'Không thu hồi được tài sản có nghĩa chống tham nhũng không hiệu quả'

Chuyên gia pháp luật cho rằng, khi xử lý tham nhũng mà không thu hồi được tài sản thì có nghĩa cuộc đấu tranh chống tham nhũng không có hiệu quả.

Trong 10 năm qua, thu hồi tài sản tham nhũng chỉ đạt dưới 10%. Thông tin này đã khiến dư luận không khỏi giật mình. Phóng viên VOV phỏng vấn GS.TS Lê Hồng Hạnh – Viện trưởng Viện nghiên cứu pháp luật và kinh tế ASEAN.

GS.TS Lê Hồng Hạnh. (Ảnh: Thanh Niên)
GS.TS Lê Hồng Hạnh. Ảnh: Thanh Niên

PV: Thưa ông, tài sản thiệt hại do tham nhũng lên đến gần 60.000 tỷ đồng nhưng chúng ta mới chỉ thu hồi được 8%. Điều này đã và đang khiến cho dư luận tỏ ra thất vọng. Nhiều người cho rằng phải chăng chúng ta đang bất lực trước những tài sản tham nhũng, thưa ông?.

GS.TS Lê Hồng Hạnh: Cuộc đấu tranh chống tham nhũng ở bất kỳ quốc gia nào cũng phải đạt đến mục tiêu là triệt phá được tham nhũng và hiệu quả của việc triệt phá tham nhũng là phải thu hồi được tài sản tham nhũng.

Nếu tài sản không thu hồi được thì dường như chúng ta đang gửi thông điệp là cứ tham nhũng đi, đằng nào cũng được một lượng tài sản rất lớn mà các hình thức kỷ luật, truy tố rất nhẹ nhàng. Tôi già rồi, tôi cố tham nhũng để củng cố cho con cái sau này có một nguồn tài sản lớn, còn hình phạt thì tôi sẵn sàng chịu.

PV: Đối với tài sản tham nhũng thì việc thu hồi là đương nhiên, vậy tại sao thời gian qua chúng ta thu hồi tài sản này với một kết quả thấp như vậy, thưa ông?

GS.TS Lê Hồng Hạnh: Tôi cho rằng, các cơ quan đấu tranh chống tham nhũng loay hoay trong những thủ tục không hiệu quả. Tài sản tham nhũng là tài sản phạm tội, tuy nhiên, nếu tư duy như thế thì phải chờ đến bản án của tòa án để tiến hành thu hồi tài sản tham nhũng thì quá chậm.

Ở các nước, phát hiện thấy dấu hiệu một quan chức nào đó có tài sản lớn bất bình thường so với thu nhập hiện tại của người đó và cũng không minh chứng được tài sản thì lập tức họ sẽ phong tỏa tài sản đó để làm rõ đó là tài sản gì, hợp pháp, minh bạch, hay là tài sản có được do tham nhũng?

Khi phong tỏa được rồi thì các thủ tục tiếp theo để xác minh, truy nguyên nguồn gốc của tài sản sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Còn nếu chúng ta chờ bản án xong rồi mới tiếp tục làm nhiệm vụ kê biên tài sản thì quá muộn, và sự tẩu tán tài sản đương nhiên xảy ra rất dễ dàng.

PV: Ông có nói đến việc phong tỏa tài sản khi tài sản bất bình thường. Vậy thì trong trường hợp tài sản được chuyển nhượng hoặc được tẩu tán ra nước ngoài thì chúng ta truy thế nào, thưa ông?

GS.TS Lê Hồng Hạnh: Truy tài sản không phải là vấn đề khó. Trong tất cả luật chuyên ngành có rất nhiều điều khoản có thể cho phép chúng ta xác định được tài sản đó là như thế nào. Đương nhiên, nếu truy nguyên mà chỉ dừng lại ở tài sản của đối tượng đó thì không có ý nghĩa gì cả, bởi vì họ có thể khai rằng đó là tài sản của con cái.

Ví dụ như nhiều quan chức được doanh nghiệp hối lộ các căn hộ, đương nhiên quan chức đó không đứng tên căn hộ đó, nhưng điều này truy nguyên đâu có khó. Lần lại toàn bộ chứng từ kế toán của doanh nghiệp để xem việc bán các căn hộ nay đã diễn ra như thế nào. Tôi cho rằng, khó mà che đậy một cách trọn vẹn tất cả những vi phạm pháp luật.

PV: Chúng ta không thiếu những cơ chế, chính sách để ngăn chặn việc tẩu tán tài sản, thưa ông?

GS.TS Lê Hồng Hạnh: Thể chế của chúng ta có thể hoàn toàn cho phép thực hiện việc truy nguyên tài sản, vấn đề là người làm có theo đuổi đến cùng hay không. Ví dụ vụ ông Phạm Sỹ Quý ở Yên Bái, chúng ta mất 6 -7 tháng để truy nguyên tài sản nhưng có truy nguyên không? Một biệt thự xây dựng trên đất chuyển đổi như thế mà gần như không xác định được sự vi phạm pháp luật nào ở đây là điều vô lý.

PV: Trong bối cảnh phòng chống tham nhũng đang nóng như hiện nay và đang gây rất nhiều bức xúc trong dư luận, ông có hiến kế gì trong việc thu hồi tài sản tham nhũng một cách triệt để nhất?

GS.TS Lê Hồng Hạnh: Muốn thu hồi tài sản tham nhũng một cách triệt để, nhất là hoàn thiện thể chế bằng việc xây dựng Luật chống tham nhũng cần hướng vào mấy điểm chính, đó là: Đừng để nó trùng lắp, giẫm đạp lên các của các quy định khác của luật chuyên ngành.

Luật này phải hướng tới việc thu hồi tài sản, kê khai tài sản, sau đó dựa trên kê khai tài sản, dựa trên những biểu hiện bất bình thường trong thu nhập, tài sản của người đang có chức vụ, từ đó phong tỏa. Khi thấy đầy đủ điều kiện hình sự thì quay sang áp dụng Bộ luật hình sự để truy tố tội tham nhũng theo quy định. Nếu không làm được điều đó thì tài sản thu hồi sẽ không hiệu quả.

PV: Xin cảm ơn ông./.

"Đấu tranh chống tham nhũng ở bất kỳ nước nào cũng khó. Lòng tham của con người là vô tận, không bao giờ có điểm dừng và khi xử lý tham nhũng mà không thu hồi được tài sản thì điều đó có nghĩa cuộc đấu tranh chống tham nhũng không có hiệu quả. Các cơ quan của Đảng và Nhà nước trong cuộc chiến chống tham nhũng phải làm thế nào để niềm tin của người dân được đốt cháy mạnh hơn" - GS.TS Lê Hồng Hạnh

tin mới

Bí thư Đoàn xã với những việc làm ý nghĩa cho quê hương

Bí thư Đoàn xã với những việc làm ý nghĩa cho quê hương

(Baonghean.vn) - Đảng viên trẻ Nguyễn Hồng Sơn - Bí thư Đoàn xã Nghĩa Lộc (Nghĩa Đàn) được Tỉnh đoàn tuyên dương đảng viên trẻ xuất sắc năm 2024. Anh Nguyễn Hồng Sơn luôn gương mẫu, triển khai các phần việc, vận động đoàn viên cùng cống hiến sức trẻ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Huyện Nghĩa Đàn tổ chức Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An

Huyện Nghĩa Đàn tổ chức Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ban Thường vụ Huyện ủy Nghĩa Đàn ban hành Kế hoạch Tổ chức Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Những đảng viên trẻ tiêu biểu và cán bộ Đoàn đạt giải Lý Tự Trọng cấp tỉnh năm 2024

Những 'hạt giống đỏ' vững bước tiên phong của tuổi trẻ Nghệ An

(Baonghean.vn) - Năm 2024, tuổi trẻ Nghệ An có 15 cá nhân được tuyên dương Đảng viên trẻ xuất sắc và 14 cán bộ đoàn được trao giải Lý Tự Trọng cấp tỉnh. Nổi bật,có những cá nhân đạt cả 2 tiêu chí, họ là những “hạt giống đỏ” tiên phong trên những địa bàn, lĩnh vực khó khăn, đặc thù.

Quỳ Châu bầu bổ sung Chủ tịch UBND huyện

Quỳ Châu bầu bổ sung Chủ tịch UBND huyện

(Baonghean.vn) - HĐND huyện Quỳ Châu đã tiến hành bầu bổ sung chức danh Chủ tịch UBND huyện, kết quả 100% đại biểu HĐND huyện bầu ông Bùi Văn Hưng- Phó Bí thư Huyện ủy Quỳ Châu giữ chức vụ Chủ tịch UBND huyện Quỳ Châu, nhiệm kỳ 2021 – 2026.

Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, trách nhiệm người đứng đầu trong công tác khuyến học, khuyến tài

Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, trách nhiệm người đứng đầu trong công tác khuyến học, khuyến tài

(Baonghean.vn) - Ngày 20/12/2023, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Nghệ An ban hành Chỉ thị số 26 về đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2023 - 2030. Báo Nghệ An có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Hiền - Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Nghệ An xung quanh vấn đề này.

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam: Hội Báo toàn quốc là cơ hội để báo giới gặp gỡ để hiểu rõ hơn nhu cầu thông tin, thị hiếu độc giả

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam: Hội Báo toàn quốc là cơ hội để báo giới gặp gỡ để hiểu rõ hơn nhu cầu thông tin, thị hiếu độc giả

(Baonghean.vn) - Phát biểu tại Lễ khai mạc Hội Báo toàn quốc năm 2024, đồng chí Lê Quốc Minh - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh, đây là cơ hội để báo giới gặp gỡ để hiểu rõ hơn nhu cầu thông tin, thị hiếu độc giả, khán giả để có những sản phẩm báo chí bám sát thực tiễn đời sống,...

Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Phiên họp đầu tiên của Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIV

Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Phiên họp đầu tiên của Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIV

Ngày 13/3, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIV của Đảng đã chủ trì Phiên họp của Tiểu ban. Báo Nghệ An trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Phiên họp đầu tiên của Tiểu ban Nhân sự.

Công an Nghệ An phải là 'đơn vị gương mẫu, đi đầu, tiêu biểu' của lực lượng Công an nhân dân trong việc học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy

Công an Nghệ An phải là 'đơn vị gương mẫu, đi đầu, tiêu biểu' của lực lượng Công an nhân dân trong việc học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy

(Baonghean.vn) - Đại tướng Tô Lâm - Bộ trưởng Bộ Công an đề nghị và mong muốn Công an Nghệ An phải thực sự “xứng đáng là đơn vị anh hùng trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh”, là “đơn vị gương mẫu, đi đầu, tiêu biểu” của lực lượng Công an nhân dân trong học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy.

Luôn xứng danh là 'thanh bảo kiếm sắc bén', 'lá chắn thép' vững chắc (*)

Luôn xứng danh là 'thanh bảo kiếm sắc bén', 'lá chắn thép' vững chắc (*)

(Baonghean.vn) - Phát huy truyền thống của đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An tin tưởng Công an tỉnh sẽ tiếp tục lập nhiều thành tích, chiến công xuất sắc hơn nữa, luôn xứng danh là “thanh bảo kiếm sắc bén”, “lá chắn thép” vững chắc bảo vệ Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và Nhân dân.