Xây dựng Đảng

Đưa khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chính cho phát triển

Thanh Lê • 15/05/2025 09:15

Thay mặt Bộ Chính trị Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký, ban hành Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57 ngày 22 tháng 12 năm 2024) với nhiều quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp lớn có tính chiến lược. Báo Nghệ An có cuộc phỏng vấn đồng chí Nguyễn Quý Linh - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ về những giải pháp triển khai để nghị quyết đi vào hiện thực cuộc sống, phát huy hiệu quả cao nhất.

Thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký, ban hành Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57 ngày 22 tháng 12 năm 2024) với nhiều quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp lớn có tính chiến lược. Báo Nghệ An có cuộc phỏng vấn đồng chí Nguyễn Quý Linh - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ về những giải pháp triển khai để Nghị quyết đi vào hiện thực cuộc sống, phát huy hiệu quả cao nhất.

Thanh Lê (Thực hiện) • 15/05/2025

P.V: Thưa đồng chí! Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là "chìa khóa" cho tăng trưởng và phát triển. Nghị quyết số 57 đã và đang được xem là "luồng gió mới", nhận được sự quan tâm đặc biệt vào niềm tin, sự kỳ vọng của người dân, doanh nghiệp cũng như giới khoa học tỉnh nhà bởi những điểm mới, giải pháp mang tính đột phá. Đồng chí cho biết ý nghĩa của Nghị quyết số 57 đối với sự phát triển của đất nước ta hiện nay.

Đồng chí Nguyễn Quý Linh: Trước hết, cần nhấn mạnh rằng, phát triển khoa học công nghệ luôn được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm trong suốt thời kỳ đổi mới.

Trong bối cảnh của cuộc cách mạng chuyển đổi số, lần đầu tiên tại Nghị quyết số 57, khoa học công nghệ cùng với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số được đặt lên vị trí đột phá quan trọng hàng đầu, với những mục tiêu cùng những giải pháp quyết liệt chưa từng có. Trong đó, một trong những điểm đột phá rõ nhất là Nghị quyết số 57 xác định phải tăng đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Nghị quyết số 57 được ví như là "khoán 10" trong khoa học công nghệ. Lần đầu tiên trong lịch sử, đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng ban Chỉ đạo thực hiện nghị quyết đột phá về khoa học công nghệ với tâm thế hết sức chủ động để đi vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, đột phá về sự phát triển kinh tế - xã hội với một mục tiêu là tăng trưởng 2 con số của Quốc gia trong kỷ nguyên vươn mình nếu chúng ta thực hiện được tăng trưởng 2 con số.

Nghị quyết số 57 có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển hiện nay của đất nước ta, xác định định hướng phát triển chiến lược thông qua phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu so với quốc gia khác.

Nghị quyết đưa ra đến năm 2030, tầm nhìn dài hạn đến năm 2045, đặc biệt là các giải pháp cụ thể và toàn diện giải quyết các thách thức nội tại về thể chế, hạ tầng chiến lược, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút nhân tài trong và ngoài nước. Việc ban hành và nhanh chóng triển khai nghị quyết trong thời gian qua cho thấy quyết tâm chính trị của lãnh đạo, tạo xung lực mới, khí thế mới và sự đồng lòng quyết tâm phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

P.V: Là cơ quan tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An triển khai Nghị quyết số 57 của Trung ương, Sở khoa học và Công nghệ đã chủ động triển khai các giải pháp như thế nào?

Đồng chí Nguyễn Quý Linh: Ngành Khoa học và Công nghệ Nghệ An đã đón Nghị quyết số 57 với một tâm thế hết sức chủ động. Trên cơ sở định hướng chung của Ban Chỉ đạo Trung ương đã tham mưu xây dựng kế hoạch hành động thực hiện nghị quyết sát với thực tế của tỉnh Nghệ An.

Đồng thời, tham mưu thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban Chỉ đạo.

Cơ quan Sở Khoa học và Công nghệ là cơ quan thường trực tham mưu hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia của tỉnh Nghệ An. Đối với các ngành, lĩnh vực có các kế hoạch để hiện thực hóa tầm nhìn Nghị quyết số 57, trước mắt tập trung các chương trình, đề án, nhiệm vụ cụ thể để tập trung đầu tư, tổ chức thực hiện; gắn trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong giai đoạn tới.

P.V: Tại Nghệ An, việc triển khai Nghị quyết số 57 được Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh thúc đẩy thực hiện với quyết tâm chính trị cao. Đồng chí cho biết rõ hơn kế hoạch, bước đi của tỉnh để đưa nghị quyết vào cuộc sống, phát huy tính khả thi, hiệu quả trong thực tiễn?

Đồng chí Nguyễn Quý Linh: Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57, tỉnh Nghệ An đã tổ chức quán triệt, triển khai nghị quyết và ban hành nhiều văn bản quan trọng để đôn đốc, triển khai phù hợp với các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết số 57 bảo đảm thống nhất, khả thi, đồng bộ với quá trình tổ chức sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sáp nhập cấp xã, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An ký ban hành Kế hoạch số 305 -KH/TU ngày 20/2/2025 triển khai quán triệt, tuyên truyền và thực hiện Nghị quyết số 57.

Theo đó, Kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An chỉ rõ mục tiêu cụ thể đến năm 2030, tại Nghệ An tiềm lực, trình độ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt mức tiên tiến ở nhiều lĩnh vực quan trọng; trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp đạt mức trên trung bình của cả nước. Đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế đạt mức trên 55%. Tỷ trọng giá trị sản phẩm công nghiệp công nghệ cao trong các ngành chế biến, chế tạo đạt tối thiểu 45%. Quy mô kinh tế số chiếm khoảng 20% GRDP của tỉnh.

Đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phấn đấu bố trí ít nhất 3% tổng chi ngân sách hàng năm. Số doanh nghiệp đạt tiêu chí doanh nghiệp khoa học công nghệ và doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tăng gấp 3 lần so với năm 2020; tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo đạt trên 40% trong tổng số doanh nghiệp.

100% doanh nghiệp trong các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành, sản xuất và kinh doanh trên sàn thương mại điện tử; trên 80% doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia chuyển đổi số. Nhân lực nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ (quy đổi toàn thời gian) đạt 12 người trên 1 vạn dân. Số lượng đơn đăng ký sáng chế, văn bằng bảo hộ sáng chế tăng trung bình 16 - 18%/năm, tỷ lệ khai thác thương mại đạt 8 - 10%.

Chỉ số đổi mới sáng tạo PII thuộc tốp 20 của cả nước. Nghệ An nằm trong nhóm 25 tỉnh, thành phố có chỉ số chuyển đổi số tốt nhất của cả nước. 100% hồ sơ công việc tại cấp tỉnh, 85% hồ sơ công việc tại cấp xã được xử lý trên môi trường mạng. Hoàn thành xây dựng, kết nối, chia sẻ đồng bộ cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu các ngành; khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên số, dữ liệu số.

Đồng thời, Kế hoạch hành động xác định 10 yêu cầu và khẳng định mục tiêu chung là phát triển toàn diện và đồng bộ tiềm lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cùng với đó là các mục tiêu cụ thể đến năm 2025, 2030, 2035, 2040 và 2045 và 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp.

Các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp được xác định trong Kế hoạch hành động hướng tới phát triển vững chắc khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần đưa tỉnh nhà phát triển toàn diện, văn minh, hiện đại. Tăng trưởng kinh tế dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Từng bước xây dựng Nghệ An thành Trung tâm Khoa học và Công nghệ khu vực Bắc Trung Bộ.

Những năm gần đây, hoạt động khoa học công nghệ trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng, nhận thức và hành động của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể doanh nghiệp và người dân về vai trò của khoa học công nghệ đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Đặc biệt, Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá và phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đánh dấu một bước tiến lớn trong quá trình đổi mới của đất nước, đưa khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chính cho phát triển kinh tế - xã hội.

Việc nhanh chóng triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị sẽ tạo tiền đề cho tỉnh Nghệ An tiếp tục tạo đột phá, quyết tâm đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số hiện diện rõ nét trên tất cả các lĩnh vực. Để Nghị quyết số 57 đi vào cuộc sống đòi hỏi cần sự quyết tâm và nỗ lực đồng bộ từ các cấp, ngành và toàn xã hội. Chỉ khi đó, khoa học công nghệ mới thực sự trở thành động lực quan trọng đưa Nghệ An tiếp tục bứt phá, phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.

P.V: Xin cảm ơn đồng chí!