(Baonghean.vn) - Hàng năm cứ đến ngày 15 tháng Bảy âm lịch, người Nghệ khắp nơi lại nhộn nhịp đón Rằm, cúng Rằm, ăn Rằm tạo nên không khí “về nguồn” vô cùng đấm ấm.
Sáng nay, anh Thái Xuân Thanh (49 tuổi) ở xóm 4, xã Tân Thành, huyện Yên Thành dậy sớm hơn mọi ngày để hông xôi, làm gà chuẩn bị đi cúng Rằm ở nhà thờ đại tôn thuộc xã Vĩnh Thành cách nhà hơn 20 km.
Để tỏ lòng thành kính, từ mấy ngày nay, vợ chồng anh đã chọn, mua sắm lễ vật là những cân nếp ngon và một con gà đẹp để làm mâm cỗ thật chu đáo, tươm tất.
Anh Thanh cho biết: “Ngày xưa, nấu xôi bằng nồi đất khá vất vả, nay nhờ có nồi nhôm tiện lợi, nên việc hông xôi, luộc gà làm cỗ đơn giản hơn nhiều”.
Theo quan niệm dân gian, mọi lễ vật khi đem đi cúng, đều được xách tay hoặc đội trên đầu, do đó khi đi cúng xa cỗ xôi gà thường được buộc trước xe máy chứ không để cột sau xe như các vật dụng khác.
Người dân Yên Thành đội cỗ đi cúng Rằm tháng Bảy.
Cùng với gia đình anh Thanh, cạnh đó gia đình chú em Thái Xuân Tùng cũng làm một cỗ xôi gà tương tự. Cả hai anh em sẽ khởi hành cùng lúc về Vĩnh Thành.
Từ bao đời nay, người Yên Thành vẫn giữ tục lễ đội cỗ đi cúng như xưa. Ngày Rằm, ngày Tết, nhà nhà làm mâm, làm cỗ, trên đường làng, người người gánh cỗ, đội cỗ đi cúng khá đông vui, tạo nên một nét đẹp riêng trong ngày lễ cổ truyền ở quê lúa.
Nhà thờ họ Thái đại tôn ở Vĩnh Thành có 3 ngôi, hơn 170 hộ. Dịp lễ này, các ngôi từ đường được bày kín các mâm cỗ: cỗ đựng vào rá, cỗ bày lên mâm, cỗ để trên lá chuối… Trong hương hoa nghi ngút cùng tiếng trống tế rộn ràng, đội hành lễ với quần áo mũ mão truyền thống chỉnh tề tiến hành các nghi thức tế lễ tại nhà thờ một cách long trọng trang nghiêm.
Mâm cỗ trên bàn thờ họ Thái ở xã Vĩnh Thành.
Với quê biển Nghi Lộc, việc ăn Rằm tháng Bảy cũng có nhiều nét độc đáo. Anh Hoàng Xuân Tuấn (38 tuổi) ở xóm Đình, xã Nghi Thiết kể: Làng Trung Kiên quê anh là một làng cổ còn giữ được nguyên vẹn các di tích như đền, đình chùa, miếu mạo hàng trăm năm tuổi. Dịp Rằm này, các gia đình ngoài việc mua sắm lễ vật, làm mâm làm cỗ, cúng tế tại gia, tại nhà thờ họ như bao miền quê khác, còn tổ chức cúng tế ở các di tích trong làng, từ đền Thượng cho đến đình Trung Kiên.
Do đó, việc đón Rằm, ăn Rằm ở làng biển khá vui vẻ, ấm cúng. “Mỗi năm đến Rằm tháng Bảy ở quê tôi vui lắm. Những phong tục, nét đẹp làng xưa vẫn đang được mọi nhà gìn giữ, lưu truyền phát huy trong cuộc sống mới hôm nay” – anh Tuấn chia sẻ.
Trước Rằm mấy ngày bọn em đã xôn xao chuyện về quê, được về quê ăn Rằm với gia đình là cảm thấy vui rồi. Linh thiêng biết bao khi đứng trước bàn thờ gia tiên dâng hương cúng ông bà tổ tiên trong ngày Rằm tháng Bảy. Về sum họp với gia đình trong ngày này, cảm giác như được về với chính lòng mình”.
Anh Lưu Đình Tùng (26 tuổi) quê ở xóm 11, xã Nghi Tiến, Nghi Lộc
Ngược về Thanh Chương, người dân nơi đây cũng chuẩn bị Rằm và làm Rằm khá tươm tất. Anh Nguyễn Văn Nhật (33 tuổi) ở xóm 3, xã Ngọc Sơn cho biết: Anh là con trai trưởng trong nhà nên làm việc ở tận Bắc Ninh cũng phải hành quân về Rằm để cúng bố mẹ và tổ tiên. Từ chiều ngày 14, anh em trong họ Nguyễn Văn đã tập trung về nhà thờ họ dưới chân núi Nguộc để lau chùi dọn dẹp. Sáng 15, mỗi nhà sắm sửa một cỗ xôi gà đội về nhà thờ họ để cúng.
Trong ngôi nhà thờ 3 gian được chia thành 3 bàn thờ, cúng 3 dòng. Ở giữa là cánh trưởng, hai bên là cánh thứ. Mặc dù việc tế tổ ở nhà thờ không có nhiều thủ tục, lễ nghi, như nhiều họ khác, nhưng việc chuẩn bị cỗ lễ của các gia đình đều chu đáo. Sau khi cúng tế xong, cỗ nhà ai sẽ mang về nhà đó, mọi người sẽ hội tụ đến chúc tụng từng nhà. Theo anh Nhật, ở Ngọc Sơn quê anh cũng như ở Thanh Chương nói chung, Rằm tháng Bảy là một ngày lễ lớn, đông vui như Tết.
“Cả năm được Rằm tháng Bảy, cả thảy được Rằm tháng Giêng”, không chỉ ở Yên Thành, Nghi Lộc, Thanh Chương… mà nhiều vùng quê khác ở xứ Nghệ cũng tổ chức làm Rằm, ăn Rằm với không khí nhộn nhịp, tưng bừng.
Trước Rằm, thường là chiều 14, anh em trong các gia đình, họ tộc đến nghĩa trang thắp hương cho người đã khuất, “mời” tổ tiên, người thân về gia đường sum họp. Chuẩn bị đón Rằm, bên cạnh việc mua sắm thực phẩm, nhà nào cũng lo sửa sang, bài trí bàn thờ, bày mâm ngũ quả... Tùy vào phong tục, tín ngưỡng của mỗi vùng quê mà mỗi nơi có những lễ cúng khác nhau, đó là cúng thổ công, đức Phật, gia tiên và cô hồn lưu lạc.
Người dân Thanh Chương bê mâm cỗ đi cúng ngày Rằm.
Ngày xưa, mỗi dịp Rằm về, các nhà thường chung nhau mổ lợn, xay nếp thật nhiều. Các mẹ chăm lo từng sọt giá đậu, cho cây mập trắng, nở bung vào đúng sáng 15… Ngày nay, Rằm tháng Bảy, cái “ăn” không còn đặt nặng như xưa, nhưng mọi người vẫn chuẩn bị chu tất cái “lễ” bằng cả tấm lòng thành kính, theo hướng bảo tồn, gìn giữ, phát huy văn hóa truyền thống của ông cha.
Mâm cỗ ngày Rằm là mâm cỗ mặn với đầy đủ các món xào nấu, nhưng không thể thiếu “xôi hông, gà luộc”, gia đình phật tử còn bày soạn thêm mâm cỗ chay để cúng đức Phật.
Lễ tế tổ Rằm tháng Bảy của một dòng họ ở Thanh Chương.
Cúng Rằm là một nghi lễ quan trọng trong ngày Rằm tháng Bảy. Mọi gia đình đều cúng thần - Phật trước, nếu không phải gia đình phật tử thì cúng thổ công trước, rồi mới đến cúng gia tiên. Sau khi chuẩn bị mâm cỗ tươm tất, bàn soạn chu đáo, con cháu nội ngoại tập trung chỉnh tề tại gia đường, nghe đọc văn tế, tưởng nhớ tiền nhân, thắp hương vái lạy thần, Phật, tổ tiên, cầu mong sức khỏe bình an, may mắn.
Mỗi dịp cúng Rằm cũng là thời điểm để mọi người quây quần, giao lưu, trao đổi về nguồn gốc, vai vế họ hàng, huyết thống, thăm hỏi sức khỏe, công việc làm ăn, học hành của con cháu gần xa. Việc phá cỗ, phát lộc, ăn Rằm cũng diễn ra giữa không khí quây quần, đầm ấm.
Rằm tháng Bảy - Tết Trung Nguyên - lễ Vu Lan báo hiếu từ lâu đã đi vào tâm thức của người Việt, là ngày chúng ta hướng về cội nguồn bằng tình cảm thiêng liêng đối với gia đình, dòng tộc, quê hương, lễ tạ công đức sinh thành dưỡng dục của tiền nhân, là nét đẹp trong văn hóa truyền thống Việt Nam, thể hiện tinh thần đạo hiếu, nhân văn sâu sắc của dân tộc.
Màn trống tế Rằm tháng Bảy tại nhà thờ họ Thái huyện Yên Thành.
(Baonghean.vn) - Lễ hội Du lịch Cửa Lò năm 2024 là dịp để tỉnh Nghệ An giới thiệu, quảng bá giá trị, tài nguyên và sản phẩm du lịch đặc sắc tới bạn bè, du khách trong và ngoài nước.
(Baonghean.vn) - Lực lượng chức năng huyện Yên Thành vừa ngăn chặn vụ việc một nhóm người về địa bàn bán hàng giá cao cho người dân, có dấu hiệu lừa đảo.
(Baonghean.vn) - Hôm nay 10/3 âm lịch – là ngày Giỗ Tổ Hùng Vương – một ngày lễ trọng được nhân dân ta gìn giữ từ hàng nghìn năm nay. Đây là dịp để cháu con hôm nay nhớ về nguồn cội, tự hào về truyền thống văn hóa, lịch sử bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước của cha ông.
(Baonghean.vn) - Tối 18/4, Cửa Lò chính thức khai trương mùa du lịch năm 2024. Đến thời điểm này, các khách sạn, nhà hàng đã sẵn sàng bước vào mùa du lịch mới với hy vọng mới.
(Baonghean.vn) - Sáng 18/4 (tức ngày 10/3 Âm lịch), tại Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia đền Hồng Sơn, thành phố Vinh long trọng tổ chức Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương.
(Baonghean.vn) - Cửa Lò từ lâu đã nổi tiếng với bãi biển thơ mộng, bờ cát trắng mịn và làn nước biển xanh ngọc bích. Đến với Cửa Lò, du khách còn say đắm trước những khoảnh khắc bình minh tuyệt đẹp, đánh dấu sự khởi đầu mới đầy hy vọng.
Chương trình có sự tham gia của hàng trăm nghệ sĩ, ca sĩ trình diễn những tiết mục đặc sắc, ca ngợi công đức của Vua Hùng, tinh thần đoàn kết, truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.
(Baonghean.vn) - Quốc Lộ 48A như dải lụa mềm vắt qua thị trấn Tân Lạc, huyện miền núi Quỳ Châu có hai con dốc khá nổi tiếng là Kẻ Lè và Bù Bài. Để tạo mỹ quan cho cửa ngõ thị trấn Tân Lạc, huyện Quỳ Châu từ đầu năm nay đã tổ chức thành công đường hoa trên dốc Kẻ Lè.
(Baonghean.vn) - Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” năm 2024 có chủ đề “Tiếp tục bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm trong tình hình mới”; diễn ra từ ngày 15/4/2024 đến 15/5.
(Baonghean.vn) - Chiều ngày 17/4, Hội Khuyến học tỉnh và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An phối hợp tổ chức Hội nghị ký kết chương trình phối hợp thực hiện công tác khuyến học, khuyến tài xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2024-2030.
"Cây có gốc. Nước có nguồn. Chim tìm tổ. Người tìm tông”. Trải mấy nghìn năm, với bao biến động thăng trầm, trong tâm thức của cả dân tộc, đền Hùng vẫn là nơi của bốn phương tụ hội, nơi con cháu phụng thờ công đức Tổ tiên. Trở về đền Hùng, chúng ta như giọt máu trở về tim.
(Baonghean.vn) - Để ngăn chặn nạn chặt chém, lộn xộn tại các điểm trông giữ xe trong đêm Khai mạc Du lịch Cửa Lò năm 2024, chính quyền thị xã đã đưa ra hàng loạt các giải pháp nhằm hạn chế tối đa tình trạng nói trên.
(Baonghean.vn) - Thanh tra tỉnh Nghệ An vừa có kết luận cụ thể về vấn đề 1 số giáo viên Trường PTTH Dân tộc Nội trú tỉnh mượn đất làm nhà và không chịu trả.
(Baonghean.vn) - Chương trình được tổ chức nhằm thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã có công lao đóng góp cho Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ "Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".
(Baonghean.vn) - Sáng 16/4, huyện Nghĩa Đàn tổ chức Ngày hội văn hóa dân tộc Việt Nam năm 2024. Đây là hoạt động hướng tới chào mừng Ngày hội văn hóa các dân tộc Việt Nam (19/4) hàng năm.
(Baonghean.vn) - Ngày 16/4, Đoàn công tác của Ban Dân vận Tỉnh uỷ do đồng chí Phan Thanh Đoài - Phó Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy làm trưởng đoàn đã đến thăm và trao tặng kinh phí xây dựng nhà đại đoàn kết cho gia đình anh Lương Văn Thanh ở xóm 2 xã Nam Sơn, huyện Quỳ Hợp.
(Baonghean.vn) - Chiều 16/4, tại huyện Tân Kỳ, Trung tâm Văn hóa tỉnh Nghệ An tổ chức báo cáo Chương trình tham gia Hội thi Tuyên truyền lưu động Kỷ niệm 65 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh, Ngày truyền thống bộ đội Trường Sơn (19/5/1959 -19/5/2024).
(Baonghean.vn) - Lễ hội Môn Sơn - Lục Dạ là một trong những lễ hội độc đáo và mang đậm bản sắc văn hóa của người dân tộc Thái ở huyện Con Cuông. Bên cạnh cảnh đẹp thiên nhiên, Môn Sơn còn níu chân du khách bởi bản sắc văn hóa độc đáo của người dân nơi đây.
(Baonghean.vn) - Cứ mỗi độ tháng 4 về, những bông cúc biển lại tỏa sắc rực rỡ. Vẻ đẹp riêng của loại hoa được xem là biểu tượng du lịch Cửa Lò khiến cho các thiếu nữ không thể bỏ lỡ với mong muốn lưu lại những tấm hình làm kỷ niệm.
(Baonghean.vn) - Ngày 15/4, tại thành phố Hạ Long, Hội đồng Lý luận phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương phối hợp với tỉnh Quảng Ninh khai mạc lớp bồi dưỡng “Văn học, nghệ thuật đối với sự phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam: Vai trò của sáng tạo, lý luận, phê bình và quảng bá”.
(Baonghean.vn) - Bệnh tan máu bẩm sinh (Thalassemia) là bệnh di truyền và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của người bệnh và cả chất lượng dân số. Tại Nghệ An, dù đã được tuyên truyền thường xuyên nhưng số người mắc bệnh vẫn còn khá cao, nhất là ở các huyện miền núi.
(Baonghean.vn) - Những dòng chữ yêu thương trích trong cuốn Nhật ký chiến tranh của liệt sĩ Nguyễn Quang Số - quê xã Thanh Lam (nay là xã Ngọc Sơn), huyện Thanh Chương viết cho con gái duy nhất của mình, với bà Nguyễn Thị Hoa luôn là “món quà vô giá” mà người cha thân yêu để lại.
(Baonghean.vn) - Sáng 14/4, Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ xã Diễn Kỷ (Diễn Châu) tổ chức buổi Gala tri ân lãnh đạo xã qua các thời kỳ và gặp mặt những tấm gương tiêu biểu góp sức xây dựng quê hương Diễn Kỷ đang công tác và sinh sống ở mọi miền Tổ quốc.
(Baonghean.vn) - Với thời gian 5 ngày, kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 là dịp lý tưởng để mọi người tổ chức những chuyến tham quan, nghỉ dưỡng. Nếu bạn có ý định đi du lịch ở Nghệ An, chúng tôi xin được gợi ý các điểm đến hấp dẫn trên địa bàn tỉnh.
(Baonghean.vn) - Sáng 14/4, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Nghệ An phối hợp với UBND huyện Anh Sơn tổ chức Lễ phát động toàn dân tập luyện môn bơi, phòng, chống đuối nước tỉnh Nghệ An năm 2024 khu vực miền núi.
(Baonghean.vn) - Tập sách “Chiến sĩ Điện Biên Phủ Diễn Châu” (phát hành năm 2009) thực sự là tư liệu quý của các chiến sĩ Điện Biên, giúp đời sau hiểu rõ hơn những gian khổ và anh dũng, vinh quang của những người làm nên chiến thắng.
(Baonghean.vn) - Chung kết cuộc thi "Bước nhảy học đường" năm 2024 với chủ đề “Showcase in the city” đã thu hút đông đảo thí sinh trong, ngoài tỉnh tham gia, góp phần lan tỏa sự trẻ trung, sôi động của phố đi bộ thành Vinh tới bạn bè muôn phương.
(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Chi bộ Đảng Môn Sơn (14/4/1931-14/4/2024) - chi bộ Đảng đầu tiên của miền Tây Nam Nghệ An, sáng 13/4, lãnh đạo huyện Con Cuông và đông đảo người dân đã về dâng hương tại di tích nhà cụ Vi Văn Khang ở bản Thái Hòa, xã Môn Sơn.
(Baonghean.vn) - Lần theo dấu vết, tìm nguyên nhân nước sông Nậm Tôn bị đục, lực lượng chức năng ở huyện Quỳ Hợp phát hiện điểm khai thác quặng thiếc trái phép nằm sâu trên núi.
(Baonghean.vn) - Thời gian gần đây, có một nhóm người được hội người cao tuổi các huyện viết giấy giới thiệu về các xã để “tuyên truyền văn hóa đọc”, nhưng trên thực tế lại lôi kéo các cụ già mua thực phẩm chức năng.