Đột phá từ con người: Nghệ An chú trọng đào tạo nhân lực chất lượng cao
Với nhiều ưu thế về giáo dục và đào tạo, Nghệ An có nhiều lợi thế để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Hiện, Nghệ An cũng xem việc phát triển nguồn nhân lực là 1 trong 3 mũi đột phá của tỉnh, trong đó, lấy giáo dục - đào tạo làm chiến lược, giáo dục nghề nghiệp làm trọng tâm và then chốt.
Đổi mới chương trình đào tạo
“Làm sao để sinh viên ra trường có thể nhanh chóng tiếp cận với công việc và làm việc với máy móc thực” là yêu cầu đặt ra của Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Vinh trước mỗi khóa học.
Vì thế, những năm qua, trước yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động, nhà trường chú trọng nhiệm vụ phải đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật có trình độ cao, làm chủ công nghệ, thích ứng nhanh với chuyển đổi số. Để làm tốt điều này, nhà trường đã tăng cường đầu tư phòng thí nghiệm, xưởng thực hành, mô hình doanh nghiệp ảo - doanh nghiệp thật trong trường.

Đồng thời, tập trung đổi mới chương trình đào tạo theo hướng chuẩn đầu ra gắn với năng lực số, kỹ năng mềm và tư duy đổi mới sáng tạo. Quá trình đào tạo còn gắn với nhiệm vụ quan trọng, đó là chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh.
Chúng tôi định hướng không chỉ đào tạo kỹ thuật viên, kỹ sư giỏi chuyên môn mà còn có năng lực khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Do đó, trong thời gian học ở trường, sinh viên được khuyến khích tham gia các dự án nghiên cứu ứng dụng, startup công nghệ để hình thành đội ngũ lao động trẻ, sáng tạo, góp phần nâng cao năng suất lao động của tỉnh.
Tiến sĩ Thái Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh
Trong khi đó, tại Trường Đại học Vinh, vấn đề được nhà trường đặc biệt quan tâm là chất lượng chuẩn đầu ra của giáo dục đại học.
.jpg)
Qua trao đổi, GS.TS Nguyễn Huy Bằng - Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Để xây dựng chuẩn đầu ra theo đổi mới sáng tạo, từ năm 2017, nhà trường đã thực hiện theo mô hình CDIO và liên tục được cải tiến để phù hợp với bối cảnh phát triển công nghệ 4.0 và mô hình dạy học mới. Đó là dạy học đảo ngược, dạy học theo mô hình Dự án PBL (thay vì chỉ học lý thuyết, học sinh được khuyến khích chủ động, sáng tạo và hợp tác để khám phá, nghiên cứu và áp dụng kiến thức vào thực tiễn).
Việc đánh giá kết quả học tập được thực hiện theo các tiêu chí chuẩn đầu ra kiến thức, các chỉ số đánh giá dự án khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Qua đó, tạo cơ hội thay đổi cả về lượng và chất trong đào tạo gắn với nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, thực tiễn doanh nghiệp.
Đầu tư, phát triển nguồn nhân lực
Những năm qua, xác định việc phát triển nguồn nhân lực là 1 trong 3 mũi đột phá phát triển nên Nghệ An đã lồng ghép nhiệm vụ này trong nhiều kế hoạch, chương trình hành động. Riêng trong nhiệm kỳ qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 03-NQ/TU về "Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trên địa bàn tỉnh Nghệ An". Ngoài ra, tỉnh cũng đã ban hành Đề án số 14/ĐA/TU về đào tạo, phát triển nhân lực có kỹ năng nghề… Song song với đó, tỉnh cũng có nhiều chính sách để thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển nguồn nhân lực, đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, thu hút, trọng dụng người có tài năng.

Nhờ triển khai các chương trình này nên những năm qua, hệ thống trường lớp trên địa bàn tỉnh không ngừng được đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học theo hướng chuẩn hóa hiện đại hóa.
Nghệ An còn là tỉnh đi đầu khu vực Bắc Trung Bộ trong xây dựng cơ chế, chính sách, hình thành các mô hình giáo dục, tạo đột phá phát triển giáo dục.
Nhờ đó, chất lượng dạy học các cấp học, bậc học được khẳng định vững chắc, nhiều năm liên tục ngành Giáo dục Nghệ An nằm trong tốp đầu cả nước với nhiều học sinh đạt học sinh giỏi quốc gia, khu vực và quốc tế. Tiền đề thuận lợi này, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh, khi mỗi năm Nghệ An có hàng nghìn học sinh điểm cao đậu vào các trường đại học tốp đầu của cả nước.
Trên lĩnh vực đào tạo nghề, Nghệ An hiện có 6 trường đại học, xếp thứ 3 trong vùng về số lượng trường đại học. Ngoài ra, có 10 trường cao đẳng, 13 trường trung cấp, 22 trung tâm giáo dục nghề nghiệp, 18 cơ sở có đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, với quy mô tuyển sinh đào tạo của hệ thống giáo dục nghề nghiệp đạt 79.231 học sinh, sinh viên/năm.

Với cơ cấu ngành nghề, trình độ đào tạo đa dạng, nguồn nhân lực từ các trường đại học, cao đẳng từng bước đáp ứng nhu cầu thị trường lao động.
Hiện, tỷ lệ lao động qua đào tạo toàn tỉnh tăng từ 66,4% cuối năm 2021 lên 70,1% cuối năm 2024 (tăng 3,7%).
Từ đó, đã tác động tích cực đến chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế, nâng cao năng suất lao động, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo và phát triển kinh tế bền vững, củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự xã hội của tỉnh.

Về vấn đề này, GS.TS Thái Văn Thành - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo khẳng định: Nguồn nhân lực chất lượng cao là nguồn lực chính quyết định quá trình tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội. Gần đây nhất, Nghị quyết số 71 cũng đã đưa ra những đột phá chiến lược để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhằm đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh. Để đáp ứng được yêu cầu đã đề ra, người đứng đầu ngành Giáo dục cho rằng, nhiệm vụ quan trọng là phải tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện trong giáo dục - đào tạo, cả về mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học, hệ thống giáo dục, phương thức tổ chức quản lý giáo dục - đào tạo.
Trọng tâm của giáo dục phải chuyển từ trang bị kiến thức sang bồi dưỡng, rèn luyện phương pháp tư duy, phương pháp tìm và giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, khả năng tự đào tạo và thích nghi phát triển.
Bên cạnh đó, cần đổi mới mạnh mẽ cơ chế, chính sách xây dựng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, có cơ chế, chính sách, giải pháp mang tính vượt trội, đột phá về thu hút, trọng dụng, sử dụng người tài để khuyến khích lao động chất lượng cao về công tác và cống hiến…
GS.TS Thái Văn Thành - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo