(Baonghean) - Theo số liệu thống kê của Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Nghệ An, tổng số xe ô tô trên địa bàn tỉnh đã hết niên hạn sử dụng trong năm 2012 là 314 xe, trong đó có 259 xe tải và 55 xe khách. Tuy nhiên, đến thời điểm này số xe đến làm thủ tục trả biển số, trả giấy đăng ký chỉ đếm được trên đầu ngón tay.
Thiếu tá Lê Hồng Sơn, Đội phó Đội xử lý phòng CSGT tỉnh, cho biết: Từ đầu năm đến nay, lực lượng CSGT đã phát hiện, xử lý 10 trường hợp sử dụng sổ kiểm định giả, tem giả để lưu hành. Cùng với đó, trung bình hàng tháng còn xử lý gần 2.000 trường hợp xe ô tô vi phạm lỗi an toàn kỹ thuật liên quan đến phanh, các thiết bị kỹ thuật, các bộ phận an toàn, xe không đảm bảo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường…
Như vậy, có thể thấy việc nhiều chủ phương tiện tìm đủ mọi cách để đưa xe hết niên hạn, không đảm bảo an toàn kỹ thuật và môi trường ra hoạt động, sẽ dẫn đến nguy cơ gây TNGT rất cao. Bởi những xe quá niên hạn, thường gặp vấn đề về phanh, các thiết bị kỹ thuật, các bộ phận an toàn. Những bộ phận này có khả năng xảy ra hỏng hóc bất kỳ lúc nào. Và không ít những trường hợp TNGT đã xảy ra do hỏng phanh, hỏng thiết bị... Thêm nữa, những chiếc xe "hết đát" này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ về cháy nổ vì bình xăng cũ, hoen rỉ, còn các ống dẫn nhiên liệu thì dễ rò rì dẫn đến cháy, nổ.
Lực lượng CSGT, TTGT kiểm tra xe khách trên tuyến đường Lê Lợi, TP Vinh.
Ông Nguyễn Quý Khánh- Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Nghệ An, cho biết: Theo quy định, những xe ôtô hết hạn sử dụng, khi đến lần kiểm định cuối phải nộp lại sổ cho Trung tâm Đăng kiểm địa phương. Tuy nhiên trên thực tế thì rất hiếm. Và mặc dù đã tuyên truyền, phổ biến quy định của Chính phủ về niên hạn sử dụng xe ô tô, gửi thông báo đến các chủ phương tiện có xe sắp hết niên hạn sử dụng… Thế nhưng, chủ của những chiếc xe đã hết niên hạn sử dụng thường tìm cách thoái thác, đối phó bằng việc chỉ sử dụng xe hết niên hạn chở hàng, chạy tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, vào buổi tối. Có những chủ xe đường dài, sau khi xe hết niên hạn lại đem xe về để tận dụng chạy tuyến nội tỉnh. Nếu bị lực lượng cảnh sát giao thông kiểm tra thì các tài xế sẽ không trình sổ kiểm định, mà viện lý do quên không mang theo. Thậm chí, nhiều lái xe còn chỉnh sửa trực tiếp vào sổ kiểm định, sau đó đem đi photocopy và chỉ xuất trình bản photo khi bị cảnh sát giao thông "hỏi thăm".
Anh Tr.V.T, có xe tải trước đây vận chuyển hàng nội tỉnh nay đã hết hạn sử dụng nên chuyển sang thu gom mía trong vùng nguyên liệu tại một huyện miền núi cho hay: "Cũng lo nơm nớp nếu bị CSGT phát hiện nhưng được ngày nào hay ngày đó, chứ bây giờ bỏ cũng phí mà bán sắt vụn thì cũng chẳng được là bao".
Thượng tá Nguyễn Duy Đông - Phó trưởng phòng CSGT tỉnh trao đổi: Ngoài việc huy động tối đa lực lượng, phương tiện thiết bị kỹ thuật để kiểm tra, xử lý nghiêm xe ôtô chạy quá tốc độ, đi không đúng phần đường, tránh vượt sai quy định, không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật… Phòng còn liên hệ với Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới thông báo danh sách những xe đã hết niên hạn sử dụng để lực lượng CSGT kịp thời phát hiện xử lý không để tiếp tục lưu hành.
Theo ông Phan Huy Chương, Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT cho biết: UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2209/QĐ-UBND-NC về việc thành lập đoàn kiểm tra liên ngành xử lý xe chở quá khổ, quá tải và phương tiện bị cấm lưu hành. Theo đó, từ 30/5 đến 30/7/2013 sẽ kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về vận tải hàng hóa đối với các tổ chức và cá nhân trên địa bàn tỉnh (đặc biệt là phương tiện chở quá khổ, quá tải trọng cầu đường bộ, quá tải trọng thiết kế của phương tiện; xe hết niên hạn sử dụng; xe công nông, xe tự chế 3-4 bánh).
Như vậy có thể thấy, ngoài việc cần tuyên truyền để các lái xe nhận thức được rằng việc lưu hành những chiếc xe không đảm bảo các điều kiện kỹ thuật, thông số an toàn, xe hết hạn sử dụng không những là nguy cơ gây tai nạn cho những người tham gia giao thông mà còn nguy hiểm đối với các lái xe. Trung tâm Đăng kiểm, lực lượng Cảnh sát giao thông, Thanh tra giao thông cần có sự phối hợp đồng bộ để thông báo, kiểm tra, xử phạt kịp thời đối với các trường hợp vi phạm. Hơn thế, cần tăng mức phạt tương xứng với mức độ nguy hại nếu gây ra tai nạn... Có như vậy, tình trạng sử dụng xe không đảm bảo các thông số an toàn, xe "hết đát" mới chấm dứt.
Nghị định 71/2012/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 34/2010/NĐ-CP ngày 2/4/2010 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, quy định: Phạt tiền từ 4 đến 6 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm: điều khiển xe quá niên hạn sử dụng tham gia giao thông (nếu có quy định về niên hạn sử dụng); sử dụng Sổ chứng nhận kiểm định, Giấy chứng nhận, tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, Giấy đăng ký xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, hoặc sử dụng Giấy đăng ký xe không đúng số khung, số máy (kể cả rơmoóc và sơmi rơmoóc)… Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả như tịch thu phương tiện và tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe 60 ngày.
Theo Nghị định 95/2009/NĐ-CP của Chính phủ, niên hạn sử dụng của xe ô tô được tính bắt đầu từ năm sản xuất xe (một số trường hợp đặc biệt khi được Thủ tướng Chính phủ cho phép, niên hạn sử dụng được tính từ năm đăng ký xe ô tô lần đầu). Theo đó, quy định niên hạn sử dụng đối với xe ô tô chở hàng không quá 25 năm; xe ô tô chở người không quá 20 năm; đối với xe ô tô chuyển đổi công năng từ các loại xe khác thành xe ô tô chở người trước ngày 1/1/2002 không quá 17 năm.
