(Baonghean) - Với người cựu thanh niên xung phong (TNXP) Trần Quang Nhật, những tháng ngày mở đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mỹ luôn là niềm tự hào, là kỷ niệm sống mãi không bao giờ quên.
Rời biển, lên rừng, vượt thác Sau 3 lần trượt khám tuyển quân sự vì lý do “thấp bé nhẹ cân”, Bí thư Chi đoàn thanh niên thôn Phú Liên (xã Quỳnh Long, huyện Quỳnh Lưu) Trần Quang Nhật đăng ký tham gia lực lượng TNXP phục vụ chiến trường miền Nam, chống Mỹ cứu nước.
Vào TNXP, tôi ở C302, cùng các đồng chí, đồng đội mình thực hiện nhiệm vụ làm đường qua dốc Bò Lăn, ngã ba Đồng Lào, Dốc Lụi ở huyện Nghĩa Đàn. Đến tháng 8/1965 được cấp trên điều động vào Quảng Bình ở C168, rồi lại sang C225 làm nhiệm vụ vận chuyển, thồ hàng tại miền Tây Quảng Trị. Ở C225, tôi và một số anh em có quê gần biển, thạo nghề sông nước như Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc được cử tham gia vào tiểu đội “đặc biệt” thực hiện vận chuyển hàng trên sông Sê Băng Hiêng - con sông có nhiều thác lắm ghềnh”.
Cựu TNXP Trần Quang Nhật (72 tuổi) bồi hồi về những xúc cảm những ngày mở đường Trường Sơn. Ảnh: Tư liệu - Thành Cường
“Trong những ngày ấy, thanh niên chúng tôi ai cũng muốn được trở thành Bộ đội Cụ Hồ. Đăng ký mãi không được, tôi tự nhủ mình vào TNXP cũng được. Ngày 15/5/1965, tôi gia nhập vào lực lượng TNXP...”.
Cựu TNXP Trần Quang Nhật (xã Quỳnh Long, huyện Quỳnh Lưu)
Ông Trần Quang Nhật kể: “Thực tế từ khu rừng nứa ở Cù Bai nơi C225 đóng đến trạm nhận hàng vẫn có đường bộ vận chuyển, song con đường này đồi dốc, vận chuyển rất khó khăn. Mỗi chuyến, mỗi người chỉ có thể cõng 25-30 kg. Nhằm nâng cao hiệu suất, đường vận chuyển trên sông Sê Băng Hiêng được tính đến. Tuyến vận chuyển trên sông này chỉ dài 8 km nhưng phải vượt qua 3 con thác. Tiểu đội tôi được nhận 3 con thuyền ba ván được TNXP Quảng Bình khiêng vác từ sông Nhật Lệ lên...”.
Ngày xuất quân, thủ trưởng đơn vị ra tận bến sông căn dặn: “Đây là chuyến đầu tiên, tiểu đội các đồng chí cần đi để rút kinh nghiệm. Trọng tải cho phép 1 tấn. Sông có 2 thác, một thác Gỗ, thác Đá. Thác Đá rất nguy hiểm không coi thường”... Lời căn dặn của thủ trưởng đã bị “bỏ ngoài tai” khi tiểu đội của ông Nhật chỉ thấy đoạn sông trước mặt trong xanh, nước chảy hiền hòa, phong cảnh hữu tình. Các TNXP đưa cả đàn, sáo và sổ nhật ký lên thuyền, hát ca vui như hội. Ông Trần Quang Nhật kể về chuyến tiền trạm “sợ đến già” này: “Xuôi chèo mát mái một lúc bỗng thấy thuyền như hẫng đi, nước cuốn kéo thuyền lao vun vút. Thác Đá hiện lên trước mặt với 2 chữ viết bằng sơn trắng phía bờ đá ven bờ và chiếc sọ người báo hiệu nguy hiểm. Cửa thác chỉ đủ cho 1 chiếc thuyền xuyên qua, độ chênh thác gần 3m và ở thế cua gấp, nước đổ ào tung bọt trắng xóa. Thuyền lao như tên, không đủ thời gian trao đổi cùng anh em, tôi cuống cuồng đưa mái bắt mũi thuyền vào cửa thác. Thuyền chở 1 tấn gạo cùng 4 anh em bị nước đẩy khá xa và nhấn chìm sâu”.
Ký ức của người cựu binh về đường Trường Sơn.
Nhờ bơi lội giỏi nên không bị đuối nước nhưng thuyền và gạo đã nằm dưới đáy sông gần 4m nước chảy xiết. Đội của ông Nhật động viên nhau cố gắng lặn xuống cứu gạo, cứu thuyền nhưng bất thành. Loay hoay cả tiếng đồng hồ mà không được, cái đói, cái mệt xuất hiện, 4 người trong đội trào nước mắt vì tuyệt vọng. “Một hạt gạo đem được vào đến đây là đánh đổi bao mồ hôi và máu. Bây giờ về biết báo cáo thế nào với chỉ huy?”. Trong nỗi tuyệt vọng, đội của ông Nhật đã gặp được một cụ già người Vân Kiều. Cụ bảo: “Bộ đội không làm được, để trai bản làm cho. Họ bơi giỏi lắm”... Ông Nhật kể: “Bản của cụ cách thác chừng nửa giờ đi bộ. Ông cụ đã gọi 6 thanh niên ra giúp chúng tôi. Họ bơi rất giỏi, nhẹ nhàng kéo được 6 bao gạo lên bờ, rồi tập trung đưa thuyền lên nốt. Do bao gạo đã được gói chặt bằng ni lông và bạt nên không bị ngấm nước. Cụ già và các trai bản đã truyền lại cho chúng tôi kinh nghiệm vượt thác Đá và thác Gỗ sau đó. Một lòng đau đáu Trường Sơn Chuyến “tiền trạm” đầy hiểm nguy và những lần hạ tải chuyển cả tấn hàng tăng bo qua đoạn sông cạn, kéo thuyền ngược dòng 5-6 km là kỷ niệm sâu sắc không bao giờ quên với người cựu TNXP Trần Quang Nhật... Trong quãng thời gian tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước trên tuyến đường Trường Sơn, ông Nhật còn có nhiều kỷ niệm khác như quá trình tham gia mở đường 20 - Quyết thắng nối Đông Trường Sơn với Tây Trường Sơn.
Qua cầu khỉ trên đường Trường Sơn. Ảnh tư liệu.
Ông kể: “Trên tuyến đường 20 - Quyết thắng, tôi được Ban cầu đường phân công làm nhiệm vụ mở đường, bốc vác, làm kho và tạm trú tại phân trạm NH, thuộc Binh trạm 14, Đoàn 559. Tất cả mọi người ở phân trạm đều là bộ đội, chỉ có mỗi tôi là TNXP, sinh hoạt rất bất tiện. Thế là Ban cầu đường đã chuyển tôi sang làm bộ đội... Tôi là bộ đội ở phân trạm NH từ năm 1967 đến lúc bị thương vào tháng 5/1969”.
Đường Trường Sơn theo dòng suối, 1995 - Thuốc nước trên giấy, 64 x 80 cm - Tranh của họa sĩ Nguyễn Thanh Châu.
Đầu hè năm 1969, máy bay Mỹ tăng cường ném bom phá hoại. B52 rải thảm dọc đường Hồ Chí Minh, cày nát bán kính cách đường 2 km. Kho đạn, xăng dầu, quân nhu do phân trạm NH bảo vệ bị trúng bom cháy rừng rực. Ông Nhật và 7 đồng chí của mình đã bị thương trong quá trình cứu kho đạn. Lửa cháy bỏng khắp người ông từ mặt mũi đến tay chân. Từ năm 1969 - 1970, ông Nhật nằm viện từ Trạm xã binh trạm, rồi ra Hương Bình (Hương Khê, Hà Tĩnh), Vĩnh Lộc (Thanh Hóa), rồi xuất ngũ.
Mở đường Trường Sơn. Ảnh tư liệu
Đi học ở Trường Trung cấp Giao thông thủy bộ (Vĩnh Phú) được gần 1 năm thì ông Trần Quang Nhật xin về nhà bởi lúc này bố ông vừa mất, mẹ già yếu, bản thân là con trai một. Năm 1972, ông Nhật về tham gia công tác Đoàn và làm công tác Đảng ở Hợp tác xã Hải Long chuyên đánh bắt cá ở địa phương. Cũng trong năm, ông lập gia đình với cựu TNXP cùng xã. Hai ông bà có với nhau 6 người con, 3 trai và 3 gái... Vì kế sinh nhai, ông Nhật thôi công tác ở Hợp tác xã và cùng anh em mua thuyền, mua lưới đánh cá kiếm sống. Đến năm 2012, vì sức khỏe không còn cho phép, ông bán thuyền nghỉ ngơi, vui cùng con cháu và công tác Hội Cựu TNXP.
Đường Trường Sơn, quãng đời hoạt động TNXP luôn là niềm tự hào bất diệt trong lão ngư Trần Quang Nhật. Khi Ban liên lạc Cựu TNXP rồi Hội Cựu TNXP ra đời, ông Nhật hăng hái tham gia ngay và đến nay ông đã có 3 khóa làm Chủ tịch Hội Cựu TNXP xã Quỳnh Long.
“Hạnh phúc nhất là được gặp lại đồng đội cũ, ôn chuyện hàn huyên những năm tháng không thể nào quên đã qua; thăm hỏi chuyện cuộc sống bây giờ... buồn vui cùng nỗi niềm quá vãng. Nuối tiếc nhất là vì cuộc sống, vì sức khỏe, đến bây giờ tôi vẫn chưa được một lần về thăm lại chiến trường xưa”.
Cựu TNXP Trần Quang Nhật (xã Quỳnh Long, huyện Quỳnh Lưu)
(Baonghean.vn) - Sáng 24/4, tại Trường Tiểu học Diễn Yên (Diễn Châu), Hội đồng Đội tỉnh tổ chức Liên hoan các Đội tuyên truyền măng non với chủ đề “Phòng, chống đuối nước, tai nạn thương tích và xâm hại trẻ em” năm 2024.
(Baonghean.vn) - Chương trình gặp mặt nhằm tiếp tục khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, ý chí quyết chiến, quyết thắng của chiến dịch Điện Biên Phủ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
(Baonghean.vn) - Trong hơn 16.000 thanh niên xung phong phục vụ chiến đấu tại Chiến dịch Điện Biên Phủ, Nghệ An cũng đã có hàng nghìn chiến sĩ thanh niên xung phong tình nguyện lên đường với ý chí và quyết tâm sắt đá. 70 năm trôi qua, nhưng ký ức về một thời hoa lửa vẫn mãi không thể nào quên…
(Baonghean.vn) - Tối 23/4, tại Quảng trường “Hậu phương hướng về tiền tuyến” ở thị trấn Tân Kỳ, UBND tỉnh Nghệ An tổ chức Chương trình nghệ thuật bế mạc các hoạt động Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam (19/4).
(Baonghean.vn) - Để động viên công nhân, người lao động đang thi công đường dây 500kV mạch 3 trong thời tiết nắng nóng, Liên đoàn Lao động tỉnh đã đến thăm hỏi, tặng quà tại một số điểm công trình.
(Baonghean.vn) - Là điểm nhấn quan trọng trong Lễ hội "Thập niên sự lệ" đền Nguyễn Cảnh Hoan ở xã Tràng Sơn (Đô Lương), lễ rước thần được tổ chức quy mô, thu hút sự quan tâm của người dân và du khách.
(Baonghean.vn) -Sáng 23/4, tại xóm Tân Hoa, xã Trung Phúc Cường, huyện Nam Đàn, chính quyền địa phương và dòng họ Trần Đình (chi 2) đã tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh đối với nhà thờ họ Trần Đình (chi 2).
(Baonghean.vn) - Tại xã Châu Hoàn, huyện Quỳ Châu có 2 người được Chủ tịch nước công nhận Nghệ nhân Ưu tú, trong đó, ông Trương Văn Thông ở bản Ba Cống là người chế tác khèn bè nổi tiếng khắp địa bàn miền núi Nghệ An.
(Baonghean.vn) - Thác Đũa có vẻ đẹp hoang sơ, là nơi giải nhiệt lý tưởng và từng là điểm đến hấp dẫn du khách gần xa. Tuy nhiên, do đợt mưa lũ năm 2023, đường vào điểm du lịch này bị sạt lở nghiêm trọng, gây khó cho du khách khi muốn tới trải nghiệm.
(Baonghean.vn) - Những năm qua, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng Nghệ An đã có nhiều hoạt động giúp đỡ, hỗ trợ thiết thực cho nhân dân trên địa bàn đóng quân; góp phần xây dựng mối quan hệ máu thịt với nhân dân; từ đó bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới.
(Baonghean.vn) - Với quyết tâm cao, các cấp công đoàn Nghệ An cam kết thực hiện khâu đột phá "Tập trung đối thoại, thương lượng tập thể, mang lại lợi ích cho đoàn viên, người lao động".
(Baonghean.vn) - Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và Chiến dịch Điện Biên Phủ, quân và dân Nghệ An đã đóng góp nhiều sức người, sức của, lập nhiều chiến công xuất sắc, góp phần làm nên chiến thắng lịch sử “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".
(Baonghean.vn) - Đây là 9 thí sinh đến từ Hội Liên hiệp phụ nữ các huyện, Hội phụ nữ các đơn vị lực lượng vũ trang trên địa bàn tỉnh Nghệ An có kết quả tốt nhất sau khi tham gia vòng sơ khảo Hội thi báo cáo viên giỏi năm 2024 do Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức.
(Baonghean.vn) - Tối 22/4, huyện Đô Lương và dòng họ Nguyễn Cảnh đã long trọng tổ chức khai hội đền Nguyễn Cảnh Hoan năm 2024 và công bố Lễ hội là Di sản phi vật thể cấp quốc gia.
(Baonghean.vn) - Lần đầu tiên, nghi thức chào cờ đầu tuần được Công đoàn Nghệ An triển khai đồng loạt ở tất cả các công đoàn cơ sở khối doanh nghiệp, tạo nên khoảnh khắc thiêng liêng, xúc động.
(Baonghean.vn) - Đoàn công tác Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, UBND tỉnh, Liên đoàn Lao động tỉnh đã thăm hỏi, động viên đoàn viên, người lao động thi công dự án đường dây 500kV mạch 3, nỗ lực để công trình được đóng điện trước ngày 30/6/2024.
(Baonghean.vn) - Sau ngày khai hội, khách du lịch gần, xa liên tục đổ về biển Cửa Lò để tham quan, nghỉ dưỡng, hứa hẹn năm 2024, Cửa Lò đạt mục tiêu đón 4,15 triệu lượt khách; khách lưu trú đạt 1,45 triệu lượt; doanh thu dịch vụ du lịch đạt 4.200 tỷ đồng, tăng 18% so với năm 2023.
(Baonghean.vn) - Từ năm 2021, Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết số 29/2021/NQ–HĐND tỉnh quy định chính sách hỗ trợ đối với nghệ nhân, CLB trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể. Tuy nhiên, đến nay, một số CLB trên địa bàn huyện Thanh Chương vẫn chưa được thụ hưởng chính sách này.
(Baonghean.vn) - Sáng 22/4, tại Trường Trung học cơ sở Trường Thi (thành phố Vinh), Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức Lễ phát động Giải thưởng Mỹ thuật thiếu nhi tỉnh Nghệ An lần thứ VI năm 2024.
(Baonghean.vn) - Năm 2024, Nghệ An phấn đấu tỷ lệ người dân trên địa bàn tham gia bảo hiểm y tế đạt 94%, tỷ lệ lực lượng lao động trên địa bàn tham gia bảo hiểm xã hội đạt 25,7%.
(Baonghean.vn) - Chiều 21/4, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh phối hợp với Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam và huyện Thanh Chương cùng đại diện nhà tài trợ tổ chức trao tiền hỗ trợ xây nhà tình nghĩa cho thân nhân liệt sĩ trên địa bàn huyện.
(Baonghean.vn) - Cùng với việc tạo ra hàng trăm nghìn cơ hội kinh doanh và trị giá doanh số giao dịch, kinh doanh lên tới hàng nghìn tỷ đồng, BNI vùng Thanh Nghệ Tĩnh còn tích cực tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện, an sinh xã hội trên địa bàn.
(Baonghean.vn) - Ngày 21/4, Công ty TOSU Việt Nam phối hợp cùng Tổ chức giáo dục Leap GeeBee tổ chức Hội thảo du học BE CONFIDENT 2024, nhằm chia sẻ các thông tin hữu ích về chương trình du học, chính sách visa và định cư sau tốt nghiệp tại các nước Australia, Canada, Mỹ, New Zealand.
(Baonghean.vn) - Mới đầu Hè nhưng trên địa bàn các huyện miền núi Nghệ An đã xuất hiện những ngày nắng nóng, khiến nhu cầu “giải nhiệt” tăng theo. Trong đó, huyện Tương Dương từ lâu được biết đến là địa phương có nhiều khe, suối được du khách ưu thích.
(Baonghean.vn) - Mới đầu mùa nắng nóng nhưng trên tuyến kênh đào của huyện Yên Thành đã xảy ra 2 vụ đuối nước. Tuy nhiên, vẫn có nhiều em không mặc áo phao, đổ xô tắm trên kênh, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đuối nước.
(Baonghean.vn) - Nhân dịp ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện Học tập suốt đời, người sáng lập mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” và đồng sáng lập chương trình “Tủ sách nhân ái”.
(Baonghean.vn) - Ngày 20/4, Đoàn thanh niên Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã vận động, quyên góp để tặng tủ sách cùng nhiều món quà ý nghĩa tại xã Lưu Kiền thuộc huyện miền núi Tương Dương.
(Baonghean.vn) - Chiều 20/4, tại TP Vinh, ca sỹ Đinh Hiền Anh tổ chức buổi họp báo ra mắt 2 CD phòng thu Lời ca đất nước và Dòng chảy miền thương nhớ. Bộ đôi CD ca ngợi vẻ đẹp quê hương, đất nước sau chiến tranh, hướng tới kỷ niệm 49 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4).
(Baonghean.vn) - Cách đây 70 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, trên cánh đồng Mường Thanh, quân và dân ta đã lập nên một trong những chiến công hiển hách, vang dội nhất trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc - Chiến thắng Điện Biên Phủ.
(Baonghean.vn) - Tọa lạc bên dòng sông Lam, đền thờ Thái phó Tấn Quốc công Nguyễn Cảnh Hoan tại xã Tràng Sơn (huyện Đô Lương) là Di tích Lịch sử Văn hóa quốc gia gắn với Lễ hội "Thập niên sự lệ" độc đáo.
(Baonghean.vn) - Hội thi nhằm góp phần tôn vinh và tri ân công lao, cống hiến to lớn của bộ đội Trường Sơn và các lực lượng từng tham gia, phục vụ chiến đấu, làm nhiệm vụ trên đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
![[Infographics] Chiến thắng Điện Biên Phủ - Cột mốc vàng của lịch sử dân tộc Việt Nam](https://photo-cms-baonghean.epicdn.me/240x160/Uploaded/2024/reeaekxlxk/2024_04_20/70-nam-dien-bien-phu-cover-6215.jpg.webp)
