Khen Be : l'âme du groupe ethnique thaïlandais

• February 21, 2016 09:00

(Baonghean.vn) - Le Khen be est un instrument de musique typique, transmis de génération en génération, considéré comme la « mélodie de l'âme » du peuple thaïlandais. Pour eux, un jour heureux ne peut être sans le son du Khen be.

Kho tàng nhạc cụ dân tộc Thái khá phong phú với hệ thống các loại pí, khèn, xi-x lò, đàn tập tinh, cồng chiêng... Nhưng có lẽ độc đáo và hấp dẫn nhất chính là chiếc khèn bè. Bởi lẽ, với 5 cung khác nhau, khèn bè có thể diễn tả được hầu hết các cung bậc của cảm xúc con người, tiết tấu khèn bè có thể đệm được cho nhiều thể loại âm nhạc, từ những khúc hát dân ca đến những bài hát thời hiện đại. Trong ảnh: Bộ Sưu tập nhạc cụ dân tộc Thái của ông Lương Văn Phỏng, bản Tân Sơn, xã Môn Sơn (Con Cuông).
La richesse des instruments de musique ethniques thaïlandais est considérable : pi, khen, xi-x lo, dan tap tinh, gongs… Mais le plus unique et le plus attrayant est sans doute le khene. Avec ses cinq sonorités différentes, il exprime la plupart des émotions humaines et accompagne de nombreux genres musicaux, des chansons folkloriques aux chansons modernes. Sur la photo : Collection d'instruments de musique ethniques thaïlandais de M. Luong Van Phong, village de Tan Son, commune de Mon Son (Con Cuong).
Nguyên liệu chế tác khèn bè là 14 khúc nứa loại nhỏ với kích thước dài ngắn khác nhau và ghép thành 7 đôi nằm song song để tạo thành một khối.
La matière première pour la fabrication du Khen Be est constituée de 14 petits morceaux de bambou de différentes longueurs, assemblés en sept paires parallèles pour former un bloc. Sur la photo : M. Luong Van Phong fabrique le Khen Be.
. Khối nứa này được liên kết với nhau bằng một chiếc bầu bằng gỗ, trên các khúc nứa này được các nghệ nhân tạo các lỗ thoát hơi và gắn các lam đồng.
Ce bloc de bambou est relié par une calebasse en bois. Sur ces pièces de bambou, les artisans créent des trous d'aération et fixent des lattes de cuivre.
Là con trai cố nghệ nhân dân gian Vi Đình Công, anh Vi Thanh Hải ở bản Chắn, xã Thạch Giám (Tương Dương) đang nối bước người cha trong việc chế tác khèn bè. Những chiếc khèn do anh chế tác đang được người Thái khắp các bản làng gần xa đến đặt mua.
Fils du regretté artiste populaire Vi Dinh Cong, Vi Thanh Hai, du village de Chan, commune de Thach Giam (Tuong Duong), suit les traces de son père en fabriquant des flûtes de pan. Les flûtes qu'il fabrique sont commandées par des Thaïlandais de villages proches et lointains.
Chiếc khèn bè đòi hỏi người sử dụng phải thật sự khéo léo, tinh tế và giàu cảm xúc, nói cách khác là phải có một tâm hồn nghệ sỹ. Những người giỏi chế tác và sử dụng nhạc cụ khèn bè được dân bản phong là nghệ nhân. Trong ảnh: Nghệ nhân Vang Văn Phùng, bản Phòng, xã Thạch Giám (Tương Dương) với chiếc khèn bè.
Le Khen be exige de son utilisateur une véritable habileté, une grande délicatesse et une grande sensibilité, autrement dit, une âme d'artiste. Ceux qui maîtrisent la fabrication et l'utilisation du Khen be sont considérés comme des artisans par la population locale. Sur la photo : l'artisan Vang Van Phung, village de Phong, commune de Thach Giam (Tuong Duong), avec un Khen be.
Khèn bè là nhạc cụ đa năng, nhưng nó phát huy hiệu quả cao nhất khi đệm cho những làn điệu dân ca Thái (khắp, lăm, nhuôn, xuối). Trong ảnh: Anh Vi Thanh Hải đệm khèn bè cho vợ thể hiện làn điệu khắp.
Le Khen Be est un instrument polyvalent, mais il est particulièrement efficace pour accompagner les chants folkloriques thaïlandais (khap, lam, nhuon, xuoi). Sur la photo : M. Vi Thanh Hai accompagne sa femme pour interpréter un air de khap.
Mỗi khi chế tác xong chiếc khèn bè ưng ý, anh Vi Thanh Hải thường mời những người lớn tuổi trong xã, có kinh nghiệm sử dụng đến thử âm và cùng thể hiện bản hòa tấu. Tiếng nhạc vang lên, không khí bản làng trở nên náo nức, vui tươi.
Chaque fois qu'il termine de fabriquer une flûte de pan satisfaisante, M. Vi Thanh Hai invite souvent les anciens expérimentés du village à venir tester le son et à profiter des mélodies douces et douces.
Cùng với cồng chiêng, khắc luống và các loại khèn, pí, chiếc khèn bè làm nên bản hòa tấu rộn ràng, náo nức, thể hiện niềm lạc quan, yêu đời và tinh thần đoàn kết của cộng đồng dân tộc Thái.
Associée aux gongs, aux cymbales et à divers types de flûtes de pan, la flûte de pan crée une harmonie animée et excitante, exprimant l'optimisme, l'amour de la vie et la solidarité de la communauté ethnique thaïlandaise.
Với hầu hết các bản làng dân tộc Thái, ngày hội và ngày vui không thể thiếu âm thanh dìu dặt của khèn bè, vì đó chính là
Pour la plupart des villages ethniques thaïlandais, les festivals et les jours heureux ne peuvent pas manquer le son mélodieux de la flûte de pan, car c'est la « mélodie de l'âme » de la nation.

Cong Kien