Gia tăng tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội

(Baonghean) - Tình hình tội phạm giết người, cố ý gây thương tích do nguyên nhân xã hội trên địa bàn tỉnh đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, xu hướng trẻ hóa đối tượng gây án đang trở nên báo động về lối sống, đạo đức của bộ phận thanh, thiếu niên hiện nay.

» Linh mục Nguyễn Đình Thục kích động giáo dân
 

Giết người chỉ vì mâu thuẫn bột phát

Một trong những vụ án giết người gây rúng động xã hội trong năm 2016 là vụ giết bà Nguyễn Thị Hương, 62 tuổi, trú ở khối Tân Tiến, phường Quỳnh Thiện (TX. Hoàng Mai). Hung thủ của vụ án mạng nghiêm trọng trên không ai khác chính là Hồ Thị Huệ, 25 tuổi, cháu gái của nạn nhân, cùng trú tại phường Quỳnh Thiện. Đây là vụ án giết người có tính chất phức tạp, nạn nhân bị giết chết tại nhà riêng trong tình trạng không mặc quần áo; két sắt trong nhà có dấu hiệu bị kẻ gian cạy phá, hiện trường trong nhà bị xáo trộn…

Sau 6 ngày phá án, cơ quan công an đã bắt được hung thủ khi đối tượng đang tìm cách lẩn trốn. Điều đáng nói, nguyên nhân khiến Huệ giết bà Hương không phải do mâu thuẫn kéo dài mà do mâu thuẫn bột phát. Khai tại cơ quan công an, Huệ cho biết, trong lúc đến nhà bà Hương trả nợ, do bà Hương tưởng Huệ là trộm nên trùm chăn đánh. 2 bên vật lộn nhau dưới nền nhà, rồi Huệ thoát ra được, sau đó đè lên người, bóp cổ bà Hương cho đến chết.

Cơ quan Công an thành phố Vinh thực nghiệm hiện trường vụ hỗn chiến tại quán karaoke Quán Lau, ngày 13/9/2016.
Cơ quan Công an thành phố Vinh thực nghiệm hiện trường vụ hỗn chiến tại quán karaoke Quán Lau, ngày 13/9/2016. 

Thời gian qua, tình trạng vi phạm pháp luật của tầng lớp thanh niên ngày càng diễn ra manh động và khó lường. Như vụ đánh nhau tại quán karaoke Quán Lau (phường Trường Thi, TP. Vinh) vào ngày 13/9/2016 khiến nhiều người bị thương. Qua điều tra, nguyên nhân của vụ cố ý gây thương tích trên chỉ là do mâu thuẫn bột phát trong lúc va quẹt ô tô.

Vào thời điểm trên, Nguyễn Đình Trung (SN 1979) và Nguyễn Đình Bình (SN 1984) đều trú tại xóm 6, xã Nghi Thạch (Nghi Lộc) sau khi hát xong và điều khiển xe ô tô ra về thì va quẹt với xe ô tô do Chu Đức Gu Lít (SN 1990, trú phường Trường Thi) điều khiển chở Dương Minh Đức (SN 1992, trú tại phường Trung Đô). Không tìm được tiếng nói chung, 2 bên xảy ra ẩu đả. Lúc này, nhóm đối tượng do Trần Hùng Dũng (SN 1984, trú tại phường Trường Thi, TP. Vinh) là bạn của Gu Lít thấy vậy đã dùng súng bắn đạn cao su, dao, gạch đá tấn công nhóm của Trung, Bình khiến các nạn nhân bị thương nặng, phải cấp cứu tại bệnh viện.  

Theo đánh giá của Công an tỉnh, tình trạng tội phạm giết người, cố ý gây thương tích do nguyên nhân xã hội trên địa bàn tỉnh đang có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Trong năm 2016, trên địa bàn tỉnh xảy ra 32 vụ án giết người, làm chết 28 người, bị thương 12 người.

Trong đó, có đến 15 vụ án giết người do mâu thuẫn bột phát. Cũng trong năm 2016, trên địa bàn tỉnh xảy ra 394 vụ án cố ý gây thương tích, làm chết 5 người, bị thương 425 người, so với năm 2015 tăng 37 vụ. Trong đó, có 300 vụ cố ý gây thương tích do mâu thuẫn bột phát. Không chỉ vậy, tội phạm và vi phạm về cố ý gây thương tích đang có xu hướng trẻ hoá, đối tượng gây án chủ yếu trong lứa tuổi thanh, thiếu niên dưới 18 tuổi đến 30 tuổi là 531 đối tượng, chiếm 71,6%.


Mặc dù tình trạng tội phạm giết người, cố ý gây thương tích gia tăng nhưng theo cơ quan công an, việc điều tra, xử lý còn gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến công tác ngăn ngừa, phòng chống tội phạm. Hiện nay, theo Bộ luật Hình sự, hình phạt đối với tội phạm cố ý gây thương tích hiện nay còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Cụ thể, theo Khoản 2, Điều 105, Bộ luật Tố tụng hình sự, có 11 tội chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại, trong đó có tội Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo Khoản 1, Điều 104, Bộ luật Hình sự.

Tuy mức độ tổn hại sức khỏe được quy định tại Điều 104 Bộ luật Hình sự không thuộc 4 yếu tố cấu thành tội phạm nhưng lại là một điều kiện mang tính quyết định cho việc khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự. Theo quy định tại Khoản 3, Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự, việc xác định tính chất thương tích hoặc mức độ tổn hại sức khỏe là một trong những vấn đề bắt buộc phải trưng cầu giám định. Tuy nhiên, nhiều bị hại không từ chối giám định thương tích, gây khó khăn cho vệc xử lý hình sự đối với vụ án.

Đạo đức xuống cấp hay nhận thức pháp luật kém?

Theo đánh giá của Công an tỉnh, những năm qua, những tiêu cực của mặt trái nền kinh tế thị trường là một trong những nguồn gốc làm phát sinh hoặc tạo điều kiện cho các loại tội phạm phát triển, trong đó có tội phạm giết người, cố ý gây thương tích. Tình trạng này đã tác động trực tiếp vào tâm lý, lối sống ích kỷ, hẹp hòi của một bộ phận nhân dân, làm cho họ biến chất, coi thường mạng sống của người khác.

Bên cạnh đó, việc thường xuyên sử dụng bia, rượu và các chất kích thích khác, dẫn tới mất khả năng làm chủ bản thân cũng là một trong những nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm giết người, cố ý gây thương tích. Nhận thức pháp luật, nhận thức xã hội mà đặc biệt là ý thức cá nhân về đạo đức, trách nhiệm của công dân trong cộng đồng dân cư còn thấp, thái độ còn bàng quang trước nguy cơ tính mạng của người khác bị đe doạ hoặc xâm hại, chưa thực sự tôn trọng đạo đức, truyền thống của dân  tộc Việt Nam. 

Ông Sầm Bá Dần trú xã Mường Nọc (Quế Phong) - nạn nhân còn sống sót sau vụ án giết người do đối tượng Vi Văn Thắng (SN 1993, người cùng xã) gây ra vào ngày 28/5/2016.
Ông Sầm Bá Dần trú xã Mường Nọc (Quế Phong) - nạn nhân còn sống sót sau vụ án giết người do đối tượng Vi Văn Thắng (SN 1993, người cùng xã) gây ra vào ngày 28/5/2016. 

Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng và gia đình trong quản lý, giám sát đối tượng có bệnh lý hoặc biểu hiện tâm thần, đối tượng bị ảo giác do sử dụng chất ma tuý sinh sống tại địa phương còn hạn chế, dẫn tới một số vụ án đối tượng tâm thần, ngáo đá gây án giết người, cố ý gây thương tích. Cùng với đó, việc quản lý các đối tượng tâm thần vẫn đang là một vấn đề khó khăn cho cả gia đình và xã hội.

Theo ông Nguyễn Đăng Dương - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho biết: Việc quản lý đối tượng này rất khó khăn vì phần lớn các gia đình đều có hoàn cảnh khó khăn, khả năng chăm sóc, chữa trị rất hạn chế. Khi đối tượng này lên cơn thì gia đình không có biện pháp ngăn chặn, đề phòng. Hiện nay, chưa có văn bản pháp luật nào quy định ai, cơ quan nào có trách nhiệm đưa người mắc bệnh tâm thần đến cơ sở khám, chữa bệnh điều trị khi người bệnh chưa phạm tội.

Cùng với sự phát triển của xã hội, nhiều gia đình do thiếu quan tâm, giáo dục con em, cùng với việc tiếp thu các hình ảnh bạo lực từ internet, sách, báo... kéo theo lối sống buông thả, kích động, đua đòi làm phát sinh, phát triển tội phạm trong đó có tội phạm giết người, cố ý gây thương tích.

Lãnh đạo Phòng Cảnh sát hình sự (PC45 - Công an tỉnh) cho rằng, trong một số vụ án giết người và cố ý gây thương tích thì có một phần lỗi của nạn nhân (như nợ nần, ngoại tình, lừa đảo chiếm đoạt, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, kích động người khác...) làm nảy sinh và kích thích động cơ gây án của đối tượng. Điều đáng nói, có những vụ án giết người, cố ý gây thương tích là do mâu thuẫn đã kéo dài âm ỉ. Một trong những nguyên nhân khách quan là do chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng đã thiếu tích cực trong việc giải quyết các mâu thuẫn cá nhân dẫn đến việc lựa chọn hình thức giải quyết bằng bạo lực. 


Trước thực trạng trên, Công an tỉnh đã ban hành kế hoạch về triển khai thực hiện các biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội giai đoạn 2015 - 2020. Trong đó, chỉ đạo Công an các đơn vị, phòng triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, tập trung đánh mạnh tội phạm hoạt động theo băng ổ nhóm, nhất là các hành vi tụ tập đông người, sử dụng vũ khí, hung khí, công cụ hỗ trợ đâm chém, trả thù lẫn nhau, gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ gây hậu quả xấu.

Cùng với đó, phối hợp hướng dẫn, chỉ đạo cấp uỷ, chính quyền các xã, thị trấn rà soát, củng cố lại tổ chức hoạt động của các tổ tự quản về an ninh trật tự, các tổ hoà giải trên địa bàn thôn, xóm để tuyên truyền, giáo dục và quản lý theo các hộ gia đình, tổ dân cư; sớm phát hiện, làm giảm các mâu thuẫn trong gia đình, làng xóm, dòng họ…; kịp thời hoà giải các mâu thuẫn phát sinh trong nội bộ nhân dân. 

Phạm Bằng

tin mới

Bình yên vùng biên Nậm Cắn

Bình yên vùng biên Nậm Cắn

(Baonghean.vn) - Xã Nậm Cắn (Kỳ Sơn) là địa bàn xa nhất phía Tây Nam của tỉnh Nghệ An, có 23,099km đường biên tiếp giáp với huyện Nọong Hét, tỉnh Xiêng Khoảng (Lào) với nhiều đường mòn, lối mở; có Quốc lộ 7A đi qua và Cửa khẩu Quốc tế thông thương với nước bạn Lào...

Chấn chỉnh việc lạm dụng yêu cầu cung cấp phiếu lý lịch tư pháp

Chấn chỉnh việc lạm dụng yêu cầu cung cấp phiếu lý lịch tư pháp

(Baonghean.vn) - Phiếu lý lịch tư pháp (LLTP) là giấy tờ được sử dụng nhằm đáp ứng yêu cầu của công dân cần chứng minh bản thân có án tích hay không, đồng thời hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự… Tuy nhiên, thực tế đã xảy ra việc lạm dụng yêu cầu cung cấp phiếu LLTP, đặc biệt là phiếu LLTP số 2.

Dân vận khéo góp phần 'tháo khó, gỡ vướng' ở xã biển

Dân vận khéo góp phần 'tháo khó, gỡ vướng' ở xã biển

(Baonghean.vn) - Di dời, giải tỏa thành công ngôi nhà ở giữa khuôn viên trường tiểu học sau 6 năm; hoàn thành ghép 2 cụm dân cư đảm bảo công tác quản lý Nhà nước và quyền lợi của người dân; vận động nhân dân tự nguyện hiến đất mở rộng, bê tông hóa đường giao thông nông thôn…

Cố ý làm trái quy định về phân phối tiền cứu trợ do lợi dụng chức vụ, quyền hạn thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự thế nào?

Cố ý làm trái quy định về phân phối tiền cứu trợ do lợi dụng chức vụ, quyền hạn thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự thế nào?

(Baonghean.vn) - Cho tôi hỏi, cố ý làm trái quy định về phân phối tiền cứu trợ gây thất thoát 100 triệu đồng do lợi dụng chức vụ, quyền hạn thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự thế nào? Vấn đề quan tâm của chị Ngân Hoa (Nghi Lộc, Nghệ An).

Xử lý sớm, dứt điểm vướng mắc trong giải phóng mặt bằng Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7 đoạn qua Yên Thành

Xử lý sớm, dứt điểm vướng mắc trong giải phóng mặt bằng Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7 đoạn qua Yên Thành

(Baonghean.vn) - Mặc dù đã nhiều lần dời thời hạn bàn giao mặt bằng cho các đơn vị thi công để đảm bảo tiến độ, đến nay, Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7 qua huyện Yên Thành vẫn còn gần 2km chưa thể thực hiện. Nguyên nhân là do nhiều hộ dân chưa đồng ý nhận tiền đền bù. 

Bí ẩn trong những chuyến soi ếch đêm

Bí ẩn trong những chuyến soi ếch đêm

(Baonghean.vn) -Đêm xuống, Nguyễn Văn Chương mang bộ đồ câu ếch rời khỏi nhà. Ít ai biết rằng, “thành quả” trong những đêm đi soi ếch là những món hàng có giá trị do người đàn ông này đột nhập nhà riêng hay cửa hàng của người dân quanh vùng để lấy trộm.

Khởi tố vụ buôn lậu gia súc qua biên giới

Khởi tố vụ buôn lậu gia súc qua biên giới

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn (Bộ đội Biên phòng Nghệ An) cho biết, đơn vị vừa ra quyết định khởi tố vụ án buôn lậu qua biên giới và bàn giao vụ việc cho Công an huyện Kỳ Sơn tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.