120 phút làm bài, đúng 10 h sáng nay các thí sinh đã hoàn thành môn thi Ngữ văn của Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, năm học 2025 – 2026. Đề thi năm nay này đề cập đến vai trò của thế hệ trẻ trong việc lưu giữ các giá trị văn hóa dân gian, một chủ đề khá mới lạ với các sĩ tử, khiến các em khó khăn khi làm bài.
Câu hỏi về trò chơi dân gian làm “khó” thí sinh
Đề thi môn Ngữ văn gồm 2 phần đọc hiểu và viết. Trong đó phần đọc biểu trích tác phẩm “Trên đôi cánh chuồn chuồn” và yêu cầu thí sinh trả lời các yêu cầu của văn bản.

Trong khi đó, phần viết có 2 phần, trong đó phần văn nghị luận yêu cầu phân tích nhân vật Tùng trong đoạn trích. Ở phần nghị luận xã hội, đề đề cập đến các trò chơi dân gian mang đậm nét văn hóa Việt đang bị mai một trong cuộc sống hiện đại. Đề nghị thí sinh bàn luận về cách thức lưu truyền trò chơi dân gian trong đời sống hiện nay.

Em Trịnh Phương Thảo (học sinh Trường THCS Cửa Nam, TP. Vinh) chia sẻ, bản thân bất ngờ khi đọc đề thi Ngữ văn. Mặc dù xác định ngữ liệu của đề có thể không ở trong sách giáo khoa, và thời gian qua được thầy cô ôn tập theo định hướng về kỹ năng, phương pháp phân tích văn bản bất kỳ, nhưng đoạn trích trong tác phẩm "Trên đôi cánh chuồn chuồn" hoàn toàn mới mẻ đối với em.

Em đã cố gắng bám sát văn bản để trả lời các câu hỏi trong phần đọc hiểu và viết đoạn văn phân tích nhân vật. Riêng câu nghị luận xã hội khác xa so với dự đoán của em trước đó. Năm nay là năm chẵn của nhiều sự kiện lịch sử như 50 năm giải phóng miền Nam, 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, nên em và nhiều bạn trong lớp tập trung ôn kỹ hơn về chủ đề truyền thống cách mạng, giáo dục lý tưởng đạo đức cho giới trẻ… Tuy nhiên, đề lại ra về bảo tồn, lưu giữ trò chơi dân gian. Đây cũng là đề về giá trị truyền thống, nhưng nói riêng về trò chơi dân gian thì khá bất ngờ. Trong bài làm, em nhắc đến những trò chơi mà mình từng tham gia, kể tên các nghệ nhân dân gian có đóng góp lớn trong lưu truyền giá trị văn hóa truyền thống ở Nghệ An cũng như trong cả nước.
Thí sinh Trịnh Phương Thảo (học sinh Trường THCS Cửa Nam, TP. Vinh)

Còn em Lê Đan Quỳnh, học sinh Trường THCS Lê Lợi (TP. Vinh) chia sẻ, đề khá dài và em đã tận dụng tất cả thời gian để có thể làm bài thi trọn vẹn. Với câu nghị luận xã hội – theo cấu trúc đề thi năm nay chiếm tới 4 điểm nên đây là trọng tâm trong bài làm của em. Em đã từng tham gia các trò chơi dân gian do nhà trường tổ chức như kéo co, đẩy gậy, ô ăn quan, nhảy dây… Vì vậy, em đã lấy luôn dẫn chứng từ ngôi trường của mình. Em cho rằng, khi có không gian và được tổ chức, trò chơi dân gian vẫn rất có sức hút với giới trẻ. Vừa giải trí sau giờ học căng thẳng, rèn kỹ năng, sức khỏe và đặc biệt tạo tinh thần đoàn kết trong học sinh.
Thí sinh phải vận dụng kiến thức vào thực tiễn
Tại huyện Quỳ Hợp, kết thúc môn thi Ngữ văn, nhiều thí sinh tại điểm Trường THPT Quỳ Hợp cho biết, đề thi đúng cấu trúc mà các em được ôn tập.
Em Hồ Thế Đạt - Trường THCS Châu Quang chia sẻ: “Đề vừa sức, em làm khoảng được 70%, theo em đề phân loại học sinh ở câu 2 nói về bản sắc văn hóa là vấn đề được quan tâm, thiết thực hiện nay và câu 4 phân loại học sinh rõ nét”.

Còn với em Trương Thị Huyền - thí sinh đến từ Trường THCS Văn Sơn cho biết: “Em thấy đề Văn không quá khó, không quá dễ, em ôn không giống đề. Em nghĩ mình làm khoảng 6 điểm”.
Nói về đề Ngữ văn lớp 10 năm nay, cô Võ Thị Phương - giáo viên bộ môn Ngữ văn, Trường THCS Châu Đình (Quỳ Hợp) cho biết: “Đề thi được xây dựng bám sát theo đúng cấu trúc của chương trình Giáo dục phổ thông 2018 và định hướng ôn tập của Sở Giáo dục và Đào tạo, nên học sinh không bị bất ngờ khi làm bài. Đề mang tính mở, sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa, góp phần đánh giá toàn diện năng lực đọc hiểu, viết và phẩm chất người học theo yêu cầu cần đạt của chương trình mới. Phần đọc hiểu: Kiểm tra năng lực đọc văn bản vừa sức học sinh, có câu hỏi phân hóa. Ở phần viết, bài nghị luận xã hội hướng học sinh đến lưu giữ nét đẹp giá trị truyền thống dân tộc trong đời sống hiện đại. Mức độ đề phù hợp với năng lực thực tế của học sinh, đảm bảo tính vừa sức, có sự phân hóa và phù hợp phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh”.

Tại điểm thi Trường THPT Đặng Thúc Hứa, xã Kim Bảng (Thanh Chương), em Đoàn Văn Trường học sinh lớp 9A, Trường THCS Thanh Khê cho biết: Em thấy đề thi môn Ngữ Văn vừa sức đối với thí sinh. Với đề thi này, theo em phần viết bài văn nghị luận bàn về vấn đề cách thức lưu truyền trò chơi dân gian trong đời sống hiện nay là khó hơn. Em dự đoán bài làm được 7 điểm.

Tại điểm thi huyện Con Cuông, một số thí sinh cho rằng, nội dung đề được đánh giá là gần gũi, bám sát chương trình học, đồng thời khuyến khích khả năng cảm thụ văn học và tư duy sáng tạo của học sinh.

Em Vi Thị Hoa – học sinh tại điểm thi Trường THPT Con Cuông cho biết: “Phần đọc hiểu lấy từ truyện ngắn nhẹ nhàng, dễ hiểu, nhưng câu hỏi vẫn yêu cầu mình phải đọc kỹ và phân tích kỹ chi tiết. Câu nghị luận xã hội về trò chơi dân gian rất thực tế, giúp em liên hệ với đời sống hiện nay. Phần nghị luận văn học về nhân vật Tùng hơi khó hơn nhưng rất cảm động”.
Một số giáo viên Ngữ văn tại địa phương cũng nhận định đề thi có sự phân hóa hợp lý, đảm bảo tính giáo dục và tính văn học. Những câu hỏi trong đề khuyến khích học sinh không chỉ học thuộc mà còn cần hiểu và biết vận dụng kiến thức vào thực tiễn.

Có mặt tại điểm thi Trường THPT Anh Sơn 1, là điểm thi có thí sinh đông nhất huyện với 591 thí sinh, em Nguyễn Quỳnh Anh chia sẻ: Đề Ngữ văn năm nay cơ bản nằm trong chương trình học, được các thầy cô ôn luyện kỹ, đề gồm 3 câu đọc hiểu, nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Em rất tâm đắc với câu hỏi nghị luận xã hội với nội dung: “Cách thức lưu truyền trò chơi dân gian trong đời sống hiện nay”, ngoài những kiến thức được học, thí sinh có khá nhiều tư liệu, dẫn chứng trong quá trình làm bài. Em hài lòng với bài thi của mình và nhận định sẽ được khoảng 8 điểm.

Rời khỏi điểm thi trong thời tiết nắng nóng chói chang, tuy nhiên, hầu hết thí sinh dự thi môn Văn sáng nay trên địa bàn huyện Đô Lương khá lạc quan khi được hỏi về đề thi. Em Nguyễn Thị Khánh Linh cho biết: “Đề thi vừa sức, em làm được hết toàn bộ đề thi. Em rất thích câu đọc hiểu, nó như trở về tuổi thơ của em, em thường theo anh ra đồng để thả diều. Những cánh diều no gió, những làng mạc quê em thật mộc mạc mến thương. Em đã làm câu này đầy cảm xúc".
Còn em Nguyễn Thái Tuân, học sinh Trường THCS Lý Nhật Quang cho biết, đề khá dễ, em thích câu số 2 về những trò chơi dân gian.


Nói về đề thi này, Cô giáo Nguyễn Thị Hải, Trường THCS Đông Hiếu, giáo viên dạy môn Ngữ văn cho rằng: Với đề thi Ngữ văn năm nay, chỉ cần học sinh tập trung, thông hiểu kỹ năng cũng có thể đạt 6 đến 7 điểm. Với những bạn có học lực tốt, có tư duy liên hệ sắc bén, kỹ năng cao, hoàn toàn có thể đạt điểm giỏi.
Việc lưu truyền trò chơi dân gian trong đời sống hiện nay là một vấn đề vô cùng cấp thiết. Các trò chơi dân gian không chỉ là hình thức giải trí mà còn là kho tàng văn hóa, lịch sử, và tri thức dân gian được đúc kết qua bao thế hệ. Chúng phản ánh đời sống sinh hoạt, lao động, và tín ngưỡng của người Việt, đồng thời góp phần giáo dục nhân cách, rèn luyện thể chất, và phát triển kỹ năng xã hội, đặc biệt là giới trẻ cần nhìn nhận và chung tay giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Cô giáo Nguyễn Thị Hải - giáo viên Ngữ Văn Trường THCS Đông Hiếu
Em Lô Thanh Huyền, thí sinh điểm Trường THPT Quỳ Châu chia sẻ:
Ở câu số 2 (4,0 điểm) trong đề thi năm nay, đề bài yêu cầu thí sinh viết một bài văn nghị luận bàn về cách lưu truyền trò chơi dân gian trong cuộc sống hiện nay. Đây là một chủ đề thiết thực và giàu tính nhân văn, đặc biệt trong bối cảnh xã hội hiện đại đang chứng kiến sự mai một dần của những giá trị văn hóa truyền thống.

"Hiện nay các trò chơi dân gian như kéo co, ô ăn quan, bịt mắt bắt dê, tò mạc lè (đồng bào Thái)… vẫn còn hiện diện trong sinh hoạt cộng đồng, đề bài này chắc chắn tạo điều kiện thuận lợi để học sinh phát huy trải nghiệm thực tế và góc nhìn đa chiều. Qua đó, các em không chỉ được thể hiện năng lực lập luận, mà còn có cơ hội thể hiện tình cảm, trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với việc giữ gìn truyền thống văn hóa dân tộc". Cô Nguyễn Trang Nhung, giáo viên Ngữ văn Trường THPT Quỳ Châu chia sẻ.
Cũng theo giáo viên này, với cách ra đề có tính mở, đề thi không chỉ kiểm tra kỹ năng viết luận, mà còn khơi dậy tư duy phản biện, khích lệ học sinh kết nối kiến thức văn hóa với thực tiễn đời sống một trong những yêu cầu quan trọng của chương trình giáo dục hiện hành.

